Wikipedia

Zimske olimpijske igre 1984.

14. izdanje Zimskih olimpijskih igara
(Preusmjereno sa ZOI 1984.)

XIV zimske olimpijske igre održane su od 8. do 19. februara 1984. u Sarajevu u tadašnjoj Jugoslaviji (danas Bosni i Hercegovini). To su bile prve zimske i druge olimpijske igre održane u nekoj socijalističkoj državi nakon XXI olimpijskih igara, održanih 1980. u Moskvi. Na Igrama su u šest sportova nastupila 1.272 takmičara iz 49 zemalja (998 takmičara i 274 takmičarke).[1]

Zimske olimpijske igre 1984.
Logo simbolizira stiliziranu pahuljicu,
kao i vez proizveden u sarajevskoj regiji
s olimpijskim krugovima iznad.
Grad domaćinSarajevo, Jugoslavija (Bosna i Hercegovina)
Br. država49
Br. sportista1.272
Br. sportova6
Br. takmičenja39
Otvaranje igara8. februar 1984.
Zatvaranje igara19. februar 1984.

Kandidatura uredi

Izbor Sarajeva za grada domaćina XIV zimskih olimpijskih igara objavljen je 18. maja 1978. tokom 80. sjednice Međunarodnog olimpijskog komiteta (MOK) u Atini. Gradovi protivkandidati bili su japanski Sapporo i švedski Göteborg. Nakon dva kruga glasanja Sarajevo je većinom glasova dobilo organizaciju ZOI 1984. Rezultati glasanja za izbor domaćina dati su u sljedećoj tabeli:

Rezultati glasanja za domaćina ZOI 1984[2]
Grad 1. krug 2. krug
  Sarajevo 31 39
  Sapporo 33 36
  Göteborg 10 —

Putovanje baklje uredi

 
Olimpijska baklja za ZOI 1984.

Putovanje baklje za ZOI 1984. počelo je u Olimpiji, a baklja je potom avionom stigla u Dubrovnik. Ukupna udaljenost koju je baklja prošla kroz Jugoslaviju iznosi 5.289 km (plus 2.879 km lokalnim putevima). Postojale su 2 glavne rute: jedna na zapadu (Split – Ljubljana – Zagreb – Sarajevo, dužine 2.602 km) i druga na istoku (Skopje – Novi Sad – Beograd – Sarajevo, dužine 2.687 km). Završni nosilac baklje, od njih 1600, bila je umjetnička klizačica Sanda Dubravčić, koja je baklju preuzela od skijaša-trkača Ive Čarmana. Jedna od dvije originalne baklje danas se nalazi u jednoj privatnoj kolekciji u Žalecu u Sloveniji. Također, još 20 baklji nalazi se u Grčkoj u vlasništvu pojedinačnih sportista koji se bili nosioci baklje od drevne Olimpije do obližnjeg vojnog aerodroma, a zatim od atinskog aerodroma do stadiona Panathinaiko, gdje je održana ceremonija predaje olimpijskog plamena Olimpijskom komitetu.[nedostaje referenca]

 
Panoramski pogled na stadion Koševo tokom ceremonije otvaranja

Sportski objekti uredi

 
Bjelašnica
 
Skakaonice na Igmanu
 
Olimpijski simbol oštećen tokom rata u BiH
Glavni članak: Borilišta Zimskih olimpijskih igara 1984.

Gradske lokacije uredi

Planinske lokacije uredi

Ostali objekti uredi

  • Olimpijsko selo, Mojmilo
  • Selo za novinare, Dobrinja
  • Hoteli: "Igman" (Igman), "Famos" (Bjelašnica), "Smuk" (Bjelašnica), "Bistrica" (Jahorina)

Zemlje učesnice uredi

Na ZOI 1984. nastupilo je 49 država, od kojih su takmičari iz Egipta, Monaka, Portorika, Senegala i Britanskih Djevičanskih ostrva bili debitanti. Odlukom kineske vlade sportisti iz Kine prekinuli su bojkot Olimpijskih igara zbog nastupa sportista s Tajvana, te su prvi put nastupili na jednim igrama na kojima je nastupio i Tajvan (pod imenom Kineski Taipei).[1]

Evropa (28) - 910 sportista
Amerike (9) - 206 sportista
Azija (7) - 117 sportista
Afrika (3) - 6 sportista
Okeanija (2) - 16 sportista

Sportovi uredi

Održano je 39 takmičenja u deset disciplina u šest sportova. Brojevi u zagradama označavaju koliko je bilo takmičenja po disciplinama u kojima su podijeljene medalje.

Demonstracijski sport uredi

Ceremonija otvaranja uredi

Raspored takmičenja uredi

Sva vremena su po srednjoevropskom vremenu (UTC + 1)
SO Svečano otvaranje ● Takmičarski dani 1 Broj finala SZ Svečano zatvaranje
februar 7.
uto 		8.
sri 		9.
čet 		10.
pet 		11.
sub 		12.
ned 		13.
pon 		14.
uto 		15.
sri 		16.
čet 		17.
pet 		18.
sub 		19.
ned 		Takmičenja
  Ceremonije SO SZ
  Alpsko skijanje 1 1 2 1 1 6
  Biatlon 1 1 1 3
  Bob ● 1 ● 1 2
  Brzo klizanje 1 2 1 1 1 1 1 1 9
  Hokej na ledu ● ● ● ● ● ● 1 1
  Nordijska kombinacija ● 1 1
  Sankanje ● ● ● 2 1 3
  Skijaški skokovi 1 1 2
  Skijaško trčanje 1 1 1 1 1 1 1 1 8
  Umjetničko klizanje ● 1 ● 1 ● 1 1 4
Ukupno takmičenja 2 3 2 7 3 4 3 5 2 5 3 39
Sveukupno 2 5 7 14 17 21 24 29 31 36 39
februar 7.
uto 		8.
sri 		9.
čet 		10.
pet 		11.
sub 		12.
ned 		13.
pon 		14.
uto 		15.
sri 		16.
čet 		17.
pet 		18.
sub 		19.
ned 		Takmičenja

Simboli uredi

Maskota uredi

Glavni članak: Vučko
 
Zvanična maskota ZOI 1984 – Vučko

Čitaoci jugoslavenskih novina bili su upitani da izaberu maskotu Zimskih olimpijskih igara 1984. s liste od 6 finalista. Pobjednik je bio Vučko, mali vuk, koga je dizajnirao slovenski dizajner i ilustrator Jože Trobec. Ostali finalisti bili su vjeverica, janje, planinska koza, dikobraz i grudva snijega.[3] Vučko je dugogodišnji simbol Sarajeva.[nedostaje referenca] U kratkim crtanim filmovima, koji su prikazivani prije prenosa neke sportske discipline, Vučko je obično prikazivan kao nespretni simpatični sportist, ne baš vičan sportskim nastupima.[4][5] Jugoslavenski pjevač Zdravko Čolić sinhronizirao je glas Vučka u špicama, obično s istim tekstom u pjesmi s imenom grada: Sarajevooooooooo![6]

uredi

Medalje uredi

 
Lice zlatne medalje sa XIV zimskih olimpijskih igara

Na prednjoj strani medalja bio je službeni amblem, stilizirana sniježna pahuljica, iznad koje se nalaze olimpijski krugovi. Po obodu kruga ispisan je tekst: XIV ZIMSKE OLIMPIJSKE IGRE – SARAJEVO 1984. Na naličju medalje nalazi se stilizirana glava atletičara krunisanog lovorovim vijencem. Ukupno je napravljeno 285 medalja u kovnici u Majdanpeku, a dodijeljene su 222.[1]

Poštanske marke uredi

Pošta Jugoslavije od 1982. do 1984. izdala je dvije serije poštanskih maraka na kojima su prikazana borilišta i sportovi ZOI-a te jednu s prepoznatljivim gradskim motivima Sarajeva.[7]

  •  
    Karnet poštanskih maraka s motivima ZOI 1984.
  •  
    Poštanska marka BH pošte iz 1994. s motivima hokeja na ledu
  •  
    Poštanska marka BH pošte iz 1994. s motivima boba četverosjeda

Novčići uredi

Ceremonija otvaranja uredi

Medalje uredi

Glavni članak: Osvajači medalja na XIV zimskim olimpijskim igrama
XIV zimske olimpijske igre  
Mjesto Država Zlato   Srebro   Bronza   Ukupno
1.   Istočna Njemačka 9 9 6 24
2.   Sovjetski Savez 6 10 9 25
3.   SAD 4 4 0 8
4.   Finska 4 3 6 13
5.   Švedska 4 2 2 8
6.   Norveška 3 2 4 9
7.   Švicarska 2 2 1 5
8.   Zapadna Njemačka 2 1 1 4
  Kanada 2 1 1 4
10.   Italija 2 0 0 2
11.   Velika Britanija 1 0 0 1
12.   Čehoslovačka 0 2 4 6
13.   Francuska 0 1 2 3
14.   Japan 0 1 0 1
  Jugoslavija 0 1 0 1
16.   Lihtenštajn 0 0 2 2
17.   Austrija 0 0 1 1

Sponzori uredi

Sponzori iz SAD su bili: Kodak, American Cyanimid, Miller Brewing Co. i U.S. Tobacco Co..[8]

Kratak pregled uredi

  • Prve Zimske olimpijske igre u nekoj socijalističkoj državi.
  • Organizacija 14. ZOI koštala je 142,6 miliona dolara, a polovina prihoda ostvarena je od prodaje prava na TV-prijenos.
  • Ukupno je prodano 250.000 ulaznica, a samo u inozemstvu 200.000, dok su TV-prijenos sarajevske "bijele olimpijade" pratile dvije milijarde ljudi.
  • Učestvovala su 1.272 sportista iz 49 zemalja, a s Igara je izvještavalo više od 4.500 novinara.
  • Nakon Igara Sarajevu je, uz olimpijske objekte, ostalo 2.850 novoizgrađenih stanova, više hotela, a bilo je otvoreno i 9.500 novih radnih mjesta.
  • Izložba o olimpijskom Sarajevu obišla je 1.640 gradova bivše Jugoslavije i svijeta.

Razno uredi

Također pogledajte uredi

Reference uredi

  1. ^ a b c XIV zimske olimpijske igre - Sarajevo 1984. na službenoj stranici MOK-a
  2. ^ "Past Olympic host city election results". GamesBids. Arhivirano s originala, 17. 3. 2011.
  3. ^ Those Loony Olympic Mascots, Time Olympics, 21. 5. 2010.
  4. ^ Foršpan ZOI 1984.
  5. ^ Foršpan ZOI 1984. za skijaške skokove
  6. ^ Sarajevos skifahrendes Wölfchen feiert den 30er, članak u austrijskom dnevniku Der Standard povodom 30. godišnjice ZOI 1984.
  7. ^ MICHEL Europa Katalog 2001/2002 Band 2: Südeuropa, Schwanberg Verlag GmbH - München; ISBN 3-87858-659-0
  8. ^ "Organizers of the 1984 Winter Olympics in Sarajevo, Yugoslavia,... - UPI Archives". UPI (jezik: engleski). Pristupljeno 8. 2. 2023.
  9. ^ Miljenko Jergović (15. 3. 1999). "Historijska čitanka". Arhiva BH Dana, br. 97. BH Dani. Arhivirano s originala 26. 5. 2013. Pristupljeno 17. 5. 2019.CS1 održavanje: bot: nepoznat status originalnog URL-a (link)

Vanjski linkovi uredi

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Zimske_olimpijske_igre_1984.&oldid=3574860"