Serumska amiloidna komponenta P
Komponenta P serumskog amiloida P (SAP) je identičan serumski oblik amiloidne P komponente (AP), 25kDa pentamerni protein koji je prvi put identificiran kao pentagonoidni sastojak in vivo patoloških naslaga zvanih "amiloidi".[5] APCS jest ljudski gen.[6]
Aminokiselinska sekvenca
urediDužina polipeptidnog lanca je 223 aminokiseline, a molekulska težina 25.387 Da.[6]
10 | 20 | 30 | 40 | 50 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
MNKPLLWISV | LTSLLEAFAH | TDLSGKVFVF | PRESVTDHVN | LITPLEKPLQ | ||||
NFTLCFRAYS | DLSRAYSLFS | YNTQGRDNEL | LVYKERVGEY | SLYIGRHKVT | ||||
SKVIEKFPAP | VHICVSWESS | SGIAEFWING | TPLVKKGLRQ | GYFVEAQPKI | ||||
VLGQEQDSYG | GKFDRSQSFV | GEIGDLYMWD | SVLPPENILS | AYQGTPLPAN | ||||
ILDWQALNYE | IRGYVIIKPL | VWV |
Struktura
urediSAP je član porodice pentraksina, a odlikuje ga vezanje liganda ovisno o kalciju i karakteristična spljoštena struktura β-žele rolata slična onoj kod lektina u mahunarki.[7] Naziv "pentraksin" izveden je iz grčke riječi za pet (penta) i bobice (ragos) koje se odnose na radijalnu simetriju pet monomera koji formiraju prsten približnog prečnika od 95 Å i dubine 35 Å. Ljudski SAP ima 51% homologija sekvence sa C-reaktivnim proteinom (CRP), klasičnim proteinom plazmatskog odgovora na akutnu fazu, i udaljeniji je u odnosu na "duge" pentraksine kao što je PTX3 (molekula modulirana citokinom) i nekoliko neuronskih pentraksina. I SAP i CRP su evolucijski konzervirani kod svih kičmenjaka, a također se nalaze i kod udaljenih beskičmenjaka kao što je rakova potkovica (Limulus polyphemus).[8]
Kod amiloidoze
urediAP čini 14% suhe mase amiloidnih naslaga [9] i smatra se da je važan faktor koji doprinosi patogenezi srodne grupe bolesti zvanih amiloidoze.[10] Ova stanja karakteriše uređena agregacija normalnih globulastih proteina i peptida u nerastvorljiva vlakna koja narušavaju arhitekturu tkiva i povezana su sa ćelijskom smrću. Smatra se da AP označava i stabilizuje agregate sprečavajući proteolitsko cijepanje i stoga inhibira uklanjanje fibrila putem normalnih mehanizama hvatanja proteina.[11] Ova povezanost se koristi u rutinskoj kliničkoj dijagnostičkoj tehnici zvanoj SAP-scintigrafija, pri čemu se radioobilježeni protein ubrizgava u pacijente kako bi se locirala područja taloženja amiloida.[12] Povezanost SAP-amiloida također je identificirana kao moguća meta lijeka za antiamiloidnu terapiju, s nedavnim razvojem i kliničkim ispitivanjima prve faze spoja pod nazivom CPHPC (R-1-[6-[R- 2-karboksi-pirolidin-1-il[-6-oksoheksanoil] pirolidin-2-karboksilna kiselina), mala molekula koja može ukloniti AP iz naslaga smanjenjem nivoa cirkulirajućeg SAP.[13]
Reference
uredi- ^ a b c GRCh38: Ensembl release 89: ENSG00000132703 - Ensembl, maj 2017
- ^ a b c GRCm38: Ensembl release 89: ENSMUSG00000026542 - Ensembl, maj 2017
- ^ "Human PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
- ^ "Mouse PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
- ^ Cathcart ES; Shirahama T; Cohen AS (1967). "Isolation and identification of a plasma component of amyloid". Biochim. Biophys. Acta. 147 (2): 392–393. doi:10.1016/0005-2795(67)90420-5.
- ^ a b "Entrez Gene: APCS amyloid P component, serum".
- ^ Emsley J, White HE, O'Hara BP, Oliva G, Srinivasan N, Tickle IJ, Blundell TL, Pepys MB, Wood SP (januar 1994). "Structure of pentameric human serum amyloid P component". Nature. 367 (6461): 338–45. doi:10.1038/367338a0. PMID 8114934. S2CID 4284282.
- ^ Pepys MB, Booth DR, Hutchinson WL, Gallimore JR, Collins PM, Hohenester E (1997). "Amyloid P component. A critical review". Amyloid. 4 (4): 274–295. doi:10.3109/13506129709003838.
- ^ Skinner M; Pepys MB; Cohen AS; Heller LM; Lian JB (1980). Freitas, Antonio Falcão de; Glenner, George G.; Costa, Pedro Pinho e. (ured.). Amyloid and amyloidosis: proceedings of the Third International Symposium on Amyloidosis, Póvoa de Varzim, Portugal, 23–28 September 1979. Amsterdam: Excerpta Medica. str. 384–391. ISBN 0-444-90124-8.
- ^ Botto M, Hawkins PN, Bickerstaff MC, Herbert J, Bygrave AE, McBride A, Hutchinson WL, Tennent GA, Walport MJ, Pepys MB (august 1997). "Amyloid deposition is delayed in mice with targeted deletion of the serum amyloid P component gene". Nature Medicine. 3 (8): 855–9. doi:10.1038/9544. PMID 9256275. S2CID 19553541.
- ^ Tennent GA, Lovat LB, Pepys MB (maj 1995). "Serum amyloid P component prevents proteolysis of the amyloid fibrils of Alzheimer disease and systemic amyloidosis" (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 92 (10): 4299–303. doi:10.1073/pnas.92.10.4299. PMC 41931. PMID 7753801.
- ^ Hawkins PN, Pepys MB (juli 1995). "Imaging amyloidosis with radiolabelled SAP". European Journal of Nuclear Medicine. 22 (7): 595–9. doi:10.1007/BF01254559. PMID 7498219. S2CID 8549928.
- ^ Pepys MB, Herbert J, Hutchinson WL, Tennent GA, Lachmann HJ, Gallimore JR, Lovat LB, Bartfai T, Alanine A, Hertel C, Hoffmann T, Jakob-Roetne R, Norcross RD, Kemp JA, Yamamura K, Suzuki M, Taylor GW, Murray S, Thompson D, Purvis A, Kolstoe S, Wood SP, Hawkins PN (maj 2002). "Targeted pharmacological depletion of serum amyloid P component for treatment of human amyloidosis". Nature. 417 (6886): 254–9. doi:10.1038/417254a. PMID 12015594. S2CID 733818.
Vaanjski linkovi
urediGlikoproteini su složene bjelančevine koje, uz proteinsku komponentu, sadrže i oligosaharidne lance (glikane). Šećerna komponenta se kovalentno veže za bočne polipeptidne lance. Ta veza se ostvaruje tokom kotranslacijskih ili posttranslacijskih modifikacija. Ovaj proces se označava terminom glikozilacija, kroz koju često prolaze izlučevinski ekstracelularni proteini. Vanjski segmenti proteina čiji su segmenti u ekstracelularnom prostoru su također glikozirani.
N-glikolizacija i O-glikolizacija
urediPostoje dva tipa glikolizacije:
- U N-glizaciji, dodavanje šećera se može desiti na amidnom azotu bočnog lanca asparagina.
- U O-glikolizaciji, dodavanje šećera se dešava na hidroksil kisiku na bočnom lancu hidroksilizina, hidroksiprolina, serina ili treonina.
Monosaharidi
urediMonosaharidi koji se obično nalaze u eukariotskim glikoproteinima:[1]
Šećer | Tip | Skraćenica |
---|---|---|
β-D-Glukoza | Heksoza | Glc |
β-D-Galaktoza | Heksoza | Gal |
β-D-Manoza | Heksoza | Man |
α-L-Fukoza | Deoksiheksoza | Fuc |
N-Acetilgalaktozamin | Aminoheksoza | GalNAc |
N-Acetilglukozamin | Aminoheksoza | GlcNAc |
N-Acetilneuraminska kiselina | Aminononulosonska kiselina (Sijalinska kiselina) |
NeuNAc |
Ksiloza | Pentoza | Xyl |
Šećerna grupa ili grupe pomažu savijanje ili održavanje stabilnosti proteina.
Glikoproteini su široko rasprostranjeni u žjezdanim tkivima životinja koja sintetiziraju sekrete i ekskrete.[3] Osobito značajne integracijske membranski komponente, koje učestvuju u međućelijskim interakcijama. Formiraju se i u citosolu, ali su njihove funkcije i način formiraja, kao i moguće modifikacije manje poznati. Komponente su mnogih tkivnih antigen]a ((krvnih grupa, npr.)
Reference
uredi- ^ Murray R. K., Granner D. K., Rodwell V. W. (2006): Harper's Illustrated Biochemistry 27th Ed. McGraw–Hill, New York.
- ^ Glycan classification Arhivirano 27. 10. 2012. na Wayback Machine SIGMA
- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (1996): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-686-8.