Makljenovac (Doboj)
Makljenovac je naseljeno mjesto u gradu Doboju, Bosna i Hercegovina.
Makljenovac | |
|---|---|
Naseljeno mjesto | |
  Makljenovac | |
| Koordinate: 44°42′27″N 18°02′57″E / 44.7076°N 18.0493°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Republika Srpska |
| Grad | Doboj |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 1.210 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Pozivni broj | (+387) 53 |
| Matični broj | 207594[1] |
| Matični broj grada | 20141 |
Historija
urediKada su Rimljani definitivno pokorili Ilire 9. godine n.e., javljaju se utvrđenja kao dio sistema pacifikacije (pax romana), koji se sastojao u odvođenju u ropstvo, raseljavanju, masovnom regrutovanju, te konfiskovanju zemlje i prirodnih resursa. U pogledu romanizacije, politiku Rima najvećim je dijelom provodila rimska vojska. Za njihove potrebe podignuti su vojni logor - kastrum i civilno naselje – kanabe, neposredno iznad ušća Usore u Bosnu, oko 4 kilometra južno od Doboja. Nadmorska visina lokaliteta na Gradini iznosi 144 m. Pokrivao je teritoriju ilirskog plemena Desitijati.
Arheologija
urediNa teritoriji naselja postoje dva arheološka lokaliteta.
Lokalitet Gradina
urediOvdje je Rimski vojni logor u Makljenovcu. Prvi ga je registrovao Vaclav Radimski prilikom istraživanja rimskog utvrđenja na obližnjem brežuljku „Crkvenica“. Civilno naselje (canabae), koje se nalazilo oko 200 m zapadno od kastruma, ustanovio je kasnije Karl Patch. U periodu od 1965. do 1969. godine, sredstvima Zemaljskog muzeja u Sarajevu, izvedena su naredna sistematska istraživanja. Dr Irma Čremošnik vodila je istraživanja kastruma i dijelova kanabea. Arheološko područje - antički vojni logor i civilno naselje u Makljenovcu proglašeno je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[2]
Lokalitet Crkvina
urediArheološki lokalitet – Crkvina u Makljenovcu proglašen je takođe za nacionalni spomenik BiH.[3]
Čine ga ostaci civilizacija od peleolita do srednjeg vijeka.
Paleolitski nalazi su iz doba musterijena, i pripadaju neandertalskom čovjeku, od prije oko 25.000 godina.
Iz neolita je zemunica i šest jama, sa tragovima ognjišta.
Iz bronzanog doba je bogat nalaz ukrašene keramike.
Keramika pripada i željeznom dobu, uz koju je i fibula.
Iz rimskog perioda je nekoliko ulomaka nadgrobnih ploča rimskih vojnika uz mnoštvo novčića, dijelova alata, ključeva i građevinskog materijala.
Bizantski period je zastupljen sa ostacima tvrđave, građene po principu riblje kosti. To je doba cara Justinijana I, koji je izgradio veći broj tvrđava na teritoriji Bosne i Hercegovine (Debelo brdo, Tvrđava Koštun, Stari grad Blagaj,...).
Nakon doseljavanja lokalitet su koristili i Slaveni, što je utvrđeno nalazima iz nekropole iz tog vremena.
Stanovništvo
uredi| Sastav stanovništva – naselje Makljenovac | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[4] | 1991.[5] | 1981.[6] | 1971.[7] | ||||
| Osoba | 1 210 (100,0%) | 2 164 (100,0%) | 2 057 (100,0%) | 1 705 (100,0%) | |||
| Bošnjaci | 941 (77,77%) | 1 135 (52,45%)1 | 943 (45,84%)1 | 891 (52,26%)1 | |||
| Srbi | 174 (14,38%) | 93 (4,298%) | 90 (4,375%) | 27 (1,584%) | |||
| Hrvati | 66 (5,455%) | 753 (34,80%) | 801 (38,94%) | 776 (45,51%) | |||
| Bosanci | 7 (0,579%) | – | – | – | |||
| Muslimani | 6 (0,496%) | – | – | – | |||
| Nisu se izjasnili | 6 (0,496%) | – | – | – | |||
| Nepoznato | 6 (0,496%) | – | – | – | |||
| Ostali | 3 (0,248%) | 63 (2,911%) | 21 (1,021%) | 5 (0,293%) | |||
| Pravoslavci | 1 (0,083%) | – | – | – | |||
| Jugoslaveni | – | 120 (5,545%) | 202 (9,820%) | 6 (0,352%) | |||
Literatura
uredi- Ivo Bojanovski, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, 1988 - BOSNA I HERCEGOVINA U ANTIČKO DOBA
- Irma Čermošnik, U GZM u Sarajevu, NS 39, Sarajevo: 1984. -Rimski castrum kod Doboja”,
- Radoslav Dodig, Znanstveni skup, Sinj, 10.-13. listopada 2006 RIMSKI KOMPLEKS NA GRAČINAMA. VOJNI TABOR ILI…?
- Đuro Basler, -Arheološki lokalitet Crkvina kod Makljenovca
Reference
uredi- ^ "Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 19. 1. 2016.
- ^ "Nacionalni spomenik". Arhivirano s originala, 4. 8. 2022. Pristupljeno 2. 11. 2016.
- ^ "Nacionalni spomenik Crkvina". Arhivirano s originala, 5. 12. 2021. Pristupljeno 2. 11. 2016.
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 37)" (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 19. 1. 2016.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 19. 1. 2016.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 19. 1. 2016.
