Lukavac
Lukavac je grad i naseljeno mjesto u Bosni i Hercegovini. Nalazi se u srednjem toku rijeke Spreče u Tuzlanskom kantonu u Federaciji Bosne i Hercegovine, te kroz Lukavac prolazi pruga Tuzla-Doboj.
Lukavac | |
|---|---|
Grad | |
| Grad Lukavac | |
 Panorama Lukavca | |
 Zastava  Grb | |
 Grad Lukavac u Bosni i Hercegovini | |
  Lukavac | |
| Koordinate: 44°31′55.7″N 18°31′51.0″E / 44.532139°N 18.530833°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Tuzlanski |
| Vlada | |
| • Gradonačelnik | Edin Delić[1] (SDBiH) |
| Površina | |
| • Grad | 338,36 km2 |
| • Naseljeno mjesto | 10,14 km2 |
| Najveća nadmorska visina | 180 m |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Grad | 44.520 |
| • Grad (gustoća) | 131,58 /km2 |
| • Naseljeno mjesto | 12.061 |
| • Naseljeno mjesto (gustoća) | 1.189,45 /km2 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Poštanski broj | 75 300 |
| Pozivni broj | (+387) 35 |
| Matični broj | 131598[2] |
| Matični broj grada | 10600 |
| Veb-sajt | lukavac |
Historija
Na području Lukavca pronađeni su ostaci kultura iz bronzanog doba na brdu Gradina kod Ozrena, koji ukazuju da je područje ove općine bilo naseljeno još u prahistoriji.
Arheološki nalazi iz bakarnog doba u naselju Bokavići, koje se pod istim imenom spominje još 1512, pokazuju da su ljudi iz ovog dijela Bosne i Hercegovine nalazili pogodne uslove za podmirivanje svojih životnih potreba još u staro doba, prije naše ere. U popisima početkom XVI vijeka evidentirana je većina sadašnjih naselja lukavačke općine: Gornji i Donji Lukavac, Bokavići, Modrac, Srednja i Donja Smoluća, Puračić, Turija, Devetak, Dobošnica, Gnojnica, Kruševica itd. Ime Lukavac, koje se susreće i u drugim krajevima, spominje se u pisanim dokumentima 1528. godine kao Gornji i Donji Lukavac, a u popisu stanovništva iz 1885. godine spominje se kao Lukavac turski i Lukavac srpski. U jednoj turskoj ispravi iz 1644. spominje sePaša Lukavac što mnogi uzimaju kao temelj za ime Lukavac, jer o imenu Lukavac postoji nekoliko verzija.
Nastanak i razvoj grada Lukavca uslovljen je nastankom fabrike sode. Lukavac se od male fabričke kolonije razvio u industrijsko naselje po svim zahtjevima urbane i komunalne tehnike, higijene i hortikulture. Prvo oslobođenje Lukavca 30. septembra 1943. godine, odnosno drugo oslobođenje Lukavca 13. septembra 1944. godine, Lukavac je dočekao sa 159 porodičnih stanova, podijeljenih u 3 zasebna građevinska rejona. Kasnijom rekonstrukcijom stambenih zgrada, se brojno stanje stanova povećalo i zajedno sa do tada novoizgrađenim 1958. iznosilo je 269 stanova. Danas Lukavac broji 44.520 stanovnika.
Geografija
Prosječna nadmorska visina je 186 metara, površina 320 km2. Na području ove općine je 1991. godine živjelo 56.830 stanovnika. Općina Lukavac je jedna od najznačajnijih tačaka na industrijskoj, rudarskoj i turističkoj karti Bosne i Hercegovine. Lukavačka općina zauzima prostor od 352,66 km 2. Intenzivan razvoj ove općine počinje nakon Drugog svjetskog rata. U tom periodu općina se ubrzano razvija što dovodi i do razvoja proizvodnje, trgovine, sporta i kulture, kao i do organizovanja ljudi u razne organizacije.
Najvažniji dio turističke ponude Lukavca vezan je za akumulaciono jezero Modrac i turističko-ugostiteljske kapacitete na jezeru. Jezero Modrac ima površinu od 17 km2 od čega je 1000 m urađene obale sa izgrađenim objektima za odmor i rekreaciju: plaže, tuševi, restorani, koncertna arena i dr. Ljubiteljima prirode se nadomak Lukavca, pored Modraca nude i izletišta Vijenac sa planinskim jezerom, Svatovac sa planinarskom kućom, Bistaračko jezero (udaljeno 1 kilometar od centra grada Lukavca), te više lokacija na rijekama Spreča (Palučak, Batare) i Turija (Soko, Čagalo).
Stanovništvo
Po službenom popisu stanovništva iz 1991. godine, grad Lukavac imalo je 57.070 stanovnika, raspoređenih u 44 naselja.
Poslije potpisivanja Dejtonskog sporazuma, općina Lukavac, gotovo u cjelini, ušla je u sastav Federacije Bosne i Hercegovine. U sastav Republike Srpske ušao je dio naseljenog mjesta Krtova.
Grad Lukavac
| Sastav stanovništva – grad Lukavac | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[3] | 1991.[4] | 1981.[5] | 1971.[6] | 1961.[7] | |||
| Osoba | 44 520 (100,0%) | 57 070 (100,0%) | 54 666 (100,0%) | 51 781 (100,0%) | 34 151 (100,0%) | ||
| Bošnjaci | 38 561 (86,62%) | 38 080 (66,73%)1 | 34 845 (63,74%)1 | 34 010 (65,68%)1 | 9 757 (28,57%)1 | ||
| Hrvati | 1 524 (3,423%) | 2 159 (3,783%) | 2 592 (4,742%) | 3 111 (6,008%) | 3 190 (9,341%) | ||
| Srbi | 1 499 (3,367%) | 12 169 (21,32%) | 12 089 (22,11%) | 13 526 (26,12%) | 10 242 (29,99%) | ||
| Bosanci | 1 187 (2,666%) | – | – | – | – | ||
| Romi | 427 (0,959%) | – | 111 (0,203%) | 9 (0,017%) | 9 (0,026%) | ||
| Muslimani | 395 (0,887%) | – | – | – | – | ||
| Nisu se izjasnili | 378 (0,849%) | – | – | – | – | ||
| Bosanci i Hercegovci | 296 (0,665%) | – | – | – | – | ||
| Ostali | 102 (0,229%) | 1 238 (2,169%) | 190 (0,348%) | 315 (0,608%) | 71 (0,208%) | ||
| Nepoznato | 80 (0,180%) | – | – | – | – | ||
| Albanci | 32 (0,072%) | – | 16 (0,029%) | 29 (0,056%) | 22 (0,064%) | ||
| Jugoslaveni | 12 (0,027%) | 3 424 (6,000%) | 4 648 (8,503%) | 613 (1,184%) | 10 705 (31,35%) | ||
| Crnogorci | 11 (0,025%) | – | 137 (0,251%) | 122 (0,236%) | 70 (0,205%) | ||
| Slovenci | 10 (0,022%) | – | 25 (0,046%) | 30 (0,058%) | 57 (0,167%) | ||
| Makedonci | 3 (0,007%) | – | 10 (0,018%) | 8 (0,015%) | 14 (0,041%) | ||
| Ukrajinci | 2 (0,004%) | – | – | – | – | ||
| Turci | 1 (0,002%) | – | – | – | – | ||
| Mađari | – | – | 3 (0,005%) | 8 (0,015%) | 14 (0,041%) | ||
Naseljeno mjesto Lukavac
| Sastav stanovništva – naseljeno mjesto Lukavac | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[8] | 1991.[9] | 1981.[10] | 1971.[11] | 1961.[7] | |||
| Osoba | 12 061 (100,0%) | 12 647 (100,0%) | 10 597 (100,0%) | 8 613 (100,0%) | 6 953 (100,0%) | ||
| Bošnjaci | 10 001 (82,92%) | 7 596 (60,06%)1 | 5 424 (51,18%)1 | 5 221 (60,62%)1 | 690 (9,924%)1 | ||
| Bosanci | 610 (5,058%) | – | – | – | – | ||
| Hrvati | 361 (2,993%) | 493 (3,898%) | 651 (6,143%) | 892 (10,36%) | 1 148 (16,51%) | ||
| Srbi | 273 (2,263%) | 2 219 (17,55%) | 1 905 (17,98%) | 1 897 (22,02%) | 2 512 (36,13%) | ||
| Romi | 229 (1,899%) | – | 97 (0,915%) | – | – | ||
| Nisu se izjasnili | 195 (1,617%) | – | – | – | – | ||
| Bosanci i Hercegovci | 192 (1,592%) | – | – | – | – | ||
| Muslimani | 95 (0,788%) | – | – | – | – | ||
| Ostali | 50 (0,415%) | 399 (3,155%) | 46 (0,434%) | 94 (1,091%) | 54 (0,777%) | ||
| Albanci | 29 (0,240%) | – | 3 (0,028%) | 13 (0,151%) | 13 (0,187%) | ||
| Crnogorci | 8 (0,066%) | – | 97 (0,915%) | 76 (0,882%) | 54 (0,777%) | ||
| Jugoslaveni | 5 (0,041%) | 1 940 (15,34%) | 2 346 (22,14%) | 382 (4,435%) | 2 412 (34,69%) | ||
| Slovenci | 5 (0,041%) | – | 16 (0,151%) | 27 (0,313%) | 46 (0,662%) | ||
| Nepoznato | 4 (0,033%) | – | – | – | – | ||
| Makedonci | 3 (0,025%) | – | 9 (0,085%) | 5 (0,058%) | 11 (0,158%) | ||
| Turci | 1 (0,008%) | – | – | – | – | ||
| Mađari | – | – | 3 (0,028%) | 6 (0,070%) | 13 (0,187%) | ||
Kultura
Nacionalni spomenici
Poznate ličnosti
- Asim Bajrić, pjevač
Sport
- Aikido klub "Gard"
- KK Lukavac
- KK Radnički Lukavac, osnivači su bivši članovi KK Lukavac, koji godinama egzistira ali bez zapaženih rezultata[12]
- FK Radnički Lukavac
- Biciklistička staza HKD Napredak, Biciklijada
- ŽOK Lukavac
- OK 7-Lukavac
- ŽOK Smeč
- RK Lukavac
- Plivački klub Galeb GIKIL, dvije godine zaredom najbolja ekipa općine Lukavac, uz brojne medalje, rekord BiH u štafeti 4x100m mješovito (Emina Sejdinović, Zerina Karić, Lejla Osmanbegović i Matea Tunjić), u 2012. godini oborile su 12 državnih rekorda BiH (Emina Sejdinović 8 i Matea Tunjić 4)[13]
Reference
- ^ "Lokalni izbori 2024 - Lukavac". izbori.ba. Centralna izborna komisija Bosne i Hercegovine. 5. 11. 2024. Pristupljeno 16. 11. 2024.
- ^ "Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 24. 11. 2015.
- ^ "Popis 2013 BiH - Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". www.popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 28. 4. 2020.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991" (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ a b "Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 15. 4. 2016.
- ^ "Popis 2013 BiH - Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". www.popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 28. 4. 2020.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991" (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ (boš.) SodaLive Lukavac će dobiti novi košarkaški klub: KK “Radnički” Lukavac, 23. lipnja 2012. (pristupljeno 13. siječnja 2018.)
- ^ (boš.) PK Galeb GIKIL Arhivirano 24. 10. 2018. na Wayback Machine „Galebovi“ dominirali na Izboru sportiste godine općine Lukavac: Bakir Babović najbolji sportista općine Lukavac, izvješće s manifestacije proglašenja najboljih sportaša s područja općine Lukavca, u subotu, 12. siječnja 2013. godine (pristupljeno 24. listopada 2018.)
