Maximilian Schell

Maximilian Schell (8. decembar 1930 – 1. februar 2014) bio je švicarski glumac, režiser, pisac i producent. Austrijanac po rođenju, Švicarac igrom slučaja i internacionalac po reputaciji, najbolje se pamti kao glumac sa njegovim Oscarom nagrađenim nastupom u Stanley Kramerovom filmu Suđenju u Nürnbergu kao rani uspjeh među brojnim televizijskim i filmskih ulogama. On je također režirao opere, neumorno je radio u pozorištu i režirao šest igranih filmova, uključujući i Marlene (1984), uzbudljivi portret Marlene Dietrich, njegove partnerice iz Suđenja u Nürnbergu, čiji se intervju mogao samo čuti, ali ne i vidjeti, osim isječaka iz filmova. Godine 1990., kada mu je dodijeljena posebna nagrada za doprinos njemačkom filmu, on je odbio da je prihvati zato što je smatrao da je tada bio previše mlad da bi bio nagrađen nagradom za životno djelo.

Maximilian Schell
Rođenje	(1930-12-08) 8. decembar 1930. Beč, Austrija
Smrt	1. februar 2014(2014-02-01) (83 godine) Innsbruck, Austrija
Godine rada	1955–2014
Važnije uloge	Hans Rolfe, Arthur Goldman, Johann
Važniji filmovi i/ili serije	Suđenje u Nürnbergu Čovjek u staklenoj kabini Julia
Oskari
Zlatni globusi
1962.Najbolji glumac - drama Suđenje u Nürnbergu 1993. Najbolji TV Glumac Staljin

Rane godine

Rođen je u Beču i potiče iz ugledne rimokatoličke porodice. Njegova majka je bila glumica, a njegov otac dramski pisac. 1938. cijela porodica bježi zbog Anschlussa i nastanjuje se u Švicarskoj, gdje je Max pohađao škole u Baselu i Zürichu, studirajući na univerzitetima u tim gradovima, a kasnije u Münchenu. Služio je švicarsku vojsku i tada, u dobi od 22 godine, započeo je profesionalnu glumačku karijeru; svoj prvi nastup imao je kada mu je bilo tri godine u jednoj od predstava svog oca. Kada je imao 11 godina, on se pojavio u profesionalnoj produkciji "Williama Tella" i iste godine je napisao pozorišni komad u produkciji njegove škole.

Filmska karijera

Sa svojom mračnom figurom, zapovjedničkim ponašanjem i glasom, on je u početku radio u pozorištu, ali nakon par manjih nastupa na filmu dobiva važniju sporednu ulogu u filmu Kinder, Mütter und ein General (1955). Film je privukao pažnju međunarodne javnosti, dijelom zbog svog režisera, Lasla Benedeka, čiji je film The Wild One, sa Marlonom Brandom u glavnoj ulozi, izazvao velike kontroverze, uglavnom zbog svog antiratnog stava. Ovaj film zajedno sa filmom Djevojka iz Flandrije (1956), u režiji liberalnog njemačkog režisera Helmuta Käutnera, i veće uloge u nekim slabijim filmovima, dovele su Schella da dobije ulogu, uz Rosemary Harris, u filmu New York in Interlock (1958).

Iste godine je igrao kapetana njemačke vojske u filmu Edwarda Dmytryka The Young Lions, nasuprot Branda. On je također preuzeo ulogu D'Artagnana u TV verziji Tri mušketira. On se vratio u Njemačku da igra Hamleta u filmu iz 1960., zatim se pridružuje čuvenom Suđenju u Nürnbergu, kao branilac Hans Rolfe. Iako su Spencer Tracy i Burt Lancaster imali odlične nastupe među ostalima, Schell je iznio statuetu Oscara za najboljeg glumca na ceremoniji iz 1961., kao i nagradu filmskih kritičara New Yorka. Schell je prvi put igrao Rolfa u televizijskoj seriji iz 1959. Playhouse 90.

Sada već međunarodna zvijezda, u toku sljedećih nekoliko godina našao se rastrgan između sukobljenih izbora karijere. On prihvata, često iz komercijalnih razloga, kino promašaje kao što su Krakatoa, istočno od Jave (1969), Igrači (1979) i The Assisi Underground (1985). Period neposredno poslije osvajanja Oscara je bio najteži za njega. Nakon filma The Reluctant Saint (1962) snimljenog u Italiji, iste godine on je preuzeo ulogu mentora u ekraniziranoj verziji Five Finger Exercise. Pokazala se promašenom amerikanizacija isključivo engleskog pozorišnog komada autora Petera Shaffera. Zatim slijedi zbunjena verzija Jean-Paul Sartre-a The Condemned of Altona, s tmurnom režijom Vittoria De Sice.

Maximilian Schell scena iz filma Suđenje u Nürnbergu, 1961.

Kao spas mu dolazi uloga u filmu Topkapi, koji se pokazao kao veliki hit - za razliku od bizarnog Povratka iz pepela (1965) u kojem je igrao šahovskog majstora sa nagonima ubice. Preuzeo je glavnu ulogu u filmu Simón Bolívar (1969), te je postao još jedan nacist u slabom Kontrapunktu (1967), gdje je bio zadužen za koncentracijski logor u kojem je smješten simfonijski orkestar kojim dirigira Charlton Heston. Ovi i drugi filmovi pomogli su mu da plati troškove vlastite produkcije Franz Kafkinog The Castle (1968), u kojem je glumio kao K. Sa približavanjem 40-im, postaje nestrpljiv da režira filmove, a ne da samo glumi u njima.

1960-ih režirao je opere, uključujući La Traviata, i pozorišne predstave kao što su Hamlet, i Pygmalion. Godine 1969. došao je u Veliku Britaniju da radi za Petera Halla u Narodnom pozorištu, i režira Priče iz Bečke šume. Mnogo godina kasnije adaptirao je i producirao ovo djelo za film. Do 1970. on je osjećao, prema njegovim riječima, da je uspio "početi iznova" nakon Oscara i režirao je Prvu ljubav, koja je bila prilagođena iz priče Turgenjeva. On je također glumio u filmu kao otac. Film je bio prikazan na National Film Theatre i sam Schell je impresionirao tokom predavanja i rasprave, otkrivajući svoju inteligenciju i šarm; ali uprkos dobrim recenzijama i velikoj nagradi na filmskom festivalu u San Sebastiánu imao je samo ograničeno izdanje.

On je kasnije režirao Pješaka, po njegovom izvornom scenariju o bogatom industrijalcu raskrinkanom kao nacistički oficir odgovoran za ratne zločine. Sljedeće godine nastupa sa svojom sestrom Marijom u filmu The Odessa File, gdje ponovo igra zapovjednika koncentracijskog logora. Imao je značajniju ulogu u filmu Čovjek u staklenoj kabini, portretirajući bogatog njujorčanina koji je otet i odveden u Izrael na suđenje kao ratni zločinac. Time je stekao nominaciju za Oscara, kao i njegova uloga u Juliji, u režiji Freda Zinnemanna. Čudnovato, između ta dva prestižna filma preuzeo je slabu ulogu u Charles Bronsonovom filmu, St. Ives (1976). Ali ubrzo se otkupljuje sa svojom ulogom kao kapetan vojske u Sam Peckinpahovom filmu Željezni krst koji je bio posebno nasilan. On je u službi opet, ovaj put kao general pukovnik, u epskom filmu Nedostižni most Richarda Attenborougha, uspijevajući da se istakne uprkos tome što je bio okružen slavnim glumcima.

Maximilian Schell

Tokom sljedećih nekoliko decenija, radio je u Evropi živeći u Münchenu i Švicarskoj kao i u Americi, gdje se pojavio kao otac u Disneyjevoj avanturi, Black Hole (1979), zatim televizijskoj preradi Dnevnika Anne Frank, i blijedoj verziji Fantoma iz opere (1983). Sljedeće godine režira biografski film Marlene. U posljednjem trenutku njegova zvijezda odbija saradnju. Uporni Schell rekonstruira njen pariski stan kao sablasnu pozadinu za njegove razgovore s njom. Film je bio dobro primljen na filmskom festivalu u Berlinu, ali se pokazao previše ezoteričnim za komercijalno tržište. Njegov američki televizijski film Svijeće u tami (1993) bio je drukčiji. U ovom porodično orijentiranom filmu, pojavljuje se njegova supruga, Natalya Andreychenko, ruska glumica koju je oženio 1985. Par se također pojavio zajedno u mini seriji Petar Veliki (1986), za koji je Schell dobio puno priznanje za svoju izvedbu u glavnoj ulozi, te u Maloj Odessi (1994), u kojem je igrao otuđenog oca sovjetskog gangstera Tima Rotha.

Tokom 90-ih godina imao je puno filmskih uloga, uključujući kameo nasuprot Branda u filmu The Freshman i uloga Lenjina u televizijskoj drami Staljin, koja mu je donijela Zlatni globus za najboljeg sporednog glumca. Zatim dolaze horor filmovi. Godine 1998., u biblijskom Osamnaestom Anđelu bio je zli svećenik, dok je u Vampirima bio unaprijeđen u kardinala. Bio je član crkve opet u televizijskoj obradi Ivane Orleanske (1999). Među mnogim drugim evropskim ostvarenjima, bili su film s tematikom Drugog svjetskog rata Left Luggage (1998) i Na krilima ljubavi (1999). Neuspješni film Deep Impact (1998) ujedinio ga je s redovnim glumačkim partnerom, Vanessom Redgrave.

U 2000. on je bio jedan od nekoliko glumaca filma Festival u Cannesu, što je portret neobičnog aspekta svijeta filma, sniman na originalnim lokacijama od strane Henryja Jagloma. Kasnije te godine prisustvovao je filmskom festivalu Baltic Pearl u Latviji gdje je primio nagradu glumca milenija; za vrijeme festivala pozlilo mu je zbog akutnog pankreatitisa. Iako je smanjio sa snimanjem i režiranjem on je nastavio sa radom, najviše na televiziji. On se pojavio u Bestseleru (2002), austro-njemačkoj koprodukciji, te u Sva sreća na svijetu (2003); u seriji Divovi (2007) on je uzeo ulogu Alberta Einsteina, a između 2003. i 2007. on se pojavio u 34 epizode televizijske serije Der Fürst und das Mädchen.

Slijedeći svoj neumorni međunarodni stil glumio je u filmu Od obale do obale (2003), u adaptaciji Frederica Rafaela po svom sopstvenom romanu i u režiji Paula Mazurskog. Tri godine kasnije u filmu The Shell Seekers, sniman u Cornwallu i u režiji Piersa Haggarda, on se ponovo ujedinjuje sa Redgrave. U SAD-u se pojavio u komediji Brothers Bloom (2008), u Španiji u trileru Crno cvijeće (2009) te u Češkoj u neopaženom horor filmu Darkness.

On i Andreychenko su se razveli 2005. Bio je u braku sa opernom pjevačicom Ivom Mihanović, njemačko-hrvatskog porijekla. Iza njega je ostala njegova kćer iz prvog braka Nastassja.