Type 56
Type 56 je kineska automatska puška koja je nastala kao kopija sovjetskog AK-47, poznatijeg kao Kalašnjikov.[1] Pušku je najprije proizvodila državna Tvornica 66 od 1956. do 1973. godine, a od 1973. pa nadalje proizvodi je vojna industrija Norinco. Vizualno, većina Type 56 se razlikuje od sovjetskih pušaka AK-47 i AKM. Mnoge verzije te puške imaju mogućnost montiranja bajonete na cijev, a specijalno za Type 56 su razvijene tri različita modela bajonete.
Type 56 | |
---|---|
Upotreba | |
U službi | 1956. - do danas |
Korisnici | Kina |
Ratovi | Vijetnamski rat, Građanski rat u Laosu, Građanski rat u Kambodži, Kinesko-vijetnamski rat, Rat SFRJ korištena je u mnogim ratovima |
Proizvodnja | |
Proizvođač | Norinco |
Broj proizvedenih primjeraka | oko 10-15 miliona |
Varijante | vidi verzije |
Opis oružja | |
Težina | 3,8 kg |
Dužina | 874 mm |
Dužina cijevi | 414 mm |
Kalibar | 7.62x39 mm |
Domet | 400 m |
Spremnik municije | 30 metaka |
Brzina paljbe | 650 metaka u minuti |
Brzina zrna | 735 m/s |
U kineskoj Narodno oslobodilačkoj armiji je tokom 1980-ih godina je model Type 81 zamijenio Type 56 kao standardnu pušku kineske vojske. Međutim, industrija Norinco svejedno proizvodi Type 56 za potrebe izvoza.
Type 56 je najčešće korišteni derivat AK-47 koji se koristio u ratovima u Aziji, Africi, na Balkanu, Južnoj Americi i drugdje. Nije poznat tačan broj proizvedenih komada ove automatske puške te se procjenjuje da je proizvedeno između 10 i 15 miliona Type 56 što bi bio ekvivalent jedne petine ukupne svjetske proizvodnje AK-47.
Historija
urediType 56 bila je standardna puška kineske vojske od kraja 1950-ih do 1980-ih godina kada je zamijenjena s novijom Type 81 automatskom puškom. Međutim, Type 56 i njegova karabinska verzija još uvijek su u upotrebi rezervnih jedinica kineske vojske, policiji te pograničnim i carinskim službama. Tokom perioda Hladnog rata, Type 56 se izvozio u komunističke zemlje Trećeg svijeta. U to vrijeme ova puška se koristila u sukobima na Bliskom istoku, u jugoistočnoj Aziji te u Africi.
Budući da je Kina podržavala Demokratsku Republiku Vijetnam, Type 56 su koristile snage Sjevernog Vijetnama i gerila Viet Konga tokom Vijetnamskog rata. Tako su vijetnamski vojnici više koristili kinesku kopiju nego AK-47 i AKM sovjetske proizvodnje. Kada je tokom 1970-ih došlo do zahlađenja odnosa između Sjevernog Vijetnama i Kine, vijetnamska vojska je u vlastitom arsenalu imala veliku količinu Type 56 pušaka koja se koristila i tokom Kinesko-vijetnamskog rata.
Za vrijeme afganistansko-sovjetskog rata američka obavještajna agencija CIA je tokom 1980-ih godina naoružavala mudžahedine s kineskim Type 56 puškama. U Afganistanu je upotreba Type 56 nastavljena i tokom 21. stoljeća kao standardna puška talibana koji su 1996. godine zauzeli glavni grad Kabul. S druge strane, Afganistanska sjeverna alijansa je koristila puške AKM i AK-74 isključivo ruske proizvodnje. Nakon što su američke vojne snage porazile talibane 2001. godine, kineski Type 56 počela je koristiti Afganistanska nacionalna vojska zajedno s ruskim AKM i AK-74.
Automatsku pušku Type 56 upotrebljavale su i iranske vojne snage tokom iransko-iračkog rata tokom 1980-ih kada je Iran od Kine kupio veliku količinu kineskih kopija Kalašnjikova za potrebe rata protiv susjednog Iraka. Tokom tog rata Irak je također kupio tu pušku od Kine, ali u maloj količini budući da je iračka vojska bila naoružana uglavnom s oružjem sovjetskog porijekla.
Sredinom 1980-ih Šri Lanka je započela s povlačenjem pušaka L1A1 (britanska kopija FN FAL-a) i HK G3 te uvođenjem kineskog Type 56.
Završetkom Hladnog rata Type 56 je korišten u mnogim ratovima, naprimjer na području bivše SFRJ. Ta puška se koristila tokom Rata u Bosni i Hercegovini i Domovinskom ratu, dok ga je tokom Rata na Kosovu koristila Oslobodilačka vojska Kosova (OVK). Type 56 je Kosovo dobilo od Albanije koja je tu pušku dobila u sklopu kineske podrške tokom Hladnog rata.
U novije vrijeme, Type 56 je koristio pokret Janjaweed u sudanskoj regiji Darfur budući da je pušku proizvodila lokalna industrija MAZ na temelju licence. Također, puška je viđena i u rukama vojnika vojnog krila Hamasa - "Izz ad-Din al-Qassam", na području Palestine. Oružje je najvjerovatnije dostavljeno iz Irana koji pruža otvorenu podršku Hamasu te je veliki potrošač kineskog oružja.
S druge strane, Type 56 i njegovi derivati se često koriste u SAD-u i Velikoj Britaniji prilikom snimanja filmova i televizijskih serija, gdje predstavljaju AK-47 zbog rijetkosti tog sovjetskog oružja. Također, na kineskim puškama su napravljene i vizualne promjene kako bi oružje bilo što više ličilo sovjetskom originalu. Type 56 je dostupan i na američkom civilnom tržištu.
Razlike i sličnosti Type 56 s AK-47 i AKM
uredi- cijev Type 56 je slična cijevi iz AK-47 te je teža od AKM.
- Type 56 ima sklopivu bajonetu dok AK-47 i AKM koriste odvojivu bajonetu. Posebno za Type 56 su napravljene tri različita modela bajonete a sama puška je jedina iz AK porodice koja koristi šiljaste bajonete.
- kao i AK-47, i kineski primjerak ima maksimalni učinkoviti domet od 800 metara dok je kod AKM-a 1.000 metara.
- cijevi Type 56 i AKM-a su montirane metodom pritiska cijevi u tijelo puške za razliku od AK-47 čija cijev je montirana pomoću navoja.
Verzije Type 56
uredi- Type 56: osnovni model predstavljen 1956. godine. Riječ je o kineskoj kopiji sovjetskog AK-47 s fiksnim drvenim kundakom te pričvršćenom šiljastom bajonetom. Počevši od sredine 1960-ih, tijela puške su imala tvorničku oznaku, kopirajući tako poboljšanu i jeftiniju sovjetsku proizvodnju AKM-a dok je fiksirana bajoneta postala opcija. Ovaj model je danas u vojnoj rezervi te ga koristi lokalna kineska policija.
- Type 56-I: kopija modela AKS-47 sa sklopivim čeličnim kundakom dok je bajoneta uklonjena. Kao i kod prvobitnog modela i kod ove verzije su se proizvodila tijela puške s tvorničkim oznakama čime je Type 56-I postao ekvivalent ruskom AKM-u.
- Type 56-II: poboljšana verzije predstavljena 1980. godine s kundakom sklopivim u stranu. Ova verzija je namijenjena izvozu.
- Type 56C (QBZ-56C): ovaj model sa skraćenom cijevi je predstavljen 1991. godine za domaće i strano tržište. Razvoj QBZ-56C je započeo 1988. godine ubrzo nakon što je shvaćeno da se automatska puška Type 81 teško može skratiti. Ova verzija je u Kini predstavljena kao skraćena karabinska verzija Type 56-II. Dužina cijevi je svedena na 280 mm dok je ukupna dužina puške iznosila 764 mm (557 mm sa sklopljenim kundakom). QBZ-56C je težak svega 2,85 kg te ima učinkoviti domet od 300 m. Ovaj karabin je u upotrebi ratne mornarice i specijalnih snaga Kineske narodnooslobodilačke vojske, dok je u limitiranoj količini u upotrebi rezervnih snaga kineske vojske i policije stacionirane na Tibetu budući da zbog razrijeđenog zraka vojnici ne mogu nositi teško naoružanje sa sobom. S ciljem smanjenja ukupne mase s QBZ-56C je uklonjena bajoneta dok je uz postojeći okvir od 30 metaka, izrađen i okvir manjeg kapaciteta s 20 metaka.[2]
- Type 56S ili Type 56 Sporter: civilna verzija koja ima samo pojedinačni mod paljbe.[3]
- Type 84S: civilna verzija Type 56 puške koja koristi municiju kalibra 5,56x45mm NATO.
KL-7.62
urediIranski državni vojni konglomerat Defense Industries Organization (DIO) trenutno proizvodi automatske puške koje su kopije kineskog Type 56 sa municijom kalibra 7,62x39mm, za potrebe iranskih oružanih snaga pod oznakom KL-7.62.[4] Riječ je o pušci koja se ne proizvodi na temelju licence nego je proizvedena na temelju reverznog inžinjeringa. Takav način proizvodnje je moguć budući da je Iran nabavio Type 56 od Kine tokom iransko-iračkog rata.
KL-7.62 se ne razlikuje od Type 56, ali je u posljednjih nekoliko godina vojni konglomerat DIO izvršio neka poboljšanja u odnosu na originalni dizajn kineske puške. Naprimjer, dodani su plastični kundak i rukohvat (umjesto dotadašnjih drvenih).
Type 56 karabin
urediType 56 karabin je karabinska verzija sovjetskog modela SKS ali dizajnerski se potpuno razlikuje od originala.
Korisnici
uredi- Afganistan[5]
- Albanija: koriste se Type 56 i slične kopije.[6]
- Armenija: armenska vojska.[7]
- Bangladeš: koristi ga specijalna jedinica ratne mornarice Bangladeša, a licencno ga proizvodi tvrtka Bangladesh Ordnance Factories.[8]
- Benin[9]
- Bolivija
- BiH[10]
- Irak[11]
- Iran
- Južni Sudan: oružje koristi milicija plemena Murle kojeg u južnosudanskim pobunjeničkim oružanim sukobima predvodi David Yau Yau.[12] Praćenjem oznaka primjećeno je i drugo kinesko oružje i municija.[12]
- Kambodža[13]
- Kina[6]
- Laos[6]
- Malta[6]
- Pakistan[6]
- Sirija: oružje je viđeno kod sirijske vojske[14] te vojnika Slobodne sirijske vojske.[15]
- Sjeverna Koreja[6]
- Sudan: firma MAZ proizvodi Type 56 na temelju licence.[16]
- Šri Lanka[6]
- Vijetnam: pušku je koristio Viet Kong tokom Vijetnamskog rata, a kasnije je zamijenjena sa sovjetskim AKM-om.
Reference
uredi- ^ Miller, David (2001). The Illustrated Directory of 20th Century Guns. Salamander Books Ltd. ISBN 1-84065-245-4.
- ^ 详解中国首款QBZ56C型短突击步枪(组图)
- ^ "Norinco". Arhivirano s originala, 10. 12. 2008. Pristupljeno 18. 1. 2014.
- ^ "Diomil.ir". Arhivirano s originala, 19. 2. 2012. Pristupljeno 18. 1. 2014.
- ^ "Defense Imagery". Arhivirano s originala, 18. 5. 2013. Pristupljeno 18. 1. 2014.
- ^ a b c d e f g Richard D. Jones: "Jane's Infantry Weapons 2009/2010.", Jane's Information Group; 35. izdanje, januar 2009. ISBN 978-0-7106-2869-5.
- ^ Armenski vojnici prilikom svečanog mimohoda
- ^ "Type 56 Submachine". Arhivirano s originala, 13. 2. 2021. Pristupljeno 18. 1. 2014.
- ^ Marines.mil[mrtav link]
- ^ Democrats helped Iran created Serb war[mrtav link]
- ^ Flickr
- ^ a b "Arms and Ammunition Tracing Desk Report" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 30. 8. 2013. Pristupljeno 18. 1. 2014.
- ^ "WP4 Cambodia" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 4. 7. 2010. Pristupljeno 18. 1. 2014.
- ^ Syrian rebels reject Russian claims on chemicals
- ^ Military Photos.net
- ^ "MAZ". Arhivirano s originala, 27. 12. 2008. Pristupljeno 18. 1. 2014.