Albanci
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Albanci (albanski: Shqiptarët) su narod u jugoistočnoj Evropi koji dijele zajedničko albansko porijeklo, kulturu, historiju i jezik.[1] Porijeklo Albanaca nije sasvim sigurno. Većina albanskih i dio ostalih historičara tvrde da su oni potomci Ilira koji su ovdje dugo živjeli i bili autohtono stanovništvo. Prvi pomen etnonima Albanoi dogodio se u 2. vijeku n. e. od Ptolomeja opisujući ilirsko pleme koje je živjelo oko današnje centralne Albanije.[2][3] Prvo sigurno spominjanje Albanaca kao etničke grupe potiče od hroničara iz 11. vijeka Michael Attaleiatesa koji ih opisuje da žive u Draču. Većina Albanaca živi u Albaniji i na Kosovu. Albanci čine i oko 25,2% stanovništva u Makedoniji, a veliki broj Albanaca kao nacionalna manjina živi i u Grčkoj, Turskoj i Italiji. Albanci imaju mnogobrojnu dijasporu u zemljama zapadne Evrope, Sjeverne Amerike i Australiji. Većina Albanaca su muslimani (suniti i bektaši), a dio ih je i pravoslavnih, katolika i ateista.
Albanci Shqiptarët | |
---|---|
Ukupna populacija | |
7,5 – 12,2 milliona (približno) | |
Vjera | |
sunitski muslimani, bektašije, katolici, pravoslavci, ateisti | |
Vezane etničke grupe | |
Indoevropski |
Albanci govore albanskim jezikom i pišu latinicom, te kao narod pripadaju evropskom historijsko-civilizacijskom krugu sa orijentalnom kulturom.
Za Albance postoji više naziva na različitim jezicima. Oni sebe nazivaju "Shqiptarë", iz čega je i nastao južnoslavenski oblik "Šiptar", koji se danas uglavnom smatra neprimjerenim.
Naziv "shqiptar" Albanci tradicionalno povezuju sa albanskom riječi "shqiponjë", što znači orao, a sam korijen te riječi bi opet mogao imati veze sa riječi "shqiptoj" , što znači "govoriti, izgovarati, klicati", najvjerovatnije od protoalbanske riječi "shqip" koja je nekad označavala krik ili poklič orla.
Drugi narodi ih nazivaju Arnauti (Turci), Arbanasi (Grci), Albanci (Slaveni), Albanezi (Italijani), Albanians (Englezi).
Korelacija između korijena riječi "alb", latinske riječi "alba" , što znači "bijelo", s jedne strane, i činjenicu da u albanskoj narodnoj nošnji dominira bijela boja, koja je također prisutna i u albanskoj tradicionalnoj umjetnosti, folkloru, pa i uzrečicama i izrekama npr. "Ardhshi të bardhë" (bukvalni prijevod: "(Dobro)došli bijeli" tj. "Došli bijela (čista) obraza"), u obraćanju najavljenim gostima, ili "Faqe bardhë" (bijel/čist obraz), "Fatbardhë" (bijele tj. čiste sreće, "sretan", itd.). Na albaskom jeziku riječ za bijelo je "bardhë".
Historija
urediNa području današnje Albanije su jako dugo živjeli autohtoni Iliri. Albanci vjerovatno dobijaju ime od starog ilirskog plemena koji se zvao Albanoi.
Po narodnoj priči oni potiču od crnog orla te sebe nazivaju Shqiptare, što prevedeno na bosanski znači „narod orla“. Njihovo nacionalno ime se prvi put spominje oko 11. vijeka i ostaje u upotrebi sve do danas.
Kultura
urediOvaj odlomak potrebno je proširiti. |
Jezik
urediAlbanski jezik je član indoeuropske porodice jezika. Gegijskim dijalektom, po jednom podatku, govori 2,8 milijuna ljudi. Rasprostranjen je na Kosovu, zapadnoj Makedoniji i sjevernoj Albaniji. Toskijski govori oko 3 milijuna ljudi u južnoj Albaniji, susjednoj Grčkoj, te u Turskoj i Italiji. Oba ova dijalekta imaju pisanu tradiciju. Toskijski se pisao grčkim pismom, a gegijski latinskim. U tursko vrijeme koristio se arapski alfabet. Od 1909. godine albanski jezik, baziran na toskijskom dijalektu, piše se latinskim pismom.
Vjera
urediNajveći broj Albanaca su muslimani, većina pripadaju Sunitskom islamom a jedna mala manjina Bektašijskom islamom. Na sjevernim djelima Albanije, južnim djelima Kosova i istočnim djelima Crne Gore žive albanci koji pripadaju katoličkoj vjeroispovijesti, a na jugu Albanije i sjeverne Grčke albanci pravoslavne vjeroispovijesti.
Galerija
uredi-
Albanci 1898. godine.
-
Albanci 1911. godine.
-
Albanci u Albaniji (popis iz 1989. godine).
-
Albanci izvan Albanije.
-
Albanci u Evropi.
Poznati Albanci
uredi- Majka Tereza (1910–1997), dobitnica nobelove nagrade i beatifikovana časna sestra
- Ferid Murad (1936), američki doktor i farmakolog, albanskog porijekla, dobitnik nobelove nagrade.
- Inva Mula, albanska operna sopranistica i solistička i komorna muzičarka
- Avni Mula, albanski kompozitor i muzičar, otac čuvene operne sopranistice Inva Mula.
- Ismail Qemali Bey Vlora (izgovor: Ismailj Ćemali Bej Fljora, turski: Ismail Kemal; Valona, 16. januar 1844 – Bari, 24. januar 1919) bio je albanski političar i državnik u Osmanskom carstvu koji se borio za ideje albanskog narodnog preporoda. Imao je vodeću ulogu u proglašenju nezavisnosti Albanije 1912 i privremenoj vladi Albanije.
- Gjergj Kastrioti Skenderbeg (1405–1468), nacionalni heroj iz vremena otpora turskim osvajanjima.
- Lekë Dukagjini (1410–1481), albanski knez koji se borio protiv Osmanlijskog carstva, poznat po svom zakoniku (kanunu).
- Pjeter Bogdani (1630–1689), autor rane albanske književnosti
- Gjergj Fishta, albanski fratar i književnik, prevodilac, rilindas, franjevac.
- Muhamed Ali Pasha (1769–1849), valija Egipta i Sudana, smatra se osnivačem modernog Egipta.
- Alexandar Moissi (1879–1935), poznati njemački i austrijski glumac albanskog porijekla.
- Shtjefen Gjeçovi, katolički svećenik, misionar, etnograf i arheolog.
- Isa Boletini (Boljetin, u blizini Mitrovice, 23. januar 1864 – Podgorica, 23. januar 1916) bio je albanski borac za nezavisnost i vodeća ličnost gerilskog otpora protiv Turske, Srbije i Crne Gore. Među Albancima je poznat kao Heroj Kosova.
- Teofan Fan Stilian Noli, poznatiji kao Fan Noli (1882–1965), osnivač Albanske pravoslavne crkve.
- Muhamed Nasirudin al-Albani (1914–1999), uticajni islamski teolog.
- Sterjo Spase (1914–1989), makedonski pisac albanskog porijekla
- Abdurahman Shala, jugoslavenski glumac albanskog porijekla
- Bekim Fehmiu, jugoslavenski glumac albanskog porijekla
- Faruk Begolli, jugoslavenski glumac albanskog porijekla
- Istref Begolli, jugoslavenski glumac albanskog porijekla
- Nexhmije Pagarusha, poznata jugoslavenska pjevačica.
- Ramiz Sadiku (1915–1943), narodni heroj Jugoslavije.
- Ilinden Spase (1934), makedonski pisac albanskog porijekla
- Ibrahim Rugova (1944–2006), intelektualac i političar, prvi predsjednik Demokratske lige Kosova.
- Joseph J. DioGuardi (1940), američki senator albansko-italijanskog porijekla i vođa Albansko-američke građanske lige.
- John Belushi (1949) i James Belushi (1954), američki glumci albanskog porijekla.
- Anna Oxa (Iliriana Hoxha), italijanska pjevačica albanskog porijekla.
- Ismail Kadare, albanski pisac, dobitnik odličjâ francuske Legije časti, nagrade Prix mondial Cino Del Duca 1992,nagrade Man Booker International 2005, i nagrade Princ od Asturije 2009.
- Eliza Dushku, američka glumica albanskog porijekla
- Rita Ora, britanska pop zvijezda, tekstopisac i glumica albanske narodnosti.
- Adem Jashari (28. novembar 1955 – 6. mart 1998), osnivač i vođa albanske OVK
- Enver Hodža (1908–1985), predsjednik Narodne republike Albanije
- Dua Lipa, britanska pop zvijezda albanskog porijekla sa Kosova
- Bebe Rexha, američka pop zvijezda albanskog porijekla
- Peter Malota, americki karatista i glumac
- Stan Dragoti, americki resiser
- James Belushi, poznati američki glumac
Reference
uredi- ^ Gëzim Krasniqi. "Citizenship in an emigrant nation-state: the case of Albania" (PDF). University of Edinburgh. str. 9–14. Arhivirano s originala (PDF), 2. 6. 2013. Pristupljeno 7. 8. 2012.
- ^ Law, Gwillim (1999). Administrative Subdivisions of Countries (jezik: engleski). McFarland. str. 20. ISBN 9781476604473.
- ^ Plasari 2020, str. 10–11
Dodatna literatura
uredi- Anamali, Skënder; Prifti, Kristaq (2002). Historia e popullit shqiptar në katër vëllime (jezik: albanski). Botimet Toena. ISBN 99927-1-622-3. OCLC 52411919.
- Anscombe, Frederick (2006). "Albanians and "mountain bandits"". u Anscombe, Frederick (ured.). The Ottoman Balkans, 1750–1830. Princeton: Markus Wiener Publishers. str. 87–113. ISBN 978-1-55876-383-8. Arhivirano s originala, 25. 1. 2016.
- Anscombe, Frederick (2006b). "The Ottoman Empire in Recent International Politics – II: The Case of Kosovo". The International History Review. 28 (4): 758–793. doi:10.1080/07075332.2006.9641103. JSTOR 40109813. S2CID 154724667.
- Baltsiotis, Lambros (13. 11. 2011). "The Muslim Chams of Northwestern Greece: The grounds for the expulsion of a "non-existent" minority community". European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey. 12: 1–31. doi:10.4000/ejts.4444. S2CID 142733144. Note 95
- Belledi, Michele; Poloni, Estella S.; Casalotti, Rosa; Conterio, Franco; Mikerezi, Ilia; Tagliavini, James; Excoffier, Laurent (2000). "Maternal and paternal lineages in Albania and the genetic structure of Indo-European populations". European Journal of Human Genetics. 8 (7): 480–486. doi:10.1038/sj.ejhg.5200443. PMID 10909846.
- Barančić, Maximilijana (2008). "Arbanasi i etnojezični identitet Arbanasi and ethnolinguistic identity". Croatica et Slavica Iadertina. 4 (4): 551–568. doi:10.15291/csi.627.
- Bintliff, John (2003). "The Ethnoarchaeology of a "Passive" Ethnicity: The Arvanites of Central Greece" (PDF). u Brown, K.S.; Hamilakis, Yannis (ured.). The Usable Past: Greek Metahistories. Lanham: Lexington Books. str. 129–144. ISBN 978-0-7391-0384-5.
- Bonnefoy, Yves (1993). American, African, and old European mythologies. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-06457-4.
- Cook, Bernard (2001). Europe Since 1945: An Encyclopedia. 1. Garland Publishing. ISBN 0-8153-4057-5.
- De Rapper, Gilles (2012). "Blood and Seed, Trunk and Hearth: Kinship and Common Origin in southern Albania". u Hemming, Andreas; Kera, Gentiana; Pandelejmoni, Enriketa (ured.). Albania: Family, Society and Culture in the 20th century. LIT Verlag Münster. str. 79–95. ISBN 978-3-643-50144-8.
- Deliso, Christopher (2007). The Coming Balkan Caliphate: The Threat of Radical Islam to Europe and the West. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-99525-6.
- Demiraj, Shaban (1998). "Albanian". u Ramat, Anna Giacalone; Ramat, Paolo (ured.). The Indo-European languages. London: Routledge. str. 480–501. ISBN 978-0-415-06449-1.
- Demiraj, Bardhyl (2010). "Shqiptar–The generalization of this ethnic name in the XVIII century". u Demiraj, Bardhyl (ured.). Wir sind die Deinen: Studien zur albanischen Sprache, Literatur und Kulturgeschichte, dem Gedenken an Martin Camaj (1925–1992) gewidmet [We are his people: Studies on the Albanian language, literature and cultural history, dedicated to the memory of Martin Camaj (1925–1992)]. Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag. str. 533–565. ISBN 978-3-447-06221-3.
- Demiraj, Shaban (2015). "Albanian". u Giacalone Ramat, Anna (ured.). The Indo-European Languages. Routledge. ISBN 978-1-134-92187-4.
- Devere, Heather; McDermott, Keryn; Verbitsky, Jane (2006). ""Just a refugee": Rights and Status of Refugees in New Zealand". u Crépeau, François; Nakache, Delphine; Collyer, Michael; Goetz, Nathaniel H.; Hansen, Art (ured.). Forced Migration and Global Processes: A View from Forced Migration Studies. Lexington Books. str. 357, 359–360. ISBN 978-0-7391-5505-9.
- Šablon:New Cambridge Medieval History
- Eliade, Mircea; Adams, Charles J. (1987). The Encyclopedia of religion, Volume 1. New York: Macmillan. ISBN 978-0-02-909480-8.
- Elsie, Robert (2003). Early Albania: A reader of Historical texts, 11th–17th centuries. Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 978-3-447-04783-8.
- Elsie, Robert (2015). The Tribes of Albania: History, Society and Culture. I.B.Tauris. ISBN 978-0-85773-932-2.
- Elsie, Robert (2005). Albanian literature: A short history. London: I.B. Tauris. ISBN 978-1-84511-031-4.
- Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Albania. Lanham: Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-7380-3.
- Finlay, George (1851). The History of Greece: From Its Conquest by the Crusaders to Its Conquest by the Turks, and of the Empire of Trebizond: 1204–1461. London: Blackwood.
- Frazee, Charles (2006). Catholics and Sultans: The Church and the Ottoman Empire 1453–1923. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-02700-7.
- Galaty, Michael L. (2002). "Modeling the Formation and Evolution of an Illyrian Tribal System: Ethnographic and Archaeological Analogs". u William A. Parkinson (ured.). The Archaeology of Tribal Societies. Berghahn Books. ISBN 1-78920-171-3.
- Galaty, Michael L. (2011). "Blood of Our Ancestors". u Helaine Silverman (ured.). Contested Cultural Heritage: Religion, Nationalism, Erasure, and Exclusion in a Global World. Springer. ISBN 978-1-4419-7305-4. Pristupljeno 31. 5. 2013.
- Galaty, Michael L. (2018). Memory and Nation Building: From Ancient Times to the Islamic State. Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7591-2262-8.
- Gawrych, George (2006). The Crescent and the Eagle: Ottoman rule, Islam and the Albanians, 1874–1913. London: IB Tauris. str. 36. ISBN 978-1-84511-287-5.
- Geniş, Şerife; Maynard, Kelly Lynne (2009). "Formation of a Diasporic Community: The history of migration and resettlement of Muslim Albanians in the Black Sea Region of Turkey". Middle Eastern Studies. 45 (4): 553–569. doi:10.1080/00263200903009619. S2CID 143742189.
- Giakoumis, Konstantinos (2010). "The Orthodox Church in Albania Under the Ottoman Rule 15th–19th Century". u Schmitt, Oliver Jens (ured.). Religion und Kultur im albanischsprachigen Südosteuropa [Religion and culture in Albanian-speaking southeastern Europe]. Frankfurt am Main: Peter Lang. str. 69–110. ISBN 978-3-631-60295-9.
- Gogonas, Nikos (2010). Bilingualism and multiculturalism in Greek education: Investigating ethnic language maintenance among pupils of Albanian and Egyptian origin in Athens. Cambridge Scholars Publishing. ISBN 978-1-4438-2214-5.
- Groenendijk, Kees (2006). Bauböck, Rainer; Ersbøll, Eva; Groenendijk, Kees; Waldrauch, Harald (ured.). Acquisition and Loss of Nationality: Comparative Analyses – Policies and Trends in 15 European Countries. Amsterdam: Amsterdam University Press. str. 411–430. ISBN 9789053569207.
- Hall, Jonathan (1997). Ethnic Identity in Greek antiquity. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-78999-8.
- Hock, Hans Henrich; Joseph, Brian D. (1996). Language history, language change, and language relationship: An introduction to historical and comparative linguistics. Berlin: Mouton de Gruyter. ISBN 978-3-11-014784-1.
- Jagodić, Miloš (1998). "The Emigration of Muslims from the New Serbian Regions 1877/1878". Balkanologie. 2 (2). doi:10.4000/balkanologie.265. S2CID 140637086.
- Jelavich, Barbara (1983). History of the Balkans. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-27459-3.
Albanoi.
- Kamusella, Tomasz (2009). The politics of language and nationalism in modern Central Europe. Basingstoke: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-230-55070-4.
- Kolovos, Elias (2007). The Ottoman Empire, the Balkans, the Greek lands: Toward a social and economic history: Studies in honor of John C. Alexander. Istanbul: Isis Press. ISBN 9789754283464.
- Koinova, Maria (2021). Diaspora Entrepreneurs and Contested States. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-884862-2.
- Koti, Dhori (2010). Monografi për Vithkuqin dhe Naum Veqilharxhin [A monograph of Vithkuq and Naum Veqilharxhi]. Pogradec: DIJA Poradeci. ISBN 978-99956-826-8-2.
- Koukoudis, Asterios (2003). The Vlachs: Metropolis and Diaspora. Thessaloniki: Zitros Publications. ISBN 9789607760869.
- Liakos, Antonis (2012). "Hellenism and the making of Modern Greece: Time, Language, Space". u Zacharia, Katerina (ured.). Hellenisms: culture, identity, and ethnicity from antiquity to modernity. Aldershot: Martinus Nijhoff Publishers. str. 201–236. ISBN 9789004221529.
- Liotta, Peter H. (2001). Dismembering the state: The death of Yugoslavia and why it matters. Lanham: Lexington Books. ISBN 978-0-7391-0212-1.
- Lloshi, Xhevat (1999). "Albanian". u Hinrichs, Uwe; Büttner, Uwe (ured.). Handbuch der Südosteuropa-Linguistik. Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag. str. 272–299. ISBN 978-3-447-03939-0.
- Madgearu, Alexandru; Gordon, Martin (2008). The wars of the Balkan Peninsula: Their medieval origins. Lanham: Scarecrow Press. str. 43. ISBN 978-0-8108-5846-6.
Albanoi.
- Malcolm, Noel (1998). Kosovo: A short history. London: Macmillan. ISBN 978-0-333-66612-8.
- Matzinger, Joachim (2013). "Shqip bei den altalbanischen Autoren vom 16. bis zum frühen 18. Jahrhundert [Shqip within Old Albanian authors from the 16th to the early 18th century]". Zeitschrift für Balkanologie. Pristupljeno 31. 10. 2015.
- Mëniku, Linda; Campos, Héctor (2012). Colloquial Albanian: The complete course for beginners. London: Routledge. ISBN 978-1-317-30681-8.
- Murati, Qemal (1991). Konservacione dhe inovacione gjuhësore në fushë të shqipes [Conservation and innovations in the field of Albanian language]. Flaka e Vëllazërimit.
- Myhill, John (2006). Language, religion and national identity in Europe and the Middle East: A historical study. Amsterdam: John Benjamins Publishing. ISBN 9789027227119.
- Nallbani, Etleva (2017). "Early Medieval North Albania: New Discoveries, Remodeling Connections: The Case of Medieval Komani". u Gelichi, Sauro; Negrelli, Claudio (ured.). Adriatico altomedievale (VI-XI secolo) Scambi, porti, produzioni (PDF). Università Ca’ Foscari Venezia. ISBN 978-88-6969-115-7. Arhivirano (PDF) s originala, 9. 10. 2022.
- Nasse, George Nicholas (1964). The Italo-Albanian Villages of Southern Italy. Washington, District of Columbia: National Academy of Sciences-National Research Council. ISBN 978-0-598-20400-4.
- Nicol, Donald MacGillivray (1986). Studies in late Byzantine history and prosopography. Variorum Reprints. ISBN 978-0-86078-190-5.
- Nicol, Donald MacGillivray (2010), The Despotate of Epiros 1267–1479: A Contribution to the History of Greece in the Middle Ages, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-13089-9
- Norris, Harry Thirlwall (1993). Islam in the Balkans: religion and society between Europe and the Arab world. Columbia: University of South Carolina Press. str. 249. ISBN 978-0-87249-977-5.
Albanians Arnaout Syria.
- Novik, Alexander Alexandrovich (2015). "Lexicon of Albanian mythology: Areal studies in the polylingual region of Azov Sea". Slavia Meridionalis. 15: 261–273. doi:10.11649/sm.2015.022.
- Pappas, Nicholas CJ. (2008). "Stradioti: Balkan Mercenaries in Fifteenth and Sixteenth Century Italy". Sam Houston State University. Arhivirano s originala, 24. 9. 2015.
- Plasari, Aurel (2020). "The Albanians in attestations from late antiquity until the early Middle Ages". Albanian Studies. Academy of Sciences of Albania. 2.
- Pritsak, Omeljan (1991). "Albanians". u Kazhdan, Alexander P. (ured.). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6. OCLC 311413460.
- Quanrud, John (2021). "The Albanoi in Michael Attaleiates' History: revisiting the Vranoussi-Ducellier debate". Byzantine and Modern Greek Studies. 45 (2): 149–165. doi:10.1017/byz.2021.11. S2CID 237424879 Provjerite vrijednost parametra
|s2cid=
(pomoć). - Ragionieri, Rodolfo (2008). "Mediterranean Geopolitics". u Petricioli, Marta (ured.). L'Europe Méditerranéenne [Mediterranean Europe]. Berlin: Peter Lang. str. 37–48. ISBN 9789052013541.
- Ramet, Sabrina P. (1989). Religion and nationalism in Soviet and East European politics. Durham: Duke University Press. ISBN 978-0-8223-0891-1.
- Ramet, Sabrina (1998). Nihil obstat: religion, politics, and social change in East-Central Europe and Russia. Durham: Duke University Press. ISBN 978-0-8223-2070-8.
- Riehl, Claudia Maria (2010). "Discontinious language spaces (Sprachinseln)". u Auer, Peter; Schmidt, Jürgen Erich (ured.). Language and Space: An International Handbook of Linguistic Variation. Theories and Methods. Berlin: Walter de Gruyter. str. 332–354. ISBN 978-3-11-022027-8.
- Sarner, Harvey (1997). Rescue in Albania: One Hundred Percent of Jews in Albania Rescued from Holocaust. Cathedral City: Brunswick Press. ISBN 978-1-888521-11-5. Arhivirano s originala, 10. 5. 2008.
- Saunders, Robert A. (2011). Ethnopolitics in Cyberspace: The Internet, Minority Nationalism, and the Web of Identity. Lanham: Lexington Books. ISBN 978-0-7391-4194-6.
- Šablon:The Papacy and the Levant
- Skendi, Stavro (1956). "Religion in Albania during the Ottoman rule". Südost Forschungen. 15: 311–327.←
- Stavrianos, Leften Stavros (2000). The Balkans Since 1453. C. Hurst & Co. Publishers. ISBN 978-1-85065-551-0.
- Trnavci, Genc (2010). "The Interaction of Customary Law with the Modern Rule of Law in Albania and Kosova". u Sellers, Mortimer; Tomaszewski, Tadeusz (ured.). The Rule of Law in Comparative Perspective. Ius Gentium: Comparative Perspectives on Law and Justice. 3. Springer Verlag. str. 201–215. ISBN 978-90-481-3748-0.
- Tsitselikis, Konstantinos (2012). Old and New Islam in Greece: From historical minorities to immigrant newcomers. Martinus Nijhoff Publishers. str. 311. ISBN 9789004221529.
- Tsoutsoumpis, Spyros (decembar 2015). "Violence, resistance and collaboration in a Greek borderland: the case of the Muslim Chams of Epirus". Qualestoria (2): 119–138. Pristupljeno 14. 6. 2016.
- Uka, Sabit (2004d). E drejta mbi vatrat dhe pasuritë reale dhe autoktone nuk vjetërohet: Të dhëna në formë rezimeje [The rights of homes and assets, real and autochthonous that does not disappear with time: Data given in the form of estate portions regarding inheritance]. Prishtina: Shoqata e Muhaxhirëvë të Kosovës. ISBN 9789951408097.
- Vasiliev, Alexander A. (1958). History of the Byzantine Empire, 324–1453. Madison: University of Wisconsin Press. ISBN 978-0-299-80926-3.
- Veremis, Thanos; Kolipoulos, John (2003). "The evolving Content of the Greek Nation". u Couloumbis, Theodore A.; Kariotis, Theodore C.; Bello, Fotini (ured.). Greece in the twentieth century. Portland: Psychology Press. ISBN 978-1-136-34652-1.
- Vickers, Miranda (2011). The Albanians: a modern history. London: IB Tauris. ISBN 978-0-85773-655-0.
- Villar, Francisco (1996). Los indoeuropeos y los orígenes de Europa (jezik: španski). Madrid: Gredos. ISBN 84-249-1787-1.
- Winnifrith, Tom (2020). Nobody's Kingdom: A History of Northern Albania. Signal Books.
Također pogledajte
uredi
Nedovršeni članak Albanci koji govori o narodima treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.