1. januar

1. januar / siječanj (1. 1) jest 1. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine još su 364 dana (365 u prijestupnoj godini).

Događaji

1. vijek p. n. e

• 45. p. n. e – Početak upotrebe julijanskog kalendara.

5. vijek

• 404 – Posljednja gladijatorska bitka u starom Rimu.

11. vijek

• 1001 – Papa Silvester II imenovao Stjepana I za kralja Ugarske.

16. vijek

• 1502 – Portugalci prvi put istražuju područje današnjeg Rio de Janeira.

18. vijek

• 1739 – Francuski moreplovac Jean-Baptiste Charles Bouvet de Lozier otkrio ostrvo koje je kasnije po njemu nazvano Bouvet.

19. vijek

• 1801.
  • Kraljevina Velika Britanija i Kraljevina Irska spojile se u Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Irske.
  • Otkrivena Cerera, prva patuljasta planeta u Sunčevom sistemu.
• 1804 – Kraj francuske vlasti u Haitiju, koji je tako postao prva republika crnaca i druga nezavisna država u Sjevernoj Americi, nakon SAD-a.
• 1808 – Zabranjen uvoz robova u SAD.
• 1863 – Abraham Lincoln drži svoj čuveni govor, "Objava jednakopravnosti", tokom Američkog građanskog rata.
• 1873 – Japan prihvata gregorijanski kalendar.
• 1880 – Početak radova na Panamskom kanalu.
• 1885 – 25 država prihvatilo prijedlog Sandforda Fleminga za standardno vrijeme (i također vremenske zone).
• 1892 – Počelo četvrto službeno Svjetsko prvenstvo u šahu 1892. između Steinitza i Čigorina.
• 1898 – New York City anektirao teritoriju susjednih okruga, čime je formiran tzv. Veliki New York; 25. januara četirima prvobitnim dijelovima grada (Manhattan, Brooklyn, Bronx i Queens) pridružio se Staten Island i tako je formiran današnji New York City.
• 1899
  • U Havani počelo 4. svjetsko prvenstvo u šahu.
  • Kraj španske vlasti na Kubi.

20. vijek

• 1901.
  • Nigerija postaje britanski protektorat.
  • Britanske kolonije Novi Južni Vels, Queensland, Victoria, Južna Australija, Tasmanija i Zapadna Australija ujedinile se u federaciju pod nazivom Komonvelt Australije.
• 1924 – U Beogradu započela Treća zemaljska konferencija Komunističke partije Jugoslavije.
• 1929 – Bivše općine Point Grey i Južni Vancouver spojile se i formirale Vancouver.
• 1932 – Ostrvo Alcatraz postaje američki savezni zatvor.
• 1939 – U Sydneyju temperatura dosegla 45 ˚C, najviše u historiji tog grada.
• 1942 – 26 zemalja potpisalo Deklaraciju UN-a.
• 1945 – Drugi svjetski rat: Luftwaffe pokrenuo operaciju "Bodenplatte", veliki, ali neuspješan pokušaj nokautiranja savezničke avijacije u sjevernoj Evropi jednim udarcem.
• 1948
  • Italija dobila Ustav.
  • Masakr u Beleduš-Šejhu nad palestinskim civilima.
• 1956 – Sudan se osamostalio od Egipta i Ujedinjenog Kraljevstva.
• 1958 – Osnovana Evropska ekonomska zajednica, preteča Evropske unije.
• 1959 – U Santiago de Cubi Fidel Castro s balkona vijećnice proglasio pobjedu nad vojskom diktatora Batiste.
• 1960 – Nezavisnost Kameruna.
• 1966 – Nakon državnog udara Jean-Bédel Bokassa preuzeo vlast u Srednjoafričkoj Republici.
• 1973 – Danska, Irska i Ujedinjeno Kraljevstvo postali članovi Evropske zajednice.
• 1978 – Avion Boeing 747 kompanije Air India srušio se u Arapsko more nedaleko od Bombaya; poginulo je 213 osoba.
• 1979 – Uspostavljeni zvanični diplomatski odnosi između SAD-a i Kine.
• 1981 – Grčka se pridružuje Evropskoj zajednici.
• 1982 – Peruanac Javier Pérez de Cuéllar postao prvi Latinoamerikanac na funkciji generalnog sekretara UN-a.
• 1986 – Španija i Portugal ulaze u Evropsku zajednicu.
• 1990 – David Dinkins položio zakletvu kao prvi afroamerički gradonačelnik New York Cityja.
• 1992 – Službeno formirana Ruska Federacija.
• 1993 – Raspad Čehoslovačke.
• 1995 – Austrija, Finska, i Švedska ulaze u Evropsku uniju.
• 1997 – Ganac Kofi Annan postao generalni sekretar UN-a.

21. vijek

• 2002 – Uveden euro kao novčana jedinica Evropske unije
• 2007 – Bugarska i Rumunija postale članice Evropske unije, a Slovenija ušla u Eurozonu
• 2014 – Latvija ušla u Eurozonu.
• 2016
  • Holandija je od Luksemburga preuzela šestomjesečno predsjedanje Evropskom unijom.
  • Njemačka započela predsjedanjem OESS-a
  • Wrocław i San Sebastián postaju evropski glavni gradovi kulture.
  • U Kini je stupila na snagu politika dva djeteta umjesto dotadašnje politike jednog djeteta
  • Stupio na snagu Sporazum o slobodnoj trgovini između Ukrajine i Evropske unije.
• 2017 – U terorističkom napadu u istanbulskom kvartu Ortaköy ubijeno najmanje 39, a ranjeno 69 osoba.

Rođeni

8. vijek

• 766 – Ali ar-Rida, šiitski imam

15. vijek

• 1431 – Papa Aleksandar VI
• 1449 – Lorenzo de' Medici, italijanski političar i vladar Firence

16. vijek

• 1502 – Grgur XIII

17. vijek

• 1618 – Bartolomé Esteban Murillo, španski slikar

19. vijek

• 1823 – Sándor Petőfi, mađarski pjesnik
• 1863 – Pierre de Coubertin, francuski pedagog, historičar i pokretač modernih Olimpijskih igara
• 1870 – Ernst Barlach, njemački skulptor
• 1879 – Edward Morgan Forster, engleski književnik i kritičar
• 1888 – John Garand, kanadsko-američki inženjer i dizajner, tvorac puške M1 Garand
• 1894 – Satyendra Nath Bose, indijski fizičar i matematičar
• 1895 – J. Edgar Hoover, prvi direktor FBI-a

20. vijek

• 1915 – Branko Ćopić, bosanskohercegovački književnik
• 1919 – J. D. Sallinger, američki književnik (Lovac u žitu)
• 1920
  • Osvaldo Cavandoli, italijanski crtač animiranih filmova
  • Elpida Karamandi, narodni heroj Jugoslavije.
• 1921 – Rocky Graziano, američki bokser
• 1926 – Claudio Villa, italijanski pjevač
• 1928
  • Frank Pourcel, francuski muzičar
  • Mensur Dervišević, bosanskohercegovački slikar
• 1939 – Svetlana Makarovič, slovenska spisateljica‎
• 1940
  • Mersad Berber, bosanskohercegovački slikar
  • Spencer Johnson, američki ljekar i pisac
• 1942 – Kornelije Kovač, jugoslavenski i srbijanski kompozitor, pijanist i aranžer (Korni grupa)
• 1944 – Omar Hassan Ahmad al-Bashir, sudanski državnik
• 1949
  • Pablo Escobar, kolumbijski političar i narkodiler
  • Nijaz Duraković, bosanskohercegovački političar
• 1966 – Ivica Dačić, srbijanski političar, 95. premijer Srbije
• 1968 – Davor Šuker, hrvatski nogometaš
• 1969 – Verne Troyer, američki glumac
• 1974 – Zabine, austrijska muzičarka, glumica i folk-pjevačica
• 1977 – Hasan Salihamidžić, bosanskohercegovački nogometaš
• 1983 – Ana Rich, srbijanska pjevačica
• 1986 – Admir Džanko, bosanskohercegovački pisac
• 1992 – Jack Wilshere, engleski nogometaš

Umrli

16. vijek

• 1515 – Luj XII, francuski kralj

18. vijek

• 1748 – Johann Bernoulli, švicarski matematičar
• 1782 – Johann Christian Bach, njemački kompozitor

19. vijek

• 1894 – Heinrich Rudolf Hertz, njemački fizičar

20. vijek

• 1944 – František Blažek, češki arhitekt
• 1972 – Maurice Chevalier, francuski glumac i pjevač

21. vijek

• 2003 – Ahmet Hromadžić, bosanskohercegovački književnik
• 2012 – Kiro Gligorov, prvi predsjednik nezavisne Makedonije
• 2015 – Mario Cuomo, američki političar, 52. guverner savezne države New York
• 2024 – Niklaus Wirth, švicarski računarski naučnik

Praznici

• Nova godina
• Svjetski dan mira (rimokatolička crkva)
• Svjetski dan porodice

Vanjski linkovi

• Na današnji dan (1. januar), BBC.co.uk (en)
• Na današnji dan (1. januar), nytimes.com (en)