Wikipedia

Zastupnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine

donji dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine
(Preusmjereno sa Predstavnički dom Bosne i Hercegovine)

Zastupnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine jest donji dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine i Zastupničko tijelo državljana Bosne i Hercegovine. Zajedno s gornjim domom, tj. Domom naroda, koji predstavlja tri konstitutivna naroda Bosne i Hercegovine (Bošnjake, Hrvate i Srbe) čini najviše zakonodavno tijelo države, Parlamentarnu skupštinu Bosne i Hercegovine.

Zastupnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine
IX saziv
Grb
Vrsta
VrstaDonji dom
Ograničenje mandata4 godine
Historija
Osnovano14. decembar 1995. (Dejtonski sporazum)
PrethodnikSkupština Republike BiH (Vijeće građana)
Početak saziva3. januar 1997.[1]
Vodstvo
PredsjedavajućiDenis Zvizdić (NiP)
(od 1. decembra 2024)
Prvi zamjenikMarinko Čavara (HDZ BiH)
Drugi zamjenikDarko Babalj (SDS)
Struktura
Broj zastupnika42
BiH HoR 2022.svg
Političke grupeVlada (20):
  •   SNSD  (6)
  •   SDP BiH  (5)
  •   HDZ BiH  (4)
  •   NiP  (3)
  •   NS  (2)

Podržavaju (3):

Opozicija (19):

Izbori
Posljednji izbori2022.
Sljedeći izbori2026.
Mjesto zasjedanja
Flags of Bosnia and herzegovina.JPG
Zgrada Parlamenta
Trg Bosne i Hercegovine 1, Sarajevo, Bosna i Hercegovina
Veb-sajt
www.parlament.ba

Struktura

uredi

Sastoji se od 42 zastupnika, od kojih se dvije trećine (28) biraju s teritorije Federacije Bosne i Hercegovine, a jedna (14) s teritorije Republike Srpske i koji se biraju neposredno na izborima. Većina svih članova (22) čini kvorum.[2]

Na čelu Doma je predsjedavajući s dva zamjenika, koji ne mogu biti iz istog konstitutivnog naroda i koji se rotiraju svakih osam mjeseci u periodu četiri godine. Da bi određeni zakon bio usvojen u ovom domu, potrebne su najmanje dvije trećine ukupnih glasova (28 glasova), a od toga mora biti najmanje polovina iz svakog entiteta (14 iz Federacije BiH i sedam iz Republike Srpske). Ovakav način glasanja zove se entitetsko glasanje i utvrđen je članom 4. Ustava Bosne i Hercegovine i bio je jedna od tačaka Dejtonskog sporazuma.

Kolegij

uredi

Kolegij Zastupničkog doma Bosne i Hercegovine čine predsjedavajući doma, prvi i drugi zamjenik predsjedavajućeg. Sjednice Doma saziva i dnevni red predlaže predsjedavajući u dogovoru sa zamjenicima.

Prema Poslovniku Zastupničkog doma, Kolegij je zadužen za ostvarivanje prava i dužnosti zastupnika, koji su u vezi s obavljanjem njihove dužnosti te izradu prijedloga kriterija kojima se reguliraju prava i obaveze zastupnika na profesionalnom radu, zatim saradnju s Domom naroda, uključujući održavanje plenarne sjednice oba doma na svoj ili na zahtjev Kolegija Doma naroda, te za održavanje zajedničkih sjednica kolegija, ostvarivanje prava i dužnosti Doma prema Predsjedništvu BiH i Vijeću ministara BiH, u skladu sa Ustavom BiH, zakonom i Poslovnikom, kao i druge poslove.[3]

Trenutni sastav

uredi
Glavni članak: Deveti saziv Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine § Zastupnički dom
Stranka Broj

glasova

% Zastupnici
Stranka demokratske akcije 273.545 15,78 9
Savez nezavisnih socijaldemokrata 255.515 14,74 6
Hrvatska demokratska zajednica BiH[a] 137.340 7,92 4
Socijaldemokratska partija BiH 129.499 7,47 5
Srpska demokratska stranka 112.250 6,47 2
Demokratska fronta–Građanski savez 101.713 5,86 3
Narod i pravda 79.555 4,58 3
Partija demokratskog progresa 73.023 4,21 2
Naša stranka 49.481 2,85 2
Narodni evropski savez 47.157 2,72 2
Za pravdu i red 32.982 1,90 1
Demokratski savez 30.591 1,76 1
Ujedinjena Srpska 24.313 1,40 1
Bosanskohercegovačka inicijativa 18.697 1,07 1
Ukupno 1.365.661 42

Način rada i odlučivanja

uredi

Zastupnički dom ravnopravan je s Domom naroda, što podrazumijeva da su odluke usvojene tek kad ih oba doma prihvate u istom sadržaju.[4]

Ustavom Bosne i Hercegovine odlučeno je da u Zastupničkom domu postoje dva načina odlučivanja:

Poslovnik se donosi većinom glasova, a tako se biraju i predsjedavajući i dvojica dopredsjedavajućih Doma, s tim da svaki od njih mora biti iz reda različitih konstitutivnih naroda. Na dužnosti predsjedavajućeg, odnosno dopredsjedavajućeg smjenjuju se svakih osam mjeseci, s tim što predsjedavajući Zastupničkog ne smije biti iste nacionalnosti kao i predsjedavajući Doma naroda.

Komisije

uredi

Komisije imaju veoma važnu ulogu i doprinose racionalnijem i efikasnijem radu domova. Zastupnički dom ima sedam stalnih komisija:

  • Ustavnopravnu
  • za vanjske poslove
  • za vanjsku trgovinu i carine
  • za finansije i budžet
  • za saobraćaj i komunikacije
  • za ostvarivanje ravnopravnosti spolova
  • za pripremu izbora Vijeća ministara BiH.

Dom također može, na prijedlog zastupnika, osnovati privremene komisije doma ili, na prijedlog drugog doma, privremene zajedničke komisije za realizaciju ili pripremanje određenog akta ili pitanja, kao i istražne komisije.[4]

Predsjedavajući

uredi
# Ime Mandat Saziv Partija
1. Ivo Lozančić 3. januar 1997. 2. septembar 1997. I saziv HDZ BiH
2. Slobodan Bijelić 2. septembar 1997. 2. maj 1998. SDS
3. Halid Genjac 2. maj 1998. 3. decembra 1998. SDA
4. 3. decembra 1998. 2. augusta 1999. II saziv
5. Mirko Banjac 2. augusta 1999. 2. aprila 2000. SDS
6. Pero Skopljak 2. aprila 2000. 29. decembar 2000. HDZ BiH
7. Sead Avdić 29. decembar 2000. 28. august 2001. III saziv SDP BiH
8. Željko Mirjanić 28. august 2001. 28. april 2002. SNSD
9. Mariofil Ljubić 28. april 2002. 9. decemar 2002. HDZ BiH
10. Šefik Džaferović 9. decemar 2002. 8. august 2003. IV saziv SDA
11. Nikola Špirić 8. august 2003. 8. april 2004. SNSD
12. Martin Raguž 8. april 2004. 8. decembra 2004. HDZ BiH
13. Šefik Džaferović 8. decembra 2004. 8. august 2005. SDA
14. Nikola Špirić 8. august 2005. 8. april 2006. SNSD
15. Martin Raguž 8. april 2006. 11. januar 2007. HDZ BiH
16. Beriz Belkić 11. januar 2007. 10. septembar 2007. V saziv SBiH
17. Milorad Živković 10. septembar 2007. 10. maj 2008. SNSD
18. Niko Lozančić 10. maj 2008. 10. januar 2009. HDZ BiH
19. Beriz Belkić 10. januar 2009. 10. septembar 2009. SBiH
20. Milorad Živković 10. septembar 2009. 10. maj 2010. SNSD
21. Niko Lozančić 10. maj 2010. 30. novembar 2010. HDZ BiH
22. Adnan Bašić 30. novembar 2010. 20. maj 2011. VI saziv SBB BiH
23. Denis Bećirović 20. maj 2011. 19. januar 2012. SDP BiH
24. Milorad Živković 19. januar 2012. 19. septembar 2012. SNSD
25. Božo Ljubić 19. septembar 2012. 19. maj 2013. HDZ 1990
26. Denis Bećirović 19. maj 2013. 19. januar 2014. SDP BiH
27. Milorad Živković 19. januar 2014. 19. septembar 2014. SNSD
28. Božo Ljubić 19. septembar 2014. 9. decembar 2014. HDZ 1990
29. Šefik Džaferović 9. decembar 2014. 8. august 2015. VII saziv SDA
30. Borjana Krišto 8. august 2015. 8. april 2016. HDZ BiH
31. Mladen Bosić 8. april 2016. 8. decembar 2016. SDS
32. Šefik Džaferović 8. decembar 2016. 8. august 2017. SDA
33. Borjana Krišto 8. august 2017. 8. april 2018. HDZ BiH
34. Mladen Bosić 8. april 2018. 6. decembar 2018. SDS
35. Borjana Krišto 6. decembar 2018. 5. august 2019. VIII saziv HDZ BiH
36. Denis Zvizdić 5. august 2019. 5. april 2020. SDA
37. Nebojša Radmanović 5. april 2020. 5. decembar 2020. SNSD
38. Borjana Krišto 5. decembar 2020. 5. august 2021. HDZ BiH
39. Denis Zvizdić 5. august 2021. 5. april 2022. NiP
40. Nebojša Radmanović 5. april 2022. 1. decembar 2022. SNSD
41. Denis Zvizdić 1. decembar 2022. 1. august 2023. IX saziv NiP
42. Marinko Čavara 1. august 2023. 1. april 2024. HDZ BiH
43. Nebojša Radmanović 1. april 2024. 1. decembar 2024. SNSD
44. Denis Zvizdić 1. decembar 2024. trenutno NiP

Također pogledajte

uredi

Napomene

uredi
  1. ^ HDZ BiH je na izbore za Parlamentarnu skupštinu BiH, Parlament FBiH, predsjednika i potpredsjednika Republike Srpske nastupila u koaliciji sa strankama: HSP BiH, HKDU, HSPAS, HDU, HSPHB i HRAST.

Reference

uredi
  1. ^ "Prva sjednica Predstavničkog doma Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine". www.parlament.ba. Pristupljeno 24. 1. 2024.
  2. ^ "Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine - Opći podaci". parlament.ba. Pristupljeno 15. 12. 2017.
  3. ^ "Članovi Kolegija Predstavničkog doma". www.parlament.ba. Pristupljeno 7. 4. 2024.
  4. ^ a b "Monografija Bosne i Hercegovine" (PDF). parlament.ba. Sarajevo: Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine. 2010. Pristupljeno 26. 3. 2024.

Vanjski linkovi

uredi
 
Commons logo
Commons ima datoteke na temu: Zastupnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Zastupnički_dom_Parlamentarne_skupštine_Bosne_i_Hercegovine&oldid=3684468"