Oscar za najbolju glavnu mušku ulogu (engleski: Academy Award for Best Actor) je nagrada koju svake godine dodjeljuje Akademija filmskih umjetnosti i nauka (AMPAS). Daje se u čast glumcu koji je ostvario izvanrednu izvedbu u glavnoj ulozi dok je radio u filmskoj industriji. Nagradu tradicionalno predstavlja osvajačica nagrade za najbolju glavnu žensku ulogu iz prethodne godine. Nagrada se dodjeljuje redovno od 1. dodjele "Oscara" 1928.
Oscar za najbolju glavnu mušku ulogu |
---|
|
Službeni veb-sajt | oscars.org |
---|
Prva ceremonija je održana 1929. godine sa Emilom Janningsom kao prvim dobitnikom nagrade za svoje uloge u filmovima Posljednja komanda i The Way of All Flesh.[1] Trenutno, kandidati se određuju putem jednog prenosivog glasa unutar glumačkog ogranka AMPAS-a; pobjednici se biraju sistemom pluralizma to jest većine glasova od svih članova Akademije koji imaju pravo glasa.[2] U prve tri godine nagrada, glumci su nominovani kao najbolji u svojim kategorijama. U to vrijeme, sav njihov rad tokom kvalifikacionog perioda (čak tri filma, u nekim slučajevima) je naveden tek nakon dodijeljene nagrade.[3] Međutim, za vrijeme 3. dodjele "Oscara" održane 1930. godine, samo jedan od tih filmova je naveden u konačnoj nagradi svakog pobjednika, iako je svaki od pobjednika imao po dva filma koja su se nalazila uz njihova imena na glasačkim listićima.[4] Sljedeće godine, ovaj sistem je zamijenjen postojećim sistemom u kojem je glumac nominovan za određenu izvedbu u jednom filmu.[3] Počevši od 9. dodjele "Oscara" održane 1937. godine, kategorija je zvanično bila ograničena na pet nominacija godišnje.[3]
Od svog osnivanja nagrada je dodijeljena za ukupno 82 glumca. Daniel Day-Lewis je dobio najviše nagrada u ovoj kategoriji sa ukupno tri Oskara. Spencer Tracy i Laurence Olivier nominovani su devet puta, više nego bilo koji drugi glumac. Peter O'Toole je najviše nominirani glumac u ovoj kategoriji bez ijedne pobjede. James Dean ostaje jedini glumac koji je više puta posthumno nominovan u ovoj kategoriji. U dobi od 29 godina, Adrien Brody je postao najmlađa osoba koja je osvojila ovu nagradu sa filmom Pijanist. Zaključno sa 95. dodjelom "Oscara", Brendan Fraser je posljednji pobjednik u ovoj kategoriji za svoju ulogu Charlia u filmu The Whale.