Odabrani članak mjeseca

Titanij je hemijski element sa simbolom Ti i atomskim brojem 22. To je sjajni prelazni metal, srebrenaste boje, male gustoće ali veoma velike čvrstoće. Dosta je otporan na koroziju u morskoj vodi, zlatotopki i hloru.

Titanij je otkrio William Gregor 1791. u Cornwallu, Velika Britanija a ime mu je dao Martin Heinrich Klaproth po Titanima iz grčke mitologije. Element se javlja unutar brojnih mineralnih depozita, uglavnom kao rutil i ilmenit, koji su široko rasprostranjeni u Zemljinoj kori i litosferi, a ima ga i u gotovo svim živim bićima, stijenama, vodotokovima, morima i zemljištu. Metal se dobija iz svojih osnovnih mineralnih ruda pomoću Krollovog i Hunterovog procesa. Njegov najčešći spoj, titanij-dioksid je fotokatalizator a koristi se i za proizvodnju bijelih pigmenata. Drugi spojevi su titanij-tetrahlorid (TiCl₄), koji sastojak dimnih zavjesa i katalizator i titanij-trihlorid (TiCl₃), koji se koristi u proizvodnji polipropilena kao katalizator.

Titanij se može legirati, između ostalih, i sa željezom, aluminijem, vanadijem i molibdenom, dajući vrlo jake ali lagahne legure pogodne za avionske i aeronautičke aplikacije (mlazne motore, rakete i svemirske letjelice), vojne i industrijske procese (hemikalije i petrohemikalije, tvornice za desalinizaciju, proizvodnju papira), kao i za brojne aplikacije u autoindustriji, prehrambenoj industriji, medicinskim protezama, ortopedskim implantatima, zubnim i endodontskim instrumentima, zubnim implantatima, sportskoj opremi, nakitu, mobilnim telefonima i drugim. (Više...)

Vijesti

26. novembar

• U nizu zemljotresa od 26. do 28. novembra, u Albaniji je poginulo 40 ljudi. Potresi su se osjetili i u BiH. (na slici)

20. august

• Prema podacima Nacionalnog instituta za svemirska istraživanja (INPE), u Brazilu je od januara ove godine izbilo više od 80.000 požara, od toga pola u Amazoniji.

16. august

• 25. Sarajevo Film Festival se održao od 16. do 23. augusta 2019. u Sarajevu.

13. juli

• Sa ruskog kosmodroma Bajkonur lansiran rusko-njemački visokoenergetski svemirski teleskop Spektr-RG. Misija teleskopa je istraživanje rendgenskih izvora u svemiru.