Senegal
Senegal je država koja se nalazi u Zapadnoj Africi, na obali Atlantskog okeana. Na sjeveru graniči s Mauritanijom, na istoku s Malijem, na jugoistoku s Gvinejom i Gvinejom Bisau na jugozapadu. Osim toga, Senegal dijeli pomorsku granicu s malom ostrvskom državom Zelenortskim Ostrvima. Republika Gambija, suverena enklava koja zauzima uski pojas teritorije duž rijeke Gambija, razdvaja Senegalsku južnu regiju Casamance od ostatka zemlje i s tri strane je okružena senegalskom teritorijom, a samo na zapadu izlazi na Atlantik.
| Republika Senegal République du Sénégal |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Himna: "Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons" |
||||||
 |
||||||
| Glavni grad | Dakar |
|||||
| Službeni jezik | francuski | |||||
| Državno uređenje | ||||||
• Predsjednik |
Bassirou Diomaye Faye | |||||
• Predsjednik vlade |
Ousmane Sonko | |||||
| Zakonodavstvo | ||||||
| Nezavisnost | Od Francuske 4. aprila 1960. | |||||
| Površina | ||||||
• Ukupno |
196.722 km2 (86.) | |||||
| 2,1 | ||||||
| Stanovništvo | ||||||
• Ukupno |
18.384.660 (66.) | |||||
• Gustoća |
93,3/km2 | |||||
| Valuta | CFA franak (100 centima) | |||||
| Vremenska zona | UTC | |||||
| Pozivni broj | 221 | |||||
| Internetska domena | .sn | |||||
Najzapadnija je kopnena zemlja Starog svijeta, odnosno Afroevroazije. Svoj naziv duguje rijeci Senegal koja dijelom tvori njenu državnu granicu na istoku i sjeveru.
Zauzima površinu od gotovo 197.000 km2 sa populaciju od oko 13 miliona stanovnika.
Etimologija
urediDržava Senegal je dobila ime po rijeci Senegal, čija je etimologija sporna.[1] Jedna od prihvatljivijih teorija (predložena od Davida Boilata 1853. godine) pretpostavlja da termin proizlazi od fraze sunu gaal iz wolofskog jezika što bi značilo "naš kanu" (ili piroga), a vezano za rezultat nesporazuma između portugalskih mornara 15. stoljeća i volofskih ribara.[2]
Moderni historičari vjeruju da se ime Senegala vjerovatno odnosi na Sanhaje, berbersko pleme koje je živjelo na sjevernoj strani rijeke. Konkurentska teorija pretpostavlja da naziv proizilazi iz naziva srednjovjekovnog grada "Sanghana", kojeg je opisao arapski geograf El-Bakri kada se 1068. godine našao na ušću rijeke.
Neki od pripadnika Serer naroda sa juga vjeruju da naziv rijeke potiče iz osnove sererskog termina Sene (vrhovno božanstvo serer religije) i termina O Gal (što znači "tijelo vode").
Historija
urediRani i predkolonijalni period
urediArheološki nalazi na teritoriji današnjeg Senegala ukazuju na to da je ovo područje bilo naseljeno još od prahistorije i kontinuirano su ga naseljavale različite etničke grupe. Neka kraljevstva su nastala još u 7. vijeku, Takrur u 9. a Namandiru i Jolofsko carstvo tokom 13. i 14. vijeka. Istočni dio Senegala je nekada bio dio Carstva Gane.
Kontakt sa islamom je ostvaren kada su narodi Toucouleur i Soninke došli u dodir sa Almoravidskom dinastijom koja je vladala Magrebom.
U 13. i 14. vijeku, područje je potpalo pod uticaj carstava sa istokua. U isto vrijeme je osnovano i Jolofsko carstvo. U regiji Senegambia, bilo je između 1300 i 1900 stanovnika u ropstvu, otprilike jedna trećina stanovništva, uglavnom kao rezultat zarobljavanja tokom ratova.[3]
U 14. vijeku moć Jolofskog carstva je rasla što je imalo za rezultat ujedinjenja Cayora i kraljevstva Baol, Sine, Saloum, Waalo, Futa Tooro i Bambouk. Carstvo je postala dobrovoljna konfederacija raznih država a ne carstvo izgrađeno kao rezultat vojnog osvajanja. [4][5] Carstvo je osnovao Ndiadiane Ndiaye, nakon čega je formirao koaliciju sastavljenu od pripadnika mnogih etničkih grupa, ali je carstvo nestalo 1549. godine, porazom i ubistvom Lelea Fouli Faka od strane Amari Ngone Sobel Falla.
Geografija
urediSenegal se nalazi na zapadu afričkog kontinenta, između 12° i 17° sjeverne geografske širine i 11° i 18° zapadne geografske dužine.
Senegal je izvana omeđen Atlantskim okeanom na zapadu, Mauritanijom na sjeveru, na istoku graniči s Malijem, Gvinejom i Gvineja Bisao na jugu. Gambija je skoro kompletno okružena Senegalom, izuzev kratke atlantske obale na zapadu.
Veći dio Senegala sastoji se od valovitih pješčanih ravnica zapadnog Sahela. Brdovita područja nalaze se samo na jugoistoku zemlje, u nastavku masiva Fouta Djallon u Gvineji. Ovdje se nalazi i najviši vrh, neimenovani vrh na visini od 648 m, u blizini Nepen Diakha.
Sjevernu granicu zemlje čini rijeka Senegal, druge veće rijeke su Gambia i Casamance. Glavni grad Dakar nalazi se na Zelenom rtu, najzapadnijoj tački afričkog kontinenta.
Vlada
urediOvaj odlomak potrebno je proširiti. |
Administrativne podjele
urediPrivreda
urediIako je udio poljoprivrede u senegalskom BDP-u pao na ispod 20%, u njoj je još uvijek zaposlena većina Senegalaca. Kikiriki je najvažniji izvozni proizvod i privredni rast je velikim dijelom zavisi od uroda te kulture i njenoj cijeni na svjetskom tržištu. Važno je i ribarstvo. U sklopu Vladinog reformskog programa od 1993. liberalizirani su privredni i trgovinski propisi i uklonjena državna kontrola nad cijenama što je povećalo privredni rast. Velik problem Senegala ostaje nezaposlenost koja iznosi oko 40% radno sposobnog stanovništva.
Stanovništvo
urediOvaj odlomak potrebno je proširiti. |
Kultura
urediOvaj odlomak potrebno je proširiti. |
Također pogledajte
urediOvaj odlomak potrebno je proširiti. |
Reference
uredi- ^ "senegal | Origin and meaning of the name senegal by Online Etymology Dictionary". www.etymonline.com (jezik: engleski). Pristupljeno 27. 6. 2021.
- ^ Holloway, Beetle. "The Real Story Behind Senegal's Name". Culture Trip. Pristupljeno 27. 6. 2021.
- ^ "Slavery", Encyclopædia Britannica's Guide to Black History Arhivirano 6. 10. 2014. na Wayback Machine
- ^ Charles, Eunice A. Precolonial Senegal: the Jolof Kingdom, 1800–1890. African Studies Center, Boston University, 1977. p. 3
- ^ Ham, Anthony. West Africa. Lonely Planet. 2009. p. 670. ISBN 1-74104-821-4
Vanjski linkovi
uredi
- Senegal na CIA World Factbook
- Senegal na BBC News
- Senegal na Encyclopædia Britannica
- Senegal na "International Futures"