Organizacija islamske saradnje
Organizacija islamske saradnje ili OIS (ranije Organizacija islamske konferencije; arapski: منظّمة المؤتمر الأسلامي – Munazzamat al-mu'tamar al-islāmī; engleski: Organization of the Islamic Cooperation – OIC; francuski: Organisation de la coopération islamique – OCI) međunarodna je organizacija koja okuplja 57 država u kojima je islam državna, većinska ili manjinska religija.
Organizacija islamske saradnje منظمة المؤتمر الإسلامي (ar) Organisation of the Islamic Cooperation (en) Organisation de la coopération islamique (fr) |
||||
---|---|---|---|---|
|
||||
Uzrečica: "Da zaštiti interese i osigura napredak i dobrobit muslimana" | ||||
Članice Države posmatračice Blokirane države |
||||
Glavni grad | Džedda, Saudijska Arabija |
|||
Službeni jezik | arapski, engleski, francuski | |||
Broj zemalja članica | 57 | |||
Lideri | ||||
Husein Brahim Taha | ||||
Zakonodavstvo | ||||
Službeni sajt: http://www.oic-oci.org/ |
Organizacija navodi da je "kolektivni glas muslimanskog svijeta", a radi na "očuvanju i zaštiti interesa muslimanskog svijeta u duhu promocije međunarodnog mira i harmonije". OIC ima stalnu delegaciju pri UN-u i najveća je međunarodna organizacija izvan Ujedinjenih naroda.[1] Službeni jezici su arapski, engleski i francuski.
Historija
urediJoš u 19. stoljeću među muslimanima se javila ideja da se ummet organizira sa ciljem ostvarivanja zajedničkih političkih, ekonomskih i socijalnih ciljeva. Nakon kolapsa Osmanskog carstva i halifata nakon 1. svjetskog rata stvorio se vakuum na polju panislamskih institucija. Gubitak u šestodnevnom ratu 1967. godine vođenog između arapskih država i Izraela samo je dao poticaja za uspostavljanje jedne takve organizacije.
25. septembra 1969[2] veliki broj vođa islamskih zemalja sastao se u Rabatu, u Maroku, zbog slučaja požara u džamiji Al Aqsa u Jerusalemu, koji je 21. augusta te godine podmetnuo australski protestantski ekstremist.
U martu 1970. održana je prva islamska konferencija ministara vanjskih poslova u Džeddi. Organizovan je glavni sekretarijat koji je zadužen za održavanje veza između zemalja članica i koordinaciju njihovih postupaka. U Džeddi je od tada smješteno privremeno sjedište organizacije u iščekivanju "oslobođenja Jerusalema".
Na konferenciji ministara vanjskih poslova u Kairu 5. augusta 1990. prihvaćena je Deklaracija o ljudskim pravima u islamu, što je svojevrsna prilagodba ljudskih prava šerijatskom zakonu.
Ciljevi
urediCiljevi Organizacije islamske konferencije koji su definisani poveljom napisanom u Džeddi u martu 1972. jesu:[2]
- Učvršćivanje islamske solidarnosti između zemalja članica;
- Ojačavanje saradnje između zemalja članica na privrednim, društvenim, kulturnim, naučnim i drugim važnim poljima i savjetovanje među zemljama članicama unutar međunarodnih organizacija;
- Raditi na uklanjanju rasne diskriminacije i kolonijalizma u svim oblicima;
- Podnošenje odgovarajućih mjera kako bi se učvrstio mir i svjetska sigurnost osnovana na pravdi;
- Usklađivanje postupaka u svrhu očuvanja svetih mjesta, podrška borbi palestinskom narodu i pomoć u ostvarenju njihovih prava i oslobađanju njihove teritorije;
- Podrška svim muslimanima koji se bore za očuvanje svog dostojanstva, nezavisnosti i nacionalnih zakona;
- Pravljenje pogodne atmosfere za saradnju i razumijevanje između zemalja članica i drugih zemalja.
Članice
urediOrganizacija islamske saradnje trenutno ima 57 država članica (s godinom pristupanja):
- Afganistan 1969.1
- Alžir 1969.
- Čad 1969.
- Egipat 1969.2
- Gvineja 1969.
- Indonezija 1969.
- Iran 1969.
- Arapska Republika Jemen 1969.3
- Jordan 1969.
- Kuvajt 1969.
- Liban 1969.
- Libija 1969.
- Mali 1969.
- Mauritanija 1969.
- Maroko 1969.
- Nigerija 1969.
- Pakistan 1969.
- Palestina 1969.
- Saudijska Arabija 1969.
- Senegal 1969.
- Sudan 1969.
- Somalija 1969.
- Tunis 1969.
- Turska 1969.
- Malezija 1969.
- Bahrein 1970.
- Katar 1970.
- Oman 1970.
- Sirija 1970.
- Ujedinjeni Arapski Emirati 1970.
- Sijera Leone 1972.
- Bangladeš 1974.
- Gabon 1974.
- Gambija 1974.
- Gvineja-Bisau 1974.
- Uganda 1974.
- Burkina Faso1975.
- Kamerun 1975.
- Irak 1976.
- Komori 1976.
- Maldivi 1976.
- Džibuti 1978.
- Benin 1982.
- Brunej 1984.
- Nigerija 1986.
- Azerbejdžan 1991.
- Albanija 1992.
- Kirgistan 1992.
- Tadžikistan 1992.
- Turkmenistan 1992.
- Zanzibar januar 1993.4
- Mozambik 1994.
- Kazahstan 1995.
- Uzbekistan 1995.
- Surinam 1996.
- Togo 1997.
- Gvajana 1998.
- Obala Slonovače 2001.
- Napomene
- 1 - Odgođeno članstvo od 1980. - marta 1989.
- 2 - Odgođeno članstvo od maja 1979. - marta 1984.
- 3 - Od 1990. kao Republika Jemen ujedinjena s DNR Jemen
- 4 - Povučeno članstvo u avgustu 1993.
Države posmatrači
urediSljedeće su države posmatrači u OIK-a (s godinom pristupa):
- Sjeverni Kipar (1979)
- Bosna i Hercegovina (1994)
- Srednjoafrička Republika (1997)
- Tajland (1998)
- Rusija (2005)
Posmatračke muslimanske organizacije i zajednice
urediPosmatračke međunarodne organizacije
uredi- Arapska liga 1975.
- Ujedinjeni narodi 1976.
- Pokret nesvrstanih 1977.
- Organizacija afričkog jedinstva 1977.
- Organizacija za privrednu saradnju 1995.
Pokušaji članstva
uredi- Indija koja je druga zemlja na svijetu po broju muslimana (više od 175 miliona) pokušala je dobiti status zemlje posmatračice u OIK-u. Iako su mnoge članice podupirale ovu kandidaturu, Pakistan i druge zemlje su je blokirali. Smatra se da je kandidatura zaustavljena zbog statusa Kašmira, te zbog indijskog otvaranja diplomatskih odnosa s Izraelom 1992. i smanjenja potpore Palestini.
- Filipini su pokušali pridružiti se OIK-u, ali je to odbila muslimanska zajednica u državi. U ovoj većinski katoličkoj državi, muslimani čine oko 5% (4.5 miliona) stanovništva.
Struktura i organizacija
urediOrganizacija islamske konferencije se sastoji od slijedećih tijela:
- Islamski samit
- Islamska konferencija ministara vanjskih poslova
- Generalni sekretar
- Stalni sekretarijat
- Podružnice organizacije
- Specijalizovane institucije
Glavni sekretar
urediGeneralni sekretar bira se iz redova državljana država članica u skladu s načelima pravedne geografske zastupljenosti, rotacije i jednake mogućnosti za sve države članice.[3] Bira se od strane Vijeća ministara vanjskih poslova na period od pet godina s mogućnošću ponovnog izbora na još jedan mandat. Spisak glavnih sekretara OIK-a od njenog osnivanja:
- Tunku Abdul Rahman (Malezija): 1971–1973.
- Hassan Touhami (Egipat): 1974–1975.
- Amadou Karim Gaye (Senegal): 1975–1979.
- Habib Chatty (Tunis): 1979–1984.
- Sharifuddin Pirzada (Pakistan): 1985–1988.
- Hamid Algabid (Niger): 1989–1996.
- Azeddine Laraki (Maroko): 1997–2000.
- Abdelouahed Belkeziz (Maroko): 2001–2004.
- Ekmeleddin İhsanoğlu (Turska): 2004–2014.
- Iyad bin Amin Madani (Saudijska Arabija): 2014–2016.
- Yousef Al-Othaimeen (Saudijska Arabija): 2016–
Samit Islamske konferencije
urediBroj | Datum | Država | Mjesto |
---|---|---|---|
1.[4] | 22–25. septembar 1969. | Maroko | Rabat |
2.[4] | 22–24. februar 1974. | Pakistan | Lahore |
3. | 25–29. januar 1981. | Saudijska Arabija | Meka i Ta'if |
4. | 16–19. januar 1984. | Maroko | Casablanca |
5. | 26–29. januar 1987. | Kuvajt | Kuvajt |
6. | 9–11. decembar 1991. | Senegal | Dakar |
7. | 13–15. decembar 1994. | Maroko | Casablanca |
1. vanredni | 23. mart 1997. | Pakistan | Islamabad |
8. | 9–11. decembar 1997. | Iran | Teheran |
9. | 12–13. novembar 2000. | Katar | Doha |
2. vanredni | 5. mart 2003. | Katar | Doha |
10. | 16–17. oktobar 2003. | Malezija | Putrajaya |
3. vanredni | 7–8. decembar 2005. | Saudijska Arabija | Meka |
11.[5] | 13–14. mart 2008.[4] | Senegal | Dakar |
4. vanredni | 14–15. august 2012.[4] | Saudijska Arabija | Meka |
12.[6] | 6–7. februar 2013.[4] | Egipat | Kairo |
5. vanredni | 6–7. mart 2016. | Indonezija | Jakarta |
13. | 14–15. april 2016. | Turska | Istanbul |
6. vanredni | 13 decembar 2017. | Turska | Istanbul |
Reference
uredi- ^ US Department of State. "Special Envoy to the Organisation of the Islamic Conference (OIC)". Pristupljeno 16. 2. 2012.
- ^ a b [https://web.archive.org/web/20150926165053/http://www.oic-oci.org/page_detail.asp?p_id=52 Arhivirano 26. 9. 2015. na Wayback Machine
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 24. 6. 2013. Pristupljeno 26. 1. 2014.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ a b c d e http://www.oic-oci.org/oicv2/page/?p_id=67&p_ref=36&lan=en Arhivirano 22. 10. 2014. na Wayback Machine Samit Islamske konferebcije
- ^ http://www.thefreelibrary.com/Karzai+flies+to+Senegal+for+11th+OIC+summit.-a0217315651
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 4. 2. 2013. Pristupljeno 26. 1. 2014.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
Vanjski linkovi
uredi- Službeni sajt Arhivirano 4. 7. 2012. na Wayback Machine (ar) (en) (fr)
- Islamska saradnja – dokumenti i informacije (ar) (en) (fr)