2001.
godina
Godine:
◄◄ | ◄ | 1997. | 1998. | 1999. | 2000. | 2001. | 2002. | 2003. | 2004. | 2005. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 1970-e | 1980-e | 1990-e | 2000-e | 2010-e | 2020-e | 2030-e | ► |
Vijekovi: |
2001 (MMI) bila je prosta godina koja je počela u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru. To je 1. godina 3. milenija i 21. vijeka i 2. godina 2000-tih.
Gregorijanski kalendar | 2001 MMI |
Ab Urbe condita | 2754 |
Asirski kalendar | 6751 |
Bahá'í kalendar | 157–158 |
Bengalski kalendar | 1408 |
Berberski kalendar | 2951 |
Budistički kalendar | 2545 |
Burmanski kalendar | 1363 |
Bizantijski kalendar | 7509–7510 |
Kineski kalendar | 庚辰年 (Metalni Zmaj) 4697 ili 4637 — do — 辛巳年 (Metalni Zmija) 4698 ili 4638 |
Koptski kalendar | 1717–1718 |
Diskordijanski kalendar | 3167 |
Etiopijski kalendar | 1993–1994 |
Hebrejski kalendar | 5761–5762 |
Hinduski kalendari | |
- Vikram Samvat | 2057–2058 |
- Šaka Samvat | 1923–1924 |
- Kali Juga | 5102–5103 |
Holocenski kalendar | 12001 |
Igbo kalendar | 1001–1002 |
Iranski kalendar | 1379–1380 |
Islamski kalendar | 1421–1422 |
Džuče kalendar | 90 |
Julijanski kalendar | Gregorijanski minus 13 dana |
Korejski kalendar | 4334 |
Minguo kalendar | Tajvan 90 民國90年 |
Tajlandski solarni kalendar | 2544 |
Unixovo vrijeme | 978307200–1009843199 |
Proglašena je:
- Međunarodnom godinom volontera
Događaji
uredi- 6. januar – Američki kongres proglasio je Georgea W. Busha pobjednikom američkih predsjedničkih izbora 2000.
- 15. januar – Pokrenuta Wikipedia.
- 20. januar – George W. Bush naslijedio Billa Clintona i postao 43. predsjednik SAD-a.
- 25. januar – Zoran Đinđić stupio na položaj premijera Srbije.
- 6. februar – Ariel Sharon pobijedio je na izborima za izraelskog premijera.
- 12. februar – Svemirska letjelica NEAR Shoemaker spustila se na površinu asteroida 433 Eros i postala prva svemirska letjelica koja je sletjela na neki asteroid.
- 13. februar – Potres magnitude 6,6 pogodio Salvador, poginulo oko 400 ljudi.
- 21. februar – U Kandaharu, sjedištu talibana, više od hiljadu ljudi prisustvovalo je javnom izvršenju smrtne kazne vješanjem nad dvije žene optužene za prostituciju.
- 23. mart – Ruska svemirska stanica Mir pala je u Tihi okean nedaleko od Fidžija.
- 1. april
- Bivši predsjednik Srbije i SR Jugoslavije Slobodan Milošević predao se policiji nakon dugih pregovora sa srbijanskom Vladom i odveden u beogradski Centralni zatvor.
- Američki špijunski avion sudario se sa kineskim lovcem iznad Južnog kineskog mora, nakon čega je američka letjelica prinudno sletjela u kinesku vojnu bazu Hajnan.
- 2. april
- Predsjedavajući Predsjedništva Bosne i Hercegovine Jozo Križanović razriješio dužnosti zapovjednika Prvog gardijskog zbora hrvatske komponente Vojske Federacije BiH, generala Zlatana Miju Jelića i njegovog zamjenika Maria Bradaru.
- Čitanjem optužnice i saslušanjem drugooptuženog Mirsada Ćupine, pred Kantonalnim sudom u Mostaru počelo suđenje 13 mostarskih Bošnjaka optuženih za ratne zločine protiv ratnih zarobljenika počinjene u zgradi Četvrte osnovne škole u Mostaru, u vrijeme sukoba Hrvatskog Vijeća odbrane (HVO) i Armije BiH 1993. godine.
- Bivši predsjednik Srbije i SR Jugoslavije i optuženi ratni zločinac Slobodan Milošević priznao da je SR Jugoslavija davala pomoć u oružju i municiji Srbima u BiH i u Hrvatskoj za vrijeme rata.
- 4. april
- Delegacija Općine Tuzla bosanskohercegovačkom košarkašu Mirzi Delibašiću uručila Tuzlansku plakatu sa zlatnim grbom, najviše priznanje koje ova općina dodjeljuje istaknutim ličnostima.
- Sudanski ministar odbrane i još 14 vojnih funkcionera poginuli u avionskoj nesreći u kritičnom trenutku građanskog rata u zemlji.
- 28. juni – Slobodan Milošević izručen Haškom tribunalu.
- 4. juli – 145 poginulih u padu aviona Tupoljev TU-154 u blizini grada Irkutska u Rusiji.
- 11. septembar – Više od 3000 poginulih u terorističkim napadima na Svjetski trgovački centar u New Yorku, Pentagon i ruralno područje oko Shanksvillea u Pennsylvaniji.
- 7. oktobar – SAD pokreće Rat protiv terorizma zračnim udarima na Afganistan.
- 8. oktobar
- 12. novembar – 260 poginulih u avionskoj nesreći aviokompanije American Airlines nedaleko od New Yorka.
- 14. novembar – Napad na Afganistanu: Saveznici ulaze u glavni grad Kabul.
- 16. novembar – U distribuciji je prvi film iz serijala o Harryju Potteru: Harry Potter i Kamen mudraca.
- 23. novembar – Tribunal u Den Haagu podigao treću i najtežu optužnicu protiv bivšeg jugoslavenskog predsjednika Slobodana Miloševića. Prve dvije su se odnosile na zločine počinjene u Hrvatskoj i na Kosovu, a treća na zločine u Bosni i Hercegovini.
- 25. novembar – Američka kompanija "Advanced Cell Technology" saopćila da je klonirala ljudski embrion. Prema izjavi naučnika, dostignuće će biti korišteno u medicini, a ne za kloniranje ljudskog bića.
- 27. novembar – NASA je saopćila da je svemirski teleskop Hubble otkrio atmosferu na jednoj planeti 150 miliona svjetlosnih godina od Zemlje, što je prvo direktno otkriće atmosfere van našeg Sunčevog sistema.
- 2. decembar – Najveća energetska kompanija u Sjedinjenim Američkim Državama, korporacija Enron, podnijela je molbu njujorškom sudu za zaštitu od bankrota. To je bio najveći bankrot u historiji SAD-a, a izazvao je veliki udar na finansijskim tržištima širom svijeta.
- 7. decembar – U građanskom ratu u Afganistanu talibani su predali svoje posljednje uporište Kandahar.
Rođeni
urediMaj
uredi- 27. maj – Brunette, armenska pjevačica koja je predstavljala Armeniju na Eurosongu 2023. u Liverpoolu.
Juni
uredi- 18. juni – Gabriel Martinelli, brazilski nogometaš
Juli
urediAugust
urediSeptembar
uredi- 5. septembar – Bukayo Saka, engleski nogometaš
Umrli
urediJanuar
uredi- 1. januar – Fabijan Šovagović, hrvatski pozorišni i filmski glumac
- 26. januar – Fanula Papazoglu, jugoslovenska i srpska historičarka,
- 28. januar – Ranko Marinković, hrvatski književnik
Februar
uredi- 24. februar – Claude E. Shannon, američki izumitelj
- 25. februar – Donald Bradman, najpoznatiji igrač kriketa u historiji ovog sporta
Mart
urediApril
uredi- 4. april – Liisi Oterma, finska astronomkinja
- 22. april – Fadil Hoxha, narodni heroj Jugoslavije.
Maj
uredi- 11. maj – Douglas Adams, britanski pisac
Juni
uredi- 5. juni – Seid Huković, bosanskohercegovački farmakolog
- 18. juni – Davorin Popović, bosanskohercegovački pjevač, član sarajevskih Indexa
- 27. juni – Jack Lemmon, američki filmski glumac i režiser
Juli
urediAugust
uredi- 25. august
- Aaliyah, američka pjevačica i glumica
- Madge Adam, engleska astronomkinja
Septembar
uredi- 5. septembar – Tamara Mihajlovna Smirnova, ruska astronomkinja
- 9. septembar – Ahmad Shah Massoud, afganistanski borac i vojskovođa
- 11. septembar – Atif Purivatra, teoretičar evolucije bošnjačkog nacionalnog identiteta
Oktobar
uredi- 15. oktobar – Dario Džamonja, bosanskohercegovački novinar i pisac kratke priče
- 23. oktobar – Ilija Ladin, bosanskohercegovački pjesnik
- 24. oktobar – Jaromil Jireš, češki režiser i scenarista
Novembar
uredi- 1. novembar – Bekir Misirlić, bosanskohercegovački slikar i skulptor
- 29. novembar – George Harrison, engleski gitarista, pjevač, kompozitor, producent i član Beatlesa.
Decembar
uredi- 8. decembar
- Mirza Delibašić, bosanskohercegovačka i jugoslavenska košarkaška zvijezda
- Frances Elizabeth Holberton, jedna od pionira računarskog programiranja. Ranih 40-ih programirala je revolucionarni ENIAC digitalni računar za američku vojsku, a kasnije je učestvovala u stvaranju računarskog jezika COBOL i FORTRAN