Jasna Šamić

Jasna Šamić (rođena 1. aprila 1949) jest francusko-bosanski pisac, orijentalist, prevodilac, autor brojnih dokumentaraca i pozorišnih predstava koje je sama postavljala na scene Pariza i Sarajeva.

Jasna Šamić
Rođenje	(1949-04-01) 1. april 1949 Sarajevo, NR Bosna i Hercegovina, FNRJ
Nacionalnost	Bosanska, francuska
Zanimanje	Orijentalist, pisac, prevodilac
Roditelji	otac Midhat Šamić

U rodnom gradu Sarajevu pohađala je gimnaziju i muzičku školu. Završila je studij turskog jezika i književnosti i arapskog jezika i književnosti sa persijskim jezikom kao trećim jezikom, na Filozofskom fakultetu u Sarajevu 1972. godine. Na istom fakultetu, 1977. godine odbranila je magistarski rad pod nazivom: Tendencije u savremenom turskom jeziku: jezička analiza dva savremena pisca – Rešada Nurija Guntekina i Nedžatija Džumalija. Doktorsku disertaciju pod nazivom: La Dîvân de Kâ’imî (1630-1691/92), odbranila je na Univerzitetu u Parizu (Paris III – Sorbonne Nouvelle) 1984. godine. Radila je na Odsjeku za orijentalistiku Filozofskog fakulteta u Sarajevu u periodu 1973-1992. gdje je prvo predavala turski jezik, a potom turske književnosti. Godine 1992. bila je vanredni profesor kada bez obrazloženja dobiva otkaz.

U Parizu je sarađivala sa poznatim radijskim stanicama, kao što su RFI i France Culture i bila direktor istraživanja pri Nacionalnom naučnom istraživačkom centru (Directeur de recherche associée au CNRS). Držala je predavanja i učestvovala u naučnim skupovima na univerzitetima u Evropi i Americi (Strazbur, Pariz, Utreht, Grenobl, Brisel, Venecija, Istanbul, Princeton, Beograd, Jerusalem, Tel Aviv, Berlin, Bamberg, itd).

Jasna Šamić kroz svoj naučni rad bavi se naročito sufizmom i sufijskom književnošću, derviškim redovima i uopšte osmanskom književnošću (npr. bosanskom književnošću pisanom na osmanskom-turskom jeziku), ali i modernom turskom književnošću. Objavila prevode književnih djela sa turskog, arapskog, perzijskog, francuskog, engleskog i talijanskog jezika. Naučno-istraživačke tekstove objavljivala je u raznim evropskim, američkim, i ex-jugoslovenskim listovima i časopisima (Prilozi za orijentalnu filologiju, Odjek, Anali Gazi Husrev-begove biblioteke, Život, Izraz, Turcica, Journal Asiatique, itd.). Bila je urednica časopisa Književna riječ (Sarajevo). Romane, pripovijetke, poeziju, drame, eseje, književnu kritiku piše i objavljuje na bosanskom (srpskohrvatskom) i francuskom jeziku. Najnovija knjiga Jasne Šamić, objavljena je na francuskom jeziku. U pitanju je zbirka poezije Dans le lit d'une rêve, M.E.O.Bruxelles, 2017.

Bila je član je redakcije časopisa Kulture istoka (Beograd), potpredsjednik Udruženja prevodilaca Bosne i Hercegovine; danas član Société asiatique i Drušva pisaca Francuske. Jasna Šamić je dobitnik više međunarodnih književnih nagrada kao što je Stendhalova (Missions Stendhal), 2008, Gauchez- Pillippot 2014, Nagrada publike na Salonu balkanske knjige (Salon du livre des Balkans), Pariz 2018, nagrada Naji Naaman Honorary Prize za cjelokupno djelo 2018; njena djela su više puta nagrađivana i od strane Fondacije za izdavaštvo BiH, između 2015 i 2020, specijalna nagrada Zlatna jabuka za bajke 2018, kineska nagrada za poeziju Wheng Nian Cup... . Član je Francuskog udruženja književnika, SGL, od 1994. godine, zatim član PEN-a BiH i član PEN-a Francuske; član Bosanskog udruženja pisaca. Živi u Parizu kao slobodan pisac.

Bibliografija

Priređene antologije

• „Antologija savremene francuske književnosti”, (ZID, Sarajevo, 1997)
• „Antologija bosanske književnosti” (izdavačka kuća iz Grčke)

• Djela pisana i objavljena na francuskom
• „Eclatement yougoslave, (s grupom autora), éd. de l’Aube, (Paris, 1994)
• „Voyage balkanique”, (s grupom autora), (Stock, Paris, 1994)
• „Bosnie - Pont des deux mondes”, istorija Bosne, (ISIS, Istanbul, 1996)
• „Pavillon bosniaque”, roman,(ISIS, Istanbul, 1996)
• „Histoire inachevée”, novele-svjedočanstvo, éd. de l’Oeil sauvage, (Bayonne, 1996)
• „Les extrémismes de l’Atlantique à l’Oural”, (s grupom autora), éd. de l’Aube, (Paris, 1996)
• „La Méditerranée des femmes”, pripovjetke, (s grupom autora), éd. l’Harmattan, (Paris, 1998)
• „Paris Sarajevo 1900”, Katalog za izložbu, (Centre de documentations de Dudelange, 2004)
• „Pavillon bosniaque/Palais des illusions”, roman, novo izdanje, (Dorval éditions, Paris-Orléans, 2005)
• „Amoureux des oiseaux”, poezija i proza, francusko-bosansko izdanje,(Bf éditions, Strasbourg, 2006)
• „Portrait de Balthazard”,roman, (MEO, Bruxelles, 2012)
• „L’Empire des ombres”, (Publibook, roman, Mon petit éditeur, Paris, 2013)
• „Le Givre et la Cendre”, roman, (M.E.O., Bruxelles, 2015)
• „Trois Histoire un Destin”, Harmattan, (Paris, 2016)
• „Dans le lit d'une rêve”, (M.E.O., Bruxelles, 2017)
• „Les contrées des âmes errantes” (M.E.O., Bruxelles, 2019)
• "Chambre avec vue sur l'océan", roman, MEO, Bruxelles, 2020.
• "Ailleurs est le ciel" , poezija, l'Harmattan, Paris,2022

Djela pisana i objavljena na bosanskom (srpskohrvatskom)

• zbirka poezije „Isječeni trenuci”, (Svjetlost, Sarajevo, 1973)
• zbirka poezije „U Hladu druge kože”, (Veselin Masleša, Sarajevo, 1980)
• zbirka poezije i proze „Iz zabilježaka Babur Šaha”, (Svjetlost, Sarajevo, 1986)
• naučna studija „Mistički Eros – Junus Emre”, kritičko izdanje uz prevod poezije turskog sufijskog pjesnika, (Glas, Banja Luka, 1990)
• zbirka političkih eseja „Pariski ratni dnevnik”, (ENES, Istanbul, 1994)
• dramski tekst „Sjećanje na život”, (Vodnikova Domačija, Ljubljana, 1995)
• dramski tekst „Grad ljubav smrt”, (Vodnikova Domačija, Ljubljana, 1995)
• roman „Mraz i pepeo”, (Bosanska Knjiga, Sarajevo, 1997)
• zbirka pripovedaka „Valcer”, (Media Press, Sarajevo, 1998)
• roman „Bosanski paviljon”, (Svjetlost, Sarajevo, 2000)
• roman, „Soba s pogledom na okean”, (Tešanj, 2001)
• monografija „Pariz Sarajevo 1900”, (Media Press, Sarajevo, 2001)
• roman „Portret Balthazara Casiglionea”, (Rabic, Sarajevo, 2002)
• „Drame”, (Bosanska riječ, Wuppertal - Tuzla, 2006)
• roman „Carstvo sjenki”, (Zoro, Sarajevo - Zagreb, 2007)
• priče-crtice „Na Seni barka”, (Wuppertal - Tuzla, 2007)
• zbirka filozofskih eseja „Mistika i mistika”, (Plima, Cetinje, 2010)
• roman „Mozart”, (Šahinpašić, Sarajevo, 2013)
• zbirka filozofskih eseja „Mistika i mistika”, ponovljeno dopunjeno izdanje, (Buybook, Sarajevo, 2015)
• zbirka poezije „Na postelji od sna”, (Dobra knjiga, Sarajevo, 2015, nagrada Fondacije za izdavaštvo BiH)
• roman (prvi dio trilogije) „Predjeli lutajućih duša” (Planjax, 2017, nagrada Fondacije za izdavaštvo BiH)
• roman „Carstvo sjenki”, (Factum, Beograd, 2018)
• zbirka poezije „Svjetlo mraka”, (Dobra knjiga, Sarajevo, nagrada Fondacije za izdavaštvo BiH, 2018)
• roman „Deveti val”, (Cetinje:OKF; Beograd: Factum izdavaštvo; Sarajevo: Buybook, 2018)
• knjiga „Medo prekinuo seosku idilu”, priča za decu sa ilustracijama Maria Mikulića, (RABIC, Sarajevo, 2018).
• zbirka poezije "Noć je opet na pravu postelje ti", Planjex, 2020
• roman "Razbijeni kaleidoskop", Art Rabic, Sarajevo,2021.
• roman "Nesretan slučaj", Factum, Beograd, 2022.
• roman "Atelje na broju 19",Art Rabic, Sarajevo, 2022.
• bajke za djecu i odrasle "Vragolije male Tine", Planjax, 2022.
• memoarska literatura "Sarajevo moje mladosti", knjiga prva,ShuraPublikacije, Opatija, 2023.
• roman "Duhovi XV arondismana" , Art Rabic, Sarajevo, 2023.
• memoarska literatura "U Ogledalu - Uspomena, Gradovi i Lica, Most Art & Factum, Beograd, 2024.
• esej "Plamen u pijesku", Shutrapublications, Opatija, 2024.

Književni prevodi

Prevodi na bosanski (srpskohrvatski)

• prevod s arapskog, izbor iz dela „1001 noć”, (Svjetlost, Sarajevo, 1980, 1981, 1988, 1990)
• prevod s turskog, roman „Djeca triju ulica”, Zekerija Nedžati, (Svjetlost, Sarajevo, 1982)
• prevod s francuskog, knjiga eseja „Izaći iz prokletstva : islam između civilizacije i barbarstva”, Meddeb Abdelwahab, (Buybook, Sarajevo, 2011)
• prevod s francuskog, „Svetkovina beznačajnog”, Milan Kundera, (Buybook, Sarajevo, 2015)
• prevod s francuskog „Dobar sin”, Paskala Briknera, (Buybook, Sarajevo, 2018)
• prevod s francuskog esej „I životinje imaju prava”, (Akademska knjiga, Novi Sad, 2018)
• prevod s francuskog roman "Šala", Milana Kundere, Buybook, Sarajevo,2021
• prevod s francuskog esej "Breviar poraženih", Cioran, Factum, Beograd, 2021.
• prevod s francuskog knjige poezije "Bijele ptice", Monique Thomassettie, ShuraPublications, Opatija,2022.
• prevod s francuskog zbirke poezije "Svjetlo lutalica" Philippe Leuckx, Shurapublications,Opatija, 2022.
• prevod s francuskog knjige poezije Daniel Simon "Kad budete", Shurapublications, Opatija, 2023

Prevodi na francuski

• prevod na francuski (sa srpskohrvatskog), roman Andrića „Prokleta avlija”, (éd. L'Age d' Homme, Paris, 1990)
• prevod na francuski (s osmanskog turskog), zbirka poezija sufijskog pesnika Hasan Kaimi Baba, „Dîvân de Kâ’imî”, (ADPF, Recherche sur les civilisations, Paris, 1986)
• prevod na francuski (sa srpskohrvatskog), roman Ive Andrića „Prokleta avlija”, (éd. L'Age d' Homme, Paris, 1990)
• prevod na francuski (sa crnogorskog ) zajedno sa Gérardom Adamom , zbirka poezije Igora Lukšića, „Le livre de la peur”, (M.E.O. , Bruxelles, 2016)
• prevod na francuski (sa bosanskog) zajedno sa Gérardom Adamom , roman Zlatka Topčića, „Le mot de la fin”, (M.E.O. , Bruxelles, 2016)

Dokumentarni i kratkometražni filmovi

• Les Nakshibendis de Visoko, međunarodni naučni skup posvećen derviškom redu nakšibendija, (Paris, 1986)
• Où sont les Bektachis de Bosnie?, međunarodni naučni skup posvećen derviškom redu bektašija, (Strasbourg, 1987)
• Une ville l'amour la mort, (Festival de toutes les cultures, Paris, 1996)
• Bonjour mon amour j' ai seize ans, (IPI, Parimages, 2006)
• L' artiste et son gâteau (IPI, Parimages, 2005)
• 1900 Paris - Sarajevo, (BiH TV , 2000)
• Quo vadis 68 Paris-Sarajevo , (Federalna TV, BH i Festival Sarajevska zima, 2008)
• Coucher auprès du ciel – un souvenir mis en images (IPI, Parimages, ASJA , 2010)
• Sarajevske priče iz Pariza, niz dokumentaraca za televiziju Sarajevo, (2013—2015)

Predstave u režiji Jasne Šamić

• Prije nego sto vijesnik smrti pojavi se, tekst i režija Jasna Šamić, Teatar Mladih, Sarajevo, 1987
• Souvenir d’une vie, tekst i režija Jasna Šamić , Théâtre du Procenium, Paris, 1996
• Susret, tekst i režija J.Šamić, SARTR, Sarajevo, 1999
• Telefonski poziv tekst i režija Jasna Šamić, KAMERNI Teatar, Sarajevo, 2000
• L’Amoureux des oiseaux, Muzej knjževnosti, Internacionalni festival Festival Baščaršijske večeri, Sarajevo, 2006, tekst i režija Jasna Šamić kao i Ecole Estienne, Paris, 2007
• Minijatures, performans na francuskom i na bosanskom, tekst i režija Jasna Šamić, Bošnjački institut, Festival Sarajevska zima, Sarajevo, 2008
• D’un soleil à l’autre , poetski tekst Rouben Melik, režija Jasna Šamić, Théâtre Air Falguière, Paris, 2009 ; Moulin, le Haï les roses, 2009
• Anniversaire, tekst i režija Jasna Šamić, Bar de l’Industrie, Montreil, Paris, 2011
• Portrait de Balthazar, tekst i režija Jasna Samic, Maison des associations, Paris, 2012;
• Les souvenirs plus lourds que le roc, tekst i režija Jasna Šamić, Théâtre de Syldavie, Maisons d’Europe et d’Orient, Paris, 2014

Literatura

• Spomenica 60. godišnjice Filozofskog fakulteta u Sarajevu (1950–2010), Filozofski fakultet, Sarajevo 2010, 218.
• Jasna Šamić, Intervju, [1]
• Jasna Šamić, [2]
• Jasna Šamić, [3]
• Jasna Šamić, [4]
• Jasna Šamić, [5]
• Nadan Filipović, Književna sehara – projekt Jasne šamić koji je zaista vrijedan naše pažnje [6] Arhivirano 16. 4. 2016. na Wayback Machine
• Jasna Šamić, P.E.N. Centar BiH, [7]