1992.
godina
(Preusmjereno sa 1992)
| Godine:
◄◄ | ◄ | 1988. | 1989. | 1990. | 1991. | 1992. | 1993. | 1994. | 1995. | 1996. | ► | ►► |
| Decenije:
◄ | 1960-e | 1970-e | 1980-e | 1990-e | 2000-e | 2010-e | 2020-e | ► |
| Vijekovi: |
1992. (MCMXCII) je bila prestupna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru, 1992. godina Common Era (CE) i Anno Domini (AD), 992. godina 2. milenija, 92. godina 20. stoljeća, i 3. godine decenije 1990-ih.
| Gregorijanski kalendar | 1992 MCMXCII |
| Ab Urbe condita | 2745 |
| Asirski kalendar | 6742 |
| Bahá'í kalendar | 148–149 |
| Bengalski kalendar | 1399 |
| Berberski kalendar | 2942 |
| Budistički kalendar | 2536 |
| Burmanski kalendar | 1354 |
| Bizantijski kalendar | 7500–7501 |
| Kineski kalendar | 辛未年 (Metalni Koza) 4688 ili 4628 — do — 壬申年 (Vodeni Majmun) 4689 ili 4629 |
| Koptski kalendar | 1708–1709 |
| Diskordijanski kalendar | 3158 |
| Etiopijski kalendar | 1984–1985 |
| Hebrejski kalendar | 5752–5753 |
| Hinduski kalendari | |
| - Vikram Samvat | 2048–2049 |
| - Šaka Samvat | 1914–1915 |
| - Kali Juga | 5093–5094 |
| Holocenski kalendar | 11992 |
| Igbo kalendar | 992–993 |
| Iranski kalendar | 1370–1371 |
| Islamski kalendar | 1412–1413 |
| Džuče kalendar | 81 |
| Julijanski kalendar | Gregorijanski minus 13 dana |
| Korejski kalendar | 4325 |
| Minguo kalendar | Tajvan 81 民國81年 |
| Tajlandski solarni kalendar | 2535 |
| Unixovo vrijeme | 694224000–725846399 |
Ujedinjeni narodi su 1992. proglasili Međunarodnom godinom svemira.
Događaji
uredi- Otkrivena RX J1856.5-3754 našem Suncu najbliža neutronska zvijezda.
Januar
uredi- 11–12. januar: Albanci organizirali Referendum o teritorijalnoj i političkoj autonomiji u Makedoniji.[1]
Februar
uredi- 7. februar – Potpisivanjem Mastrihtskog ugovora formirana je Evropska unija.
- 29. februar – 1. mart: Referendum o nezavisnosti Bosne i Hercegovine, na kojem je 63,6% biračkog tijela izašlo na glasanje, a 99,7% glasalo je za nezavisnost.
Mart
uredi- 22. mart – Počelo 27. svjetsko prvenstvo u biatlonu u muškoj i 9. prvenstvo u ženskoj konkurenciji, u ruskom gradu Novosibirsku;
April
uredi- 1. april – U Bijeljini izbili ratni sukobi; paravojne formacije su vršile teror nad nesrpskim stanovništvom.
- 3. april – Komunistički čelnik i predsjednik Albanije Ramiz Aljija podnio ostavku.
- 3. april – "Srpske odbrambene snage" preuzmaju kontrolu nad Banja Lukom.
- 3. april – Pred kasarnom "Mostarski bataljon" eksplodirao kamion cisterna napunjena eksplozivom, što označava početak rata u Mostaru, koji je više od mjesec dana bio izložen teroru rezervista JNA iz Crne Gore
- 3. april – Predsjedništvo Republike BiH dalo saglasnost za mobilizaciju teritorijalne odbrane u općinama koje to žele, a radi stabiliziranja političko-bezbjednosne situacije na njihovim područjima.
- 3. april – Počinje mobilizacija TO-a u Livnu i Tuzli.
- 4. april – Arkanova Srpska garda ovladala je Bijeljinom.
- 4. april – JNA i SDS vrše opći napad vatrom iz minobacača, topova i VBR-a u Bosanskom Brodu.
- 4. april – Održana vanredna sjednica opštine Tuzla na kojoj je donesena odluka da MUP i TO stupe u odbranu grada.
- 6. april – Proglašeno vanredno stanje u Visokom, uspostavljanje Protivdiverzantskog voda Teritorijalne odbrane
- 6. april – Albanski aktivisti u Makedoniji u gradu Struga proglasili Republiku Iliridu.[2]
- 15. april – Osnovana Armija Republike Bosne i Hercegovine.
Maj
uredi- 2. maj – Počeo rat u Bosni i Hercegovini
- 20. maj – Donesena Rezolucija Vijeća sigurnosti broj 755, o primanju Republike Bosne i Hercegovine u članstvo Ujedinjenih nacija.
- 30. maj – Donesena Rezolucija Vijeća sigurnosti broj 757, o uvođenju sankcija za područje SR Jugoslavije.
- 31. maj – Masakr u Vrhpolju kod Sanskog Mosta
- 31. maj – Dan bijelih traka: lokalne srpske vlasti u Prijedoru izdale su naredbu posredstvom lokalnog radija prema kojoj su svi Bošnjaci i bosanski Hrvati morali na ruke staviti bijele trake, a kuće obilježiti bijelim plahtama, što je rezultiralo progonima i ubistvima.
Juni
uredi- 3. juni – Masakr u selu Seljani kod Rogatice, pobijeno 18 Bošnjaka, među kojima su bile žene i starije osobe.
- 8. juni – Vođena bitka za Žuč, jedna od značajnijih bitaka za vrijeme opsade Sarajeva
- 25. juni – Masakr u Vozući kod Zavidovića ubijen 21 bošnjački civil.
Juli
urediAugust
uredi- 13. august – Donesena Rezolucija Vijeća sigurnosti broj 770, o zahtjevu za poboljšanju humanitarne situacije u Sarajevu.
- 21. august – Masakr na Korićanskim stijenama
- 23. august – Masakr u ulici Halači na Baščaršiji u Sarajevu
Septembar
urediOktobar
uredi- 21. oktobar – Odlukom Predsjedništva BiH formiran Peti korpus Armije RBiH
- 31. oktobar – Osnovan P.E.N. Centar Bosne i Hercegovine;
Novembar
uredi- 6. novembar – Član Predsjedništva Republike BiH Stjepan Kljuić podnio ostavku na ovu funkciju.
- 7. novembar – U Sarajevu formirano Udruženje privrednika grada radi što boljeg organiziranja i angažiranja na pomoći Oružanim snagama BiH.
- 24. novembar – Na jugu Kine srušio se putnički avion "Boing 737". U najtežoj nesreći u historiji kineskog vazduhoplovstva život izgubila 141 osoba, svi putnici i članovi posade.
- 25. novembar – Parlament Čehoslovačke glasao za podjelu Čehoslovačke na posebne države Češku i Slovačku od 1. januara 1993.
Decembar
uredi- 7. decembar – Vlada Indije zabranila fundamentalističke pokrete poslije nereda u kojima je poginulo najmanje 400 Hindusa i muslimana. Tokom nereda razorena je džamija u Ajođi.
Rođeni
urediJanuar
uredi- 1. januar – Jack Wilshere, engleski nogometaš
Februar
uredi- 5. februar
- Carina Vogt, njemačka skijašica-skakačica
- Neymar, brazilski nogometaš
- 22. februar – Haris Seferović, švicarski nogometaš i reprezentativac bh. porijekla
- 25. februar – Thomas Diethart, austrijski skijaš-skakač
Mart
uredi- 30. mart – Anđelka Radišković, bosanskohercegovačka odbojkašica
April
urediMaj
urediJuni
uredi- 12. juni – Ala Hilenko, ukrajinska i moldavska biatlonka.
- 15. juni – Mohamed Salah, egipatski nogometaš
- 28. juni – Joanne Reid, američka biatlonka.
Juli
uredi- 11. juli – Mohamed Elneny, egipatski nogometaš
- 22. juli – Selena Gomez, američka pjevačica i glumica
August
uredi- 5. august – Amer Bekić, fudbaler iz BiH.
Septembar
urediOktobar
uredi- 27. oktobar – Stephan El Shaarawy, italijanski nogometaš egipatskog porijekla
- 15. novembar – Žan Kranjec, slovenski alpski skijaš
Novembar
urediDecembar
uredi- 24. decembar – Michel Babatunde, nigerijski nogometaš
- 25. decembar – Ogenyi Onazi, nigerijski nogometaš
Umrli
urediJanuar
uredi- 27. januar – Gwen Ffrangcon-Davies, britanska glumica
Februar
urediMart
uredi- 27. mart – James E. Webb, američki političar
April
uredi- 5. april – Suada Dilberović, studentica medicinskog fakulteta u Sarajevu, prva žrtva opsade Sarajeva
- 6. april – Isaac Asimov, američki pisac ruskog porijekla
- 11. april – Josip Vidmar, kritičar, esejista, dramaturg, akademik, sudionik Narodnooslobodilačke borbe i prvi predsjednika Prezidijuma NR Slovenije
Maj
uredi- 6. maj – Marlene Dietrich, njemačko-američka glumica i pjevačica
Juni
uredi- 27. juni – Mihail Talj, sovjetsko-latvijski šahovski velemajstor
- 30. juni – Nevzet Nanić, komandir voda za specijalna dejstva "Gazije"; brat komandira Izeta Nanića
Juli
uredi- 2. juli – Borislav Pekić, jugoslavenski i srpski pisac
August
uredi- 9. august – Blaž Kraljević, komandant HOS-a u BiH, general Armije RBiH
- 22. august – Vesna Bugarski, prva bosanskohercegovačka arhitektica
Septembar
urediOktobar
uredi- 8. oktobar – Willy Brandt, njemački političar i kancelar Savezne Republike Njemačke (1969-1974)
Novembar
uredi- 27. novembar – Ivan Generalić, hrvatski slikar
Decembar
uredi- 17. decembar – Miodrag Žalica, bosanskohercegovački dramski pisac i pjesnik.
Reference
uredi- ^ https://books.google.ba/books?id=2ycTQOISqWQC&pg=PA82&redir_esc=y#v=onepage&q&f=true
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 3. 1. 2017. Pristupljeno 13. 1. 2017.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
