1943.
godina
Godine:
◄◄ | ◄ | 1939. | 1940. | 1941. | 1942. | 1943. | 1944. | 1945. | 1946. | 1947. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 1910-e | 1920-e | 1930-e | 1940-e | 1950-e | 1960-e | 1970-e | ► |
Vijekovi: |
1943. (MCMXLIII) je uobičajena godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru, 1943. godina Common Era (CE) i Anno Domini (AD), 943. godina 2. milenija, 43. godina 20. stoljeća, i 4. godine decenije 1940-ih.
Gregorijanski kalendar | 1943 MCMXLIII |
Ab Urbe condita | 2696 |
Asirski kalendar | 6693 |
Bahá'í kalendar | 99–100 |
Bengalski kalendar | 1350 |
Berberski kalendar | 2893 |
Budistički kalendar | 2487 |
Burmanski kalendar | 1305 |
Bizantijski kalendar | 7451–7452 |
Kineski kalendar | 壬午年 (Vodeni Konj) 4639 ili 4579 — do — 癸未年 (Vodeni Koza) 4640 ili 4580 |
Koptski kalendar | 1659–1660 |
Diskordijanski kalendar | 3109 |
Etiopijski kalendar | 1935–1936 |
Hebrejski kalendar | 5703–5704 |
Hinduski kalendari | |
- Vikram Samvat | 1999–2000 |
- Šaka Samvat | 1865–1866 |
- Kali Juga | 5044–5045 |
Holocenski kalendar | 11943 |
Igbo kalendar | 943–944 |
Iranski kalendar | 1321–1322 |
Islamski kalendar | 1361–1363 |
Džuče kalendar | 32 |
Julijanski kalendar | Gregorijanski minus 13 dana |
Korejski kalendar | 4276 |
Minguo kalendar | Tajvan 32 民國32年 |
Tajlandski solarni kalendar | 2486 |
Događaji
urediJanuar
urediFebruar
uredi- 21. februar – Američki pronalazač Edwin Herbert Land demonstrirao je u Njujorku prvu instant kameru, Polaroid.
- 21. februar – Britanski kralj Georgije VI dodijelio je Rusima odlikovanje Mač časti za odbranu Staljingrada u Drugom svjetskom ratu.
Mart
urediApril
urediMaj
uredi- 15. maj – Zajednički napad Sila osovine pod kodnim nazivom Operacija Schwarz, imala je za cilj uništenje jugoslavenskih partizanskih jedinica u blizini Sutjeske u jugoistočnoj Bosni. U poslijeratnoj Jugoslaviji bila je poznata kao Peta neprijateljska ofanziva i Bitka na Sutjesci. Odbijanje te ofanzive koja je trajala do 16. juna bila je prekretnica za Jugoslaviju u Drugom svjetskom ratu.
Juni
urediJuli
urediAugust
urediSeptembar
urediOktobar
uredi- 2. oktobar – U Kozici osnovana Jedanaesta dalmatinska udarna brigada Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije;
Novembar
uredi- 6. novembar – U Drugom svjetskom ratu Sovjetska armija izbacila Nijemce iz Kijeva, koji su taj grad držali pod okupacijom više od dvije godine.
- 7. novembar – U Tuzli izašao prvi broj "Fronta slobode", organa Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP) istočne Bosne.
- 10. novembar – Radi lakšeg upravljanja okupiranom teritorijom, njemačke vlasti u Drugom svjetskom ratu uspostavile kvislinšku "Narodnu upravu" u Crnoj Gori.
- 18. novembar – 440 aviona britanskog Kraljevskog zrakoplovstva je bombardiralo Berlin.
- 22. novembar – Liban proglasio nezavisnost i time je ukinut mandat koji je nad tom državom imala Francuska od 1. jula 1920.
- 25. novembar – Antifašističko vijeće Jugoslavije je u Jajcu uspostavilo Bosnu i Hercegovinu kao republiku unutar Jugoslovenske federacije, sa historijskim granicama koje su datirale još iz Osmanlijskog doba.
- 28. novembar – U Teheranu su u Drugom svjetskom ratu, na prvom zajedničkom sastanku, sovjetski lider Josif Staljin, predsjednik SAD Franklin D. Roosevelt i britanski premijer Winston Churchill razmatrali otvaranje drugog fronta u Evropi, operacije na istočnom frontu, poslijeratno uređenje Evrope i pitanje Jugoslavije. Dogovoreno je da se Jugoslavija obnovi "u potpunom teritorijalnom integritetu i nezavisnosti, s tim što će pitanje njenih zapadnih granica biti riješeno poslije rata".
- 29. novembar – Održano Drugo zasijedanje AVNOJ-a u Jajcu, na kojem su prisustvovala 142 delegata. Rođenje nove Jugoslavije.
Decembar
uredi1943. u temama
urediOvaj odlomak potrebno je proširiti. |
Rođeni
urediJanuar
uredi- 2. januar – Janet Akyüz Mattei, američko-turska astronomkinja
- 15. januar – Rifat Hadžiselimović, bosanskohercegovački biolog i genetičar
- 19. januar – Janis Joplin, američka pjevačica
- 31. januar – Špela Rozin, slovenska glumica
Februar
uredi- 10. februar – Ante Paradžik, hrvatski političar
- 18. februar – Borislav Paravac, bosanskohercegovački političar
- 22. februar – Eduard Limonov, ruski pisac i političar
- 25. februar – George Harrison, engleski gitarista, pjevač, kompozitor, producent i član Beatlesa.
Mart
uredi- 9. mart – Robert Fischer, američki šahista
- 28. mart – Conchata Ferrell, američka glumica
- 29. mart – Vangelis, grčki kompozitor
April
uredi- 19. april – Gerlinde Haid, austrijski etnomuzikolog
Maj
uredi- 2. maj – Mustafa Nadarević, bosanskohercegovački glumac
- 20. maj – Holmfrid Olsson, švedski biatlonac.
- 24. maj – Juhani Suutarinen, finski biatlonac i trostruki svjetski prvak u biatlonu.
- 26. maj – Ismet Bekrić, bosanskohercegovački književnik
Juni
uredi- 15. juni – Johnny Hallyday, pravog imena Jean-Philippe Smet, francuski rock muzičar i glumac
Juli
uredi- 7. juli – Toto Cutugno, italijanski pjevač
- 10. juli – Arthur Ashe, američki teniser
- 23. juli – Džafer Mahmutović, bosanskohercegovački pisac i historičar
August
uredi- 1. august – Dubravka Oraić Tolić, hrvatska pjesnikinja, esejistica, prevoditeljica i teoretičarka književnosti i kulture
- 8. august – Esma Redžepova, makedonska romska muzičarka
- 9. august – Ken Norton, američki bokser
- 20. august – Dragan Nikolić, srbijanski i jugoslavenski glumac
Septembar
urediOktobar
uredi- 22. oktobar
- Jan de Bont, producent, režiser i snimatelj filmova
- Catherine Deneuve, francuska filmska glumica
- 29. oktobar – Husein Hodžić, narodni heroj Jugoslavije
Novembar
uredi- 5. novembar – Sam Shepard, američki glumac, scenarist i pisac
- 14. novembar – Olle Petrusson, švedski biatlonac.
Decembar
uredi- 8. decembar – Jim Morrison, američki pjesnik, pjevač i vođa psihodelične rock grupe The Doors
- 11. decembar – Alain de Benoist, francuski akademik i publicista
- 25. decembar – Hanna Schygulla, njemačka glumica i pjevačica šansone
Umrli
urediJanuar
uredi- 4. januar – Mirče Acev, narodni heroj Jugoslavije.
- 7. januar – Nikola Tesla, naučnik i izumutelj;
- 9. januar – Jelisaveta Andrejević Aneta, narodni heroj Jugoslavije.
Datum nepoznat
urediFebruar
uredi- 9. februar – Alice Archenhold, njemačka astronomkinja
- 26. februar – Nikolaj Vavilov, ruski i sovjetski agronom, botaničar i genetičar;
Mart
uredi- 28. mart – Sergej Rahmanjinov, ruski kompozitor;
April
uredi- 7. april – Jovan Dučić, bosanskohercegovački pjesnik i jedan od naših najznačajnijih simbolista;
- 21. april – Rihard Jakopič, slovenski slikar
Maj
urediJuni
uredi- 12. juni – Nurija Pozderac, učitelj i političar, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i potpredsjednik Izvršnog odbora AVNOJ-a.
- 13. juni – Hamid Beširević, narodni heroj Jugoslavije.
Juli
uredi- 4. juli – Rade Marijanac, narodni heroj Jugoslavije.
- 13. juli – Ivan Goran Kovačić, hrvatski književnik;
August
uredi- 6. august – Vladislav Skarić, bosanskohercegovački historičar;
- 21. august – Henrik Pontoppidan, danski književnik , dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1917;
Septembar
urediOktobar
uredi- 9. oktobar – Pieter Zeeman, holandski fizičar;
Novembar
uredi- 27. novembar – Ivo Lola Ribar, hrvatski političar;
Decembar
uredinije dodijeljena nagrada
- Mir
nije dodijeljena nagrada