2015.
godina
(Preusmjereno sa 2015)
Godine:
◄◄ | ◄ | 2011. | 2012. | 2013. | 2014. | 2015. | 2016. | 2017. | 2018. | 2019. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 1980-e | 1990-e | 2000-e | 2010-e | 2020-e | 2030-e | 2040-e | ► |
Vijekovi: |
2015 (MMXV) bila je prosta godina koja je počela u četvrtak po gregorijanskom kalendaru. To je 15. godina 3. milenija i 21. vijeka i 6. godina 2010-ih.
Gregorijanski kalendar | 2015 MMXV |
Ab Urbe condita | 2768 |
Asirski kalendar | 6765 |
Bahá'í kalendar | 171–172 |
Bengalski kalendar | 1422 |
Berberski kalendar | 2965 |
Budistički kalendar | 2559 |
Burmanski kalendar | 1377 |
Bizantijski kalendar | 7523–7524 |
Kineski kalendar | 甲午年 (Drveni Konj) 4711 ili 4651 — do — 乙未年 (Drveni Koza) 4712 ili 4652 |
Koptski kalendar | 1731–1732 |
Diskordijanski kalendar | 3181 |
Etiopijski kalendar | 2007–2008 |
Hebrejski kalendar | 5775–5776 |
Hinduski kalendari | |
- Vikram Samvat | 2071–2072 |
- Šaka Samvat | 1937–1938 |
- Kali Juga | 5116–5117 |
Holocenski kalendar | 12015 |
Igbo kalendar | 1015–1016 |
Iranski kalendar | 1393–1394 |
Islamski kalendar | 1436–1437 |
Džuče kalendar | 104 |
Julijanski kalendar | Gregorijanski minus 13 dana |
Korejski kalendar | 4348 |
Minguo kalendar | Tajvan 104 民國104年 |
Tajlandski solarni kalendar | 2558 |
Unixovo vrijeme | 1420070400–1451606399 |
Proglašena je:
Događaji
urediJanuar
uredi- 1. januar
- 7. januar – U napadu na sjedište francuskog satiričnog sedmičnika Charlie Hebdo u Parizu stradalo je smrtno 12 osoba, a 10 ih je teško povrijeđeno. Vlada Francuske objavila je da je nivo nacionalne sigurnosti u Parizu povišen na najviši stepen.
- 9. januar – Počelo 16. kontinentalno nogometno prvenstvo Azije, AFC Azijski kup 2015. u Australiji.
- 11. januar
- Održana 72. dodjela "Zlatnog globusa".
- U drugom krugu šestih predsjedničkih izbora u Hrvatskoj pobijedila Kolinda Grabar-Kitarović, čime je postala prva žena na funkciji predsjednika Republike Hrvatske.
- 15. januar – Otvoreno Svjetsko prvenstvo u rukometu u Kataru.
- 17. januar – Planirani početak 30-og po redu Afričkog kupa nacija, u Ekvatorijalnoj Gvineji.
- 26. januar – Asteroid 2004 BL86 prošao brzinom od 56.000 km/h pored Zemlje na udaljenosti od samo 1,2 miliona km.
Februar
uredi- 3. februar – Počelo 43. Svjetsko prvenstvo u alpskom skijanju u američkim gradovima Vail i Beaver Creek u saveznoj državi Colorado.
- 15. februar – Završeno 43. Svjetsko prvenstvo u alpskom skijanju u američkim gradovima Vail i Beaver Creek u saveznoj državi Colorado.
- 18. februar – U švedskom gradu Falunu počelo Svjetsko prvenstvo u nordijskom skijanju 2015.
Mart
uredi- 4. mart – Otvaranje 47. Svjetskog prvenstva u biatlonu u finskom Kontiolahtiju.
- 11. mart – Kuba i SAD ponovo uspostavile telefonske linije koje su od 1999. bile u prekidu.
- 13. mart – Tropski ciklon "Pam" pogodio glavni grad Vanuatua Port Vilu. Poginulo je više od 10 osoba, a oko 250 hiljada osoba je ugroženo. Vjetar je dosezao brzinu od 280 km/h.
- 24. mart – Let 9252 Germanwingsa srušio se na visini od 1500 m u francuske Alpe. Svih 144 putnika i 6 članova posade je izginulo.
April
uredi- 8. april – U cijelom Washingtonu nestalo struje nakon eksplozije u elektrani u Marylandu.
- 22. april – Erupcija vulkana Calbuco u Čileu.
- 25. april – Zemljotres magnitude 7,8 pogodio Nepal; poginule 8452 osobe, a povrijeđeno 19.009.
- 27. april – U napadu na policijsku stanicu u Zvorniku ubijeni policajac i napadač.
Maj
uredi- 8. maj – U organizaciji Društva novinara Bosne i Hercegovine u Banjoj Luci održana je manifestacija pod nazivom "Novinar godine" na kojoj su, po 20. put, dodijeljene novinarske nagrade i priznanja za prethodnu godinu. Nagradu "Novinar godine" za 2014. godinu dobio je Mladen Marić, novinar Federalne televizije. "Nagrada za životno djelo" uručena je novinaru Hajrudinu Somunu.
- 14. maj – Viši sud u Beogradu donio odluku kojom je Draža Mihajlović rehabilitiran.
- 19. maj
- Početak Eurosonga 2015. u Austriji.
- Na sjednici Komiteta ministara Vijeća Evrope u Bruxellesu, BiH zvanično od Belgije preuzima predsjedavanje Komitetom ministara za narednih šest mjeseci. Ministar vanjskih poslova Bosne i Hercegovine Igor Crnadak će na 125. sastanku Komiteta, tokom inauguralnog govora, predstaviti prioritete predsjedavanja Bosne i Hercegovine.
- 20. maj
- Američka vojska počela test letjelice "X-37B", koja ima ugrađeni ionski pogon.
- Turski predsjednik Recep Tayyip Erdoğan prisustvuje bilateralnom sastanku zvaničnih delegacija Bosne i Hercegovine i Republike Turske, nakon čega je sa članovima Predsjedništva Bosne i Hercegovine prisustvovao potpisivanju niza memoranduma, sporazuma i ugovora između zvaničnih institucija Turske i Bosne i Hercegovine.
- 22. maj – Vlada Holandije donijela odluku da banku ABN Amro, koja je tokom krize 2007. prešla u državno vlasništvo, ponovo vrati na berzu.
- 24. maj – Francuski film režisera Jacquesa Audiarda Dheepan osvojio je Zlatnu palmu na 68. Kanskom filmskom festivalu.
Juni
uredi- 2. juni – Samo nekoliko dana nakon što je peti put uzastopno izabran za predsjednika FIFA-e Sepp Blatter objavio da se povlači s te funkcije.
- 6. juni
- Pobjedom u finalu Lige prvaka Barcelona po peti put postala prvak Evrope.
- Papa Franjo posjetio Bosnu i Hercegovinu.
- 10. juni – Nakon žustre rasprave između ljevičarske i konzervativne frakcije u Evropskom parlamentu glasanje o usvajanju Transatlantskog sporazuma o trgovini i investicijama (TTIP) odloženo do daljnjeg.
- 26. juni
- U napadu na tvornicu plina u Francuskoj poginula jedna, a najmanje dvije osobe su ozlijeđene. Francuski predsjednik Francois Hollande je napad okvalificirao terorističkim.
- U terorističkom napadu u Sousseu u Tunisu poginulo 37 osoba.
- U terorističkom napadu na šiitsku džamiju u centru grada Kuvajta poginulo je 26 osoba i bombaš-samoubica a povrijeđeno 227 osoba.
Juli
uredi- 5. juli – Na referendumu u Grčkoj građani odbili mjere štednje koje su ponudili međunarodni kreditori u zamjenu za dodatnu finansijsku pomoć.
- 9. juli – Na sjednici Evropskog parlamenta u Strasbourgu, u znak sjećanja na srebrenički genocid, usvojena Rezolucija o Srebrenici, kojom se oštro osuđuje zločin u Srebrenici, koji je u skladu s presudama Haškog tribunala i Međunarodnog suda pravde okarakteriziran kao genocid.
- 10. juli – Sa državne zgrade u Columbiji u Južnoj Karolini, skinuta je posljednja zastava Konfederacije kao odgovor na masakr koji se dogodio u metodističkoj crkvi u Charlestonu.
- 11. juli – Više od 50.000 osoba u Potočarima prisustvovalo obilježavanju 20. godišnjice genocida u Srebrenici.
- 14. juli
- Prolijetanje letjelice New Horizons na 9600 km od Plutona.
- NASA -ina bespilotna letjelica New Horizons vrši prvi planetarni prelet Plutona.
- Naučnici CERN-a, zaposleni pri Velikom hadronskom sudaraču, objavili otkriće pentakvarka.
- Iran i šest velikih sila postigli dogovor kojim se ograničava iranski nuklearni program.
- 15. juli – Sud u Njemačkoj izrekao je kaznu od četiri godine zatvora Oskaru Gröningu (poznatom pod nadimkom "Knjigovođa iz Auschwitza"), nekadašnjem oficiru jedinice "SS", zbog saučesništva u masovnom ubistvu. Tužilaštvo je tvrdilo da je sortiranjem banknota oduzetih od Jevreja koji su dopremani vozovima pomagao režimu odgovornom za masovno ubistvo.
- 16. juli – Donji dom japanskog parlamenta odobrio je zakon kojim će biti proširena uloga vojske, uprkos protivljenju opozicije i protestima građana. Japan će, prema novom zakonu, moći da koristi vojnu silu ne samo za samoodbranu nego i za pomaganje saveznicima u inostranstvu.
- 17. juli
- Svih 28 zemalja Evropske unije odobrilo je hitnu finansijsku pomoć Grčkoj u visini od sedam milijardi eura. Pomoć se računa kao kredit koji će Grčkoj omogućiti da plati neke od svojih obaveza dok se ne donese novi, treći paket kreditne pomoći.
- Rekorder Bosne i Hercegovine na 800 metara Amel Tuka pobijedio na svom debitantskom nastupu na mitingu "Dijamantske lige" u Monaku.
- 19. juli – Mađarska vojska završila je izradnju probnih 150 metara ograde kako bi spriječila ilegalne migracije. Dužina ograde će iznositi 175 kilometara duž granice sa Srbijom.
- 31. juli – Međunarodni olimpijski odbor odabrao Peking za domaćina ZOI 2022.
August
uredi- 4. august – Poginula 31 osoba kad je poplava izbacila voz iz kolosijeka u Hardi (Madhya Pradesh, Indija).
- 5. august – Potvrđeno je da ostaci pronađeni na francuskom ostrvu Réunionu pripadaju letu 370 Malaysia Airlinesa, koji je nestao u martu 2014.
- 6. august – Službeno otvoren novi prolazni kanal, koji otprilike udvostručuje kapacitet Sueskog kanala.
- 8. august – Tajfun Soudelor pogodio Tajvan i istočnu Kinu ubivši najmanje 29, a ozlijedivši stotine osoba.
- 12. august – Nekoliko eksplozija u kineskom gradu Tianjinu usmrtilo 50 osoba, a hospitalizirano ih je najmanje 700.
- 14. august – Počinje 21. izdanje Sarajevo Film Festivala (SFF), a trajat će do 22. augusta. Bit će prikazano 259 filmova iz 57 zemalja u 18 programskih cjelina.
- 16. august – Kadetska košarkaška reprezentacija BiH pobjedom u finalu Evropskog prvenstva 2015. prvi put u historiji postala prvak Evrope.
Septembar
uredi- 5. septembar – Otvoreno 39. Evropsko prvenstvo u košarci.
- 10. septembar – U azerbejdžanskom Bakuu počeo Svjetski šahovski kup 2015.
- 24. septembar – U stampedu na hadždžu koji se desio u Mini u blizini Mekke život je izgubilo 717 hodočasnika.
- 28. septembar – NASA objavila da je na Marsu otkrivena voda.
- 30. septembar – Građanski rat u Siriji: Započela ruska vojna intervencija usmjerena protiv snaga Islamske Države.
Oktobar
uredi- 1. oktobar – Najmanje 10 ljudi je poginulo, a 20 ranjeno u pucnjavi na koledžu u Oregonu (SAD).
- 2. oktobar – U klizištu u Gvatemali poginulo je 30 ljudi, a preko 600 se smatra nestalima.
- 3. oktobar – U Jajcu je pronađeno 7 grobova i jedan od najljepših srednjovjekovnih sarkofaga.
- 4. oktobar – Na jugoistoku Francuske najmanje 16 osoba poginulo je u bujici koja je uslijedila nakon olujnog nevremena.
- 5. oktobar – Indonezijski spasioci pronašli olupinu malog putničkog aviona koji je sa desetero ljudi nestao u petak.
- 6. oktobar – Izraelski vojnici ubili tri palestinska tinejdžera uključujući 13-godišnjeg dječaka. U eskalaciji nasilja izraelskih vojnika povrijeđeno je više od 450 osoba.
Novembar
uredi- 8. novembar – Održani osmi Parlamentarni izbori u Hrvatskoj 2015..
Decembar
uredi- 29. decembar – Izašao jubilarni 1000. broj sedmičnog magazina Slobodna Bosna, čije je izdanje ujedno i posljednji broj ovog magazina u papirnatom izdanju. U novoj 2016. godini preselit će se na digitalnu platformu.
Rođeni
uredi- 2. maj – Princeza Charlotte od Cambridgea, kćerka britanskog princa Williama i vojvotkinje od Cambridgea
Umrli
urediJanuar
uredi- 1. januar – Mario Cuomo, američki političar, 52. guverner savezne države New York
- 4. januar – Urlich Beck, njemački sociolog
- 7. januar – Rod Taylor, australijski glumac
- 9. januar – Muhamed Mujkanović, bosanskohercegovački interpretator sevdalinki
- 21. januar – Kemal Monteno, bosanskohercegovački kantautor
- 23. januar – Abdullah bin Abdulaziz al-Saud, saudijski kralj
- 26. januar – Demis Rusos, grčki pjevač
Februar
uredi- 9. februar – Boba Stefanović, pjevač i kompozitor domaće zabavne muzike
- 18. februar – Asuman Baytop, turska botaničarka
- 21. februar – Holm Sundhaussen, njemački historičar
- 27. februar – Leonard Simon Nimoy, američki glumac, režiser, pjesnik, pjevač i fotograf
Mart
uredi- 4. mart – Dušan Bilandžić, hrvatski političar, historičar i pisac
- 5. mart – Vlada Divljan, jugoslavenski i srpski muzičar
- 11. mart – Dinka Delić, bivša mis Jugoslavije
- 12. mart – Terry Pratchett, engleski pisac naučne fantastike
- 20. mart – Safet Plakalo, teatrolog i osnivač Sarajevskog ratnog teatra
- 24. mart
- Zoran Kapetanović, bosanskohercegovački novinar
- Astrid Ivask, latvijsko-američka pjesnikinja
- 26. mart – Tomas Tranströmer, švedski pisac, pjesnik i prevodilac
- 28. mart – Ante Pažanin, hrvatski filozof
April
uredi- 13. april – Günter Grass, njemački književnik
- 14. april – Percy Sledge, američki R'n'B i soul pjevač
- 29. april – François Michelin - direktor francuske kompanije za proizvodnju guma "Michelin"
- 30. april – Ben E. King, američki R'n'B i soul pjevač
Maj
uredi- 15. maj – B.B. King, američki gitarist i pjevač bluesa
- 19. maj – Affan Ramić, bosanskohercegovački slikar i akademik
- 23. maj – John Forbes Nash Jr., američki ekonomista, dobitnik Nobelove nagrade za ekonomiju
Juni
uredi- 1. juni – Vladimir Furduj, bubnjar Korni grupe
- 5. juni – Fran Višnar, hrvatski vojni i obavještajni analitičar, novinar i politolog
- 7. juni – Christopher Lee, britanski glumac
- 11. juni – Ornette Coleman, američki džez saksofonist
- 17. juni – Süleyman Demirel, turski političar
- 26. juni – Jevgenij Primakov, ruski premijer i ministar vanjskih poslova
- 29. juni – Josef Masopust, češki nogometaš i trener
Juli
uredi- 8.juli – Andromaqi Gjergji, albanska etnologinja
- 10. juli – Omar Sharif, egipatski glumac
- 13. juli – Satoru Iwata, tvorac videoigara i izvršni direktor Nintenda
- 18. juli – Jules Bianchi, francuski vozač Formule 1
August
uredi- 17. august – Arsen Dedić, hrvatski kantautor zabavne muzike
- 27. august – Boris Aranđelović, pjevač rock grupe Smak
- 28. august – Krunoslav Cigoj, hrvatski operni pjevač
Septembar
uredi- 13. septembar – Moses Malone, američki košarkaš
- 19. septembar – Admiral Mahić, bosanskohercegovački književnik
Oktobar
uredi- 1. oktobar – Usnija Redžepova, makedonska pjevačica romsko-turskog porijekla
- 4. oktobar – Nebojša Popović, filmski kritičar i urednik Filmskog programa Radio-televizije Srbije (RTS)
- 5. oktobar – Henning Mankell, švedski pisac
- 19. oktobar – Munib Maglajlić, bosanskohercegovački historičar književnosti
- 29. oktobar
- Ranko Žeravica, jugoslavenski košarkaški trener
- María Luisa Aguilar, peruanska astronomkinja
- 30. oktobar – Zehra Deović, bosanskohercegovačka interpretatorka sevdalinki
Novembar
uredi- 2. novembar – Petar Lalović, jugoslavenski filmski režiser, scenarist i snimatelj
- 5. novembar – Muharem Osmić, bosanskohercegovački glumac
- 10. novembar – Helmuth Schmidt, njemački kancelar (1974–1982)
- 15. novembar
- Moira Orfei, italijanska glumica
- Ajša Ditanova, krimska glumica
- 21. novembar – Mustafa Skopljak, bosanskohercegovački likovni umjetnik i kipar
- 24. novembar – Sead Bejtović, bosanskohercegovački pozorišni glumac
Decembar
uredi- 27. decembar – Stein Eriksen, norveški skijaš, svjetski i olimpijski prvak u slalomu i veleslalomu
- 28. decembar
- Lemmy Kilmister, britanski muzičar, član Motorheada
- Eloy Inos, američki političar, 8. guverner Sjevernomarijanskih ostrva
- Fiziologija i medicina – William C. Campbell, Satoshi Ōmura, Tu Youyou
- Fizika – Takaaki Kajita, Arthur B. McDonald
- Hemija – Tomas Lindahl, Paul Modrich, Aziz Sancar
- Književnost – Svjetlana Aleksijevič
- Ekonomija – Angus Deaton
Reference
urediVanjski linkovi
uredi- 2015. na Wikimedia Commonsu