Šri Lanka

Demokratska Socijalistička Republika Šri Lanka இலங்கை ஜனநாயக சமத்துவ குடியரச
Zastava	Grb
	Himna: "Sri Lanka Matha";
	Položaj Šri Lanke na karti Položaj Šri Lanke
Glavni grad	Sri Jayawardenepura Kotte;
Najveći grad	Colombo
Službeni jezik	sinhala, tamilski
Državno uređenje
• Predsjednik	Gotabaya Rajapaksa
• Predsjednik vlade	Mahinda Rajapaksa
Zakonodavstvo
Nezavisnost	4. februar 1948.
Površina
• Ukupno	65.610 km2 (122.)
• Vode (%)	4,4
Stanovništvo
• Ukupno	19.668.000 (52.)
• Gustoća	310/km2
Valuta	šrilančanski rupi
Vremenska zona	UTC +5:30
Pozivni broj	+94
Internetska domena	.lk

Šri Lanka, službeno Demokratska Socijalistička Republika Šri Lanka, ostrvska je država u južnoj Aziji. Zauzima ostrvo Šri Lanku (u prošlosti zvano i Cejlon), te nekoliko manjih ostrva u Indijskom okeanu. Nalazi se jugozapadno od Bengalskog zaliva te jugoistočno od Arapskog mora. Geografski je odvojena od Indijskog potkontinenta Manarskim zalivom i Palkovim moreuzom. Sri Jayawardenepura Kotte je glavni grad države, a Colombo je najveći grad i ekonomska prijestolnica države.^[1]^[2]

Geografija

Većinu zemlje zauzimaju nizine i brežuljkasta područja. Planine se nalaze samo u unutrašnjosti ostrva, s najvišim vrhom Pidurutalagala (2.524 m). Klima je pretežno monsunska.

Ostrvo Šri Lanka leži u Indijskom okeanu, jugozapadno od Bengalskog zaliva i jugoistočno od Arapskog mora. Od Indijskog potkontinenta je odvojen zaljevom Mannar i moreuzom Palk. Prema hinduističkoj mitologiji, kopneni most do indijskog kopna, poznat još kao Ramin most, izgrađen je za vrijeme Rame od strane vanara arhitekte Nale. Često nazivan Adamovim mostom, sada predstavlja samo lanac krečnjačkih plićaka koji su ostali iznad nivoa mora. Prema hramskim zapisima, ovaj prirodni nasip je ranije bio završen, ali ga je probila silovita oluja (vjerovatno ciklon) 1480. godine. Širina prolaza Palk je dovoljno mala da obala Šri Lanke bude vidljiva sa najudaljenije tačke u blizini indijskog grada Rameswaram.^[2]

Historija

Pretpostavlja se da su se danas većinski Singalezi doselili na Šri Lanku pred kraj 6. vijeka p. n. e.. Nakon što se u 3. vijeku p. n. e. iz Indije prenio Budizam nastale su značajne civilizacije sa središtima u Anuradhapuri (oko 200. p. n. e. – oko 1000. p. n. e.) i Polonnaruwi (oko 1070. p. n. e. – 1200. p. n. e.). Na ostrvo su se s indijskog kopna doselili i Tamili koji su se nastanili uglavnom na sjeveru i duž obale. Broj doseljenika i vrijeme migracije su još uvijek predmet rasprave. Singalezi i Tamili povremeno su se sukobljavali oko prevlasti na ostrvu.^[3]

Prvi evropski kolonizatori, Portugalci u 16. i Holanđani u 17. vijeku ograničili su se na zauzimanje obalnih područja, a unutrašnjost je ostala uglavnom nezavisna kao i njen glavni grad u Kandyju. Cijelo ostrvo postalo je dio Britanskog Imperija 1796. Nakon nezavisnosti dominantnu ulogu u politici zemlje imala je singaleška većina, što je dovelo do nezadovoljstva Tamila i njihove otvorene pobune 1983. pod vodstvom gerilske skupine Tamilskih tigrova. Prekid vatre između Vlade i pobunjenika traje od 2001.^[1]^[3]

Šri Lanka je jedna od zemalja najteže pogođenih cunamijem u decembru 2004. Poginulo je više od 30.000 ljudi.

Stanovništvo

Dvije najveće zajednice su Singalezi, uglavnom Budisti (75%) i Tamili čija je religija tradicionalno Hinduizam (18%). Na ostrvu živi i značajna sunitska muslimanska zajednica (7%) čiji pripadnici govore tamilskim jezikom.

Ekonomija

Izvoz Šri Lanke

Za ekonomiju Šri Lanke tradicionalno najznačajniju ulogu ima plantažna poljoprivreda (čaj, guma, cimet). Nakon liberalizacije i privatizacije ekonomije u prošla dva desetljeća u prvi plan je izbila tekstilna industrija i proizvodnja hrane, kao i snažni uslužni sektor (finansije, telekomunikacije). BDP po stanovniku u 2004. bio je oko 4.000 USD, mjereno po PPP-u.

Saobraćaj

Članci o saobraćajnoj infrastrukturi:

Commons logo

Commons ima datoteke na temu: Šri Lanka

Reference

^ ^a ^b De Silva, Kingsley M. (2005). A history of Sri Lanka. New Delhi: Penguin Books. ISBN 978-0-14-400015-9.
^ ^a ^b "Sri Lanka - New World Encyclopedia". www.newworldencyclopedia.org. Pristupljeno 10. 3. 2025.
^ ^a ^b Brow, James (1978). Vedda villages of Anuradhapura: the historical anthropology of a community in Sri Lanka. Publications on Asia of the School of international studies / University of Washington. Seattle ; London: University of Washington press. ISBN 978-0-295-95585-8.

[:0-1] De Silva, Kingsley M. (2005). A history of Sri Lanka. New Delhi: Penguin Books. ISBN 978-0-14-400015-9.

[:1-2] "Sri Lanka - New World Encyclopedia". www.newworldencyclopedia.org. Pristupljeno 10. 3. 2025.

[:2-3] Brow, James (1978). Vedda villages of Anuradhapura: the historical anthropology of a community in Sri Lanka. Publications on Asia of the School of international studies / University of Washington. Seattle ; London: University of Washington press. ISBN 978-0-295-95585-8.

[1]

[2]

[3]