Tehnički univerzitet u Grazu
Tehnički univerzitet u Grazu (njemački: Technische Universität Graz, skraćeno TU Graz, poznat i kao Erzherzog Johann Universität Graz) je jedan od pet univerziteta u Štajerskoj, Austrija. Univerzitet je osnovao Nadvojvoda John od Austrije 1811. godine i trenutno se sastoji od sedam fakulteta. Univerzitet je javni i nudi 18 bachelor i 33 master studijska programa (od čega 14 na engleskom jeziku) u svim tehničko-naučnim diciplinama. Doktorska obuka se organizuje u 14 doktorskih škola na engleskom jeziku. Univerzitet ima preko 13.000 studenata, i približno 2.000 studenata diplomira svake godine. Naučni studijski programi se nude u okviru projekta NAWI Graz zajedno sa Univerzitetom u Grazu.
Tehnički univerzitet u Grazu | |
---|---|
Technische Universität Graz Erzherzog Johann Universität | |
Moto | Wissen Technik Leidenschaft (Nauka Tehnologija Strast) |
Osnovan | 1811. |
Vrsta | Javni univerzitet Institut za tehnologiju |
Budžet | €224 miliona - javna sredstva: €153,5 miliona (državni budžet 2017) - eksterni fondovi: €70,5 miliona (2017)[1] |
Rektor | Harald Kainz |
Akademsko osoblje | 1.576[1] |
Admin. osoblje | 987[1] |
Studenti | 17.592 (Zimski semestar 2018/19) - žene: 29,09 % - stranci: 21,77 %[2] |
Lokacija | Graz, Štajerska, Austrija |
Udruženja | Austrijski instut za tehnologiju |
Veb-sajt | tugraz.at |
Univerzitet ima oko 3.300 zaposelenih. Istraživačke oblasti su podijeljene u pet oblasti ekspertize. Univerzitet je jedan od univerziteta sa najvećim prihodima iz eksternih izvora u Austriji. U programu centra za kompetenciju COMET Austrijske agencije za promociju istraživanja, TU Graz je najistaknutiji austrijski univerzitet. Univerzitetski informacioni sistem CAMPUSonline, razvijen na Tehničkom univerzitetu u Grazu, se koristi na većini austrijskih univerziteta kao i na nekoliko drugih univerziteta u njemačkom govornom području. Studentski timovi sa univerziteta ostvaruju velike rezultate na međunarodnim studentskim takmičenjima u različitim disciplinama.
TU Graz, zajedno sa Univerzitetom u Leobenu i TU Bečom formira mrežu Tehničkih univerziteta Austrije (TU Austrija) sa približno 47.000 studenata i 9.000 zasposlenih, te ukupnom vrijednošću od oko 560 miliona eura.[3]
Historija
uredi26. novembra 1811. godine, nadvojvoda Johann je predao donaciju svoje lične naučne zbirke Joanneumu. Na početku su izučavane fizika, hemija, astronomija, mineralogija, botanika i tehnologija. 1818. godine, dodana je i zoologija. Nastavi na Joanneumu su prisustvovali učenici već postojećeg Lyzeumsa, a od 1828. godine im se pridružuju i studenti sa Karl-Franzens univerziteta.
Nastava je postepeno proširena i na druge tehničke discpiline. Zapošljavani su profesori za tehničko-praktičnu matematiku, praktičnu geometriju, mehaniku, rudarstvo i metalurgiju. Međutim, ovaj dio je odvojen u zasebnu škola pod nazivom Štajerska obrazovna institucija Montan (Steiermärkisch-Ständische Montanlehranstalt) u Vordernbergu. Od 1849. godine škola nosi ime Rudarska akademija u Leobenu (k. u. k. Bergakademie in Leoben), a danas je poznata kao Univerzitet u Leobenu (Montanuniversität Leoben).
Do svoje smrti 1859. godine, nadvojvoda Johann je sam upravljao Joanneumom. 1861. godine, na univerzitetu je predavao 21 profesor. Pored prije navednih, dodani su još i profesori za građevinarstvo, poljoprivredu i šumarstvo, te za fiziku i nacrtnu geometriju.
1864. godine, Štajerski državni parlament je preimenovao Tehničku obrazovnu instituciju u Štajersku visoku tehničku školu u Jonneumu pri Grazu (Steiermärkische landschaftliche Technische Hochschule am Joanneum zu Graz). Promjena je nastupila u akademskoj 1865/66. godini nakon carskog odobrenja. Pored dva razreda opće nastave, ona je obuhvatala i predmete iz jedne od četiri specijalizovane škole: inženjerstvo, mašinstvo, hemijska tehnologija, poljoprivreda i šumarstvo. 1869. godine, dodana je i nova škola mašinskog inženjerstva. Od studenata je traženo da se pridržavaju jednog određenog kursa, a prelaz na višu godinu je zavisio od općeg uspjeha iz prethodne.
Preofesorski kolegij je u akademskoj godini 1871/72. izradio novi status, u kojem se napustio stari sistem kurseva i statut je napisan na principu slobodnog obrazovanja i učenja. Da bi osoba postala obični student, morala je dokazati uspješno polaganje maturskog ispita. Načelo slobode učenja nalagalo je svakom studentu da izabere predavanja kojim će prisustvovati, ali studijske planove pravile su specijalizovane škole, te je studentima bilo preporučeno da se pridržavaju napravljenih planova.
Viša tehnička škola u Grazu je u to vrijeme bio jedina škola takve vrste na jugu monarhije. Zbog toga ne iznenađuje činjenica da je samo trećina studenata dolazila iz Štajerske. Ostali su dolazili iz drugih Krunskih država ili tadašnjeg inostranstva.
U ranim sedamdesetim godina devetnaestog stoljeća, država je htjela direktno kontrolisati univerzitete i škole, pa je tako država preuzela univerzitet 1874. godine kao Carsku i kraljevsku višu tehničku školu u Grazu. Naravno, to je podrazumijevalo i restrukturiranje. Odsjek za poljoprivredu i šumarstvo je ugašen, a njihove zadatke je preuzeo Univerzitet za prirodne resurse i bionauku u Beču, osnovan 1872. godine. Tokom promijena, velike zalihe Joanneuma prenijete su u novoosnovanu biblioteku više tehničke škole.
1878. godine uvedeni su prvi i drugi državni ispiti. Prvi državni ispit je bio za sve studijske programe, dok se drugi odnosio samo na tri oblasti: niskogradnja, mašinstvo i tehnička hemija. Pored državnih ispita, postojao je i sveobuhvatni završni ispit. Državni ispit je bio samo dokaz sposobnosti za zapošljavanje u državnoj službi, kasnije je to postao dokaz za stručno zvanje inžinjera, a od 1938. godine se uzimo kao inžinjerska diploma. Međutim, ona je tek 1969. godine postala akademska diploma.
Sa preuzimanjem univerziteta, država se obavezala na gradnju nove zgrade za univerzitet koji je do tada bio smješten u Joanneumu. Ta obaveza je čekala do 1884. godine, kada je 24. novembra postavljen kamen temeljac za zgradu danas poznatu pod nazivom Alte Technik (Stara tenika/Stari kampus). Zgrada je otvorena 1888. godine, uz prisustvo cara Franje Josipa. Do početka akademske godine 1888/89. osvoren je i institut za hemiju koji se nalazio južno od glavne zgrade (bio je u upotrebi do 1961. godine, kada je srušen).
1901. godine, univerzitet je dobio doktorske studije.
U međuvremenu, na svim univerzitetima u monarhiji su otvoreni odsjeci za elektrotehniku. 1917. godine, to je konačno urađeno i u Grazu. Stari kampus je postao premal, tako da je sa krajem Prvog svjetskog rata počela izgradnja još jedne nove zgrade. Nova zgrada je završena 1935. godine, nakon čega su tu smješteni instituti za mašinstvo i elektrotehniku.
Viša tehnička škola u Grazu i Univerzitet u Leobenu su 1934. godine spojeni kao rezultat austro-fašističkog preuzimanja unverziteta u Grazu i Leobenu. Ovo je poništeni 1937. godine.
Univerzitet je 1955. godine podijeljen na tri fakulteta. Tada je počelo planiranje nove zgrade na lokaciji Schörgelhofa.
1960-ih godina, izgrađene su prve zgrade u ulici Inffeldgasse, te je ovo postala treća lokacija univerziteta.
1969. godine uspostavljeni su studentski odbori sa trećim partitetom. 1975. godine, Viša tehnička škola u Grazu je preimenovana u Tehnički univerzitet u Grazu; godinu dana kasnije, senat ga je odlučio nazvati Erzherzog-Johann-Universität (Univerzitet nadvojvode Johanna). To ime je inspirisano osnivačem "Tehničkog instituta Joanneum", nadvojvodom Johannom.
1996. godine završena je implementacija UOG 93. Zakon o univerzitetima iz 2002. godine pokrenuo je Univerzitet u Kurieu. Predstavnici profesora su od tada većina u svim relevantnijim organima.
Harald Kainz je bio rektor Tehničkog univerziteta u Grazu od 1. oktobra 2011. godine, nakon čega ga je naslijedio Hans Sünkel.[4]
Kampus
urediKompleksi zgrada TU Graza su uglavnom smješteni na tri centralne lokacije u gradu Grazu[5]
Alte Technik (Stari kampus)
uredi(Ulice: Rechbauerstraße / Technikerstraße / Lessingstraße)
- Institut za arhitekturu i građevinarstvo
- Centralna biblioteka
Neue Technik (Novi kampus)
uredi(Ulice: Kopernikusgasse / Petersgasse / Stremayrgasse)
- Instituti za matematiku, mehaniku, fiziku, hemiju, biomedicinu, geodeziju i ekonomiju
- SciencePark (start-upi i spin-offi)
- Mensa u ulici Stremayrgasse
Inffeldgasse
uredi- Instituti mašinstva, elektrotehnike, računarstva, softverskog razvoja i informacionih tehnologija
- Centar za učenje
- Mensa u ulici Inffeldgasse
- Obdanište "nanoversity" TU Graza
- FabLab i Makerspace na Institutu Frank Stronach, te centar za proizvodne tehnologije
NAWI Graz
urediNAWI Graz je projekat saradnje čiji je cilj kombinovanje fakulteta prirodnih nauka Karl-Franzens univerziteta u Grazu i Tehničkog fakulteta u Grazu u jedan „dupli fakultet“. Od zimskog semestra akademske 2006/2007. godine, u okviru NAWI programa ponuđen je niz zajedničkih bachelor i master studija.
Struktura
urediTehnički univerzitet u Grazu je podijeljen na sedam fakulteta u skladu sa zakonom o univerzitetima iz 2002. godine (UG 2002):
- Arhitektonski fakultet
- Građevisnki fakultet
- Fakultet mašinstva i ekonomije
- Fakultet elektrotehnike i informacionih tehnologija
- Fakultet za matematiku, fiziku i geodeziju
- Fakultet tehničke hemije, procesnog inženjerstva i biotehnologije
- Fakultet računarstva i biomedicinskog inženjeringa
Pored toga, u univerzitetu su smještena i dva nezavisna istraživačka instituta:
- Institut za elektronsku mikroskopiju i nanoanalitiku
- Labaratorija za ispitivačke i sigurnosne tehnologije u medicini
Univerzitet je član Alijanse održivih univerziteta, osnovane 2012. godine, koja ima za cilj promovisanje održivosti na univerzitetima.
Studijski programi
urediStudenti na TU Grazu mogu izabrati jedan od 18 bachelor i 31 master programa. Studenti koji diplomiraju dobivaju akademsku diplomu BSc, MSc ili dipl. ing. Doktorski programi (PhD) se nude kao postdiplomski programi.
Bachelor programi:
- Arhitektura
- Biomedicinsko inženjerstvo
- Elektrotehnika
- Elektrotehnika-audio inženjerstvo međuuniverzitetski studij u saradnji sa Univerzitetom umjetnosti u Grazu
- Fizika međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Geodezija
- Geologija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Građevinarstvo i industrijsko inženjerstvo
- Hemija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Inženjerski menadžment
- Mašinstvo
- Matematika međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Molekularna biologija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Procesno inženjerstvo
- Računarstvo
- Softversko inženjerstvo sa poslovanjem
- Informaciono i računarsko inženjerstvo
- Zaštita životne sredine / Prirodne nauke-tehnologija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
Master programi na njemačkom jeziku:
- Agronomija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Arhitektura
- Biohemija i molekularna biomedicina međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Elektrotehnika
- Elektrotehnika-audio inženjerstvo međuuniverzitetski studij u saradnji sa Univerzitetom umjetnosti u Grazu
- Elektrotehnika-ekonomija
- Geologija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Geomatika
- Geoprostorne tehnologije međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Građevinarstvo - infrastruktura
- Građevinarstvo - konstrukcijsko inženjerstvo
- Hemija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Inženjerski menadžment u građevinarstvu
- Inženjerski menadžment u mašinstvu
- Mašinstvo
- Molekularna mikrobiologija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Procesno inženjerstvo
- Svemirske nauke i Zemlja iz svemira međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Zaštita životne sredine / Prirodne nauke-tehnologija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
Master programi na engleskom jeziku:
- Biomedicinsko inženjerstvo
- Biorafinerijsko inženjerstvo
- Biotehnologija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Fizika međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Geotehničko i hidrauličko inženjerstvo
- Hemijsko i farmaceutsko inženjerstvo međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Informaciono i računarsko inženjerstvo
- Matematika međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Napredna nauka o materijalima međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Proizvodnja i menadžment
- Računarstvo
- Softversko inženjerstvo i menadžment
- Tehnička fizika međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
- Tehnička hemija međuuniverzitetski studij u saradnji sa Karl-Franzens univerzitetom u Grazu (NAWI Graz)
Doktorski programi:
- Doktorski studiji u tehničkim naukama
- Doktorski studiji u prirodnim naukama
Obuka nastavnika - srednja opća škola:
- Predmet nacrtna geometrija
- Predmet informatika
Univerzitetski kursevi/dodatni programi
- Cleanroom Technology
- Održiva gradnja
- NATM - Novi austrijski metod izgradnje tunela
- Tehnologija celuloze i papira
- Inženjerstvo svemirskih sistema i poslovanja (SpaceTech)
- Istraživanje saobraćajnih nesreća
- Istraživanje saobraćajnih nesreća - zrakoplovna sigurnost
- Hidroenergija
Značajni alumni
uredi- Christian Beidl (* 1961), inženjer mašinstva
- Günther Domenig (1934–2012), arhitekt
- Emil Ertl (1860–1935), pjesnik i pisac
- Hellmut Federhofer (* 1911), muzikolog
- Fritz Grasenick (1916–2003), hemičar i stručnjak za elektronsku mikroskopiju
- Karl Kordesch (1922-2011), dizajner gorive ćelije i baterije
- Hans List (1896–1996), istraživač motora, tehničar, izumitelj i poduzetnik
- Otto Nußbaumer (1876–1930), pionir emitovanja programa
- Hubert Petschnigg, arhitekt
- Anton Pischinger (1907–2003), istraživač motora
- Franz Pischinger (* 1930), istraživač motora
- Vincent Rijmen (* 1970), ekspert kriptografije i jedan od kreatora AES-algoritma
- Julius Schulte (1881–1928), arhitekt i univerzitetski profesor
- Margarete Schütte-Lihotzky (1897–2000), arhitekt
- Friedrich St. Florian (* 1932), arhitekt
- Karl von Terzaghi (1883–1963), građevinski inženjer i osnivač mehanike tla
- Nikola Tesla (1856–1943), izumitelj, fizičar, inženjer elektrotehnike, inženjer mašinstva i futurista (nije dobio diplomu i nije nastavio obrazovanje nakon prvog semestra svoje treće godine fakulteta, tokom koje je prestao da prisustvuje predavanjima)[6][7][8][9]
- Alexander Tornquist (1868–1944), geolog i rektor
- Luis Trenker (1892–1990), arhitekt, režiser i glumac
- Ferdinand Wittenbauer (1857–1922), mehaničar i dramski pisac
- Richard Zsigmondy (1865–1929), hemičar (Nobelova nagrada 1926)
- Luis Zuegg (1876–1955), pionir uspinjače
Rang liste
urediTehnički univerzitet u Grazu postiže dobre pozicije na međunarodnim rang listama univerziteta. Na Timesovoj rang listi visokoobrazovnih svjetskih univerziteta iz 2016. godine, univerzitet se može pronaći između 351 – 400. mjesta. Na šangajskoj rang listi univerziteta za inženjerstvo/tehnologiju i računarstvo iz 2015. godine, TU Garz se nalazi u rasponu od 151 – 200. mjesta.
Partnerski univerziteti
urediTehnički univerzitet u Grazu održava stratešku saradnju sa šest odličnih međunarodnih univerziteta, što omogućava veoma bliske veze na svim razinama visokoškolskog obrazovanja.
Sljedeći univerziteti su partneri TU Graza:
- Tehnički univerzitet Nanyang, Singapur
- Sankt-peterburški politehnički univerzitet Petra Velikog, Rusija
- Politehnički univerzitet u Milanu, Italija
- Univerzitet Tongji, Šangaj, Kina
- TU Darmstadt, Njemačka
- TU München, Njemačka
Postoji izrazit naglasak na sljedeća područja saradnje:
- razmjena profesora, osoblja i studenata
- promocija zajedničkih studijskih programa, ljetnih škola i kurseva
- organizacija zajedničkih sastanaka, konferencija i radionica
- istraživačka saradnja u ključnim kompetencijama
Literatura
uredi- Georg Goeth (1861.). "posebno poglavlja VII (Lehranstalt und Bibliothek) i VIII (Unterrichtswesen)". [Tehnički univerzitet u Grazu na Google Books Das Joanneum in Gratz, geschichtlich dargestellt zur Erinnerung an seine Gründung vor 50 Jahren] Provjerite vrijednost parametra
|url=
(pomoć) (jezik: njemački). Graz: A. Leykam’s Erben. str. 110–281. Provjerite vrijednost datuma u parametru:|date=
(pomoć) - Binder, Dieter A. (1983). Das Joanneum in Graz, Lehranstalt und Bildungsstätte : ein Beitrag zur Entwicklung des technischen und naturwissenschaftlichen Unterrichtes im 19. Jahrhundert (jezik: njemački). Graz: Akad. Druck- u. Verlagsanst. ISBN 3-201-01223-8.
- Josef W. Wohinz (Hg.). [Mit Beitr. von Franz Allmer...] (2002). Die Technik in Graz : vom Joanneum zur Erzherzog Johann-Universität (jezik: njemački). Graz ; Wien ; Köln: Štajerska izdavačka kuća. ISBN 3-222-12980-0.
- Udruženje bivših tehničara u Grazu (Verband ehemaliger Grazer Techniker): Festschrift zur Jahrhundertfeier des Joanneums. Eigenverlag, Graz 1911.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ a b c "TU Graz at a glance". tugraz.at. Pristupljeno 26. 9. 2017.
- ^ "Studierendenstatistik: Statistiken über Studierende, Studien und Studienabschlüsse". Pristupljeno 14. 9. 2017.
- ^ "TU Austria – Austrian Universities of Technology". Arhivirano s originala, 14. 10. 2017. Pristupljeno 7. 10. 2017.
- ^ "Vizerektor Kainz folgt Sünkel als Rektor nach". derstandard.at (jezik: njemački). 11. 4. 2011. Pristupljeno 11. 9. 2017.
- ^ Lagepläne TU-Graz
- ^ Nikola Tesla: the European Years Arhivirano 13. 4. 2012. na Wayback Machine, D. Mrkich
- ^ Wohinz, Josef W. (16. 5. 2006). "Nikola Tesla und Graz" (jezik: njemački). Technischen Universität Graz. Pristupljeno 29. 1. 2006.
- ^ Wohinz, Josef W. (Ed,) (2006). Nikola Tesla und die Technik in Graz. Graz, Austrija: Verlag der Technischen Universität Graz. str. 16. ISBN 3-902465-39-5.
- ^ Kulishich, Kosta (27. 8. 1931). "Tesla Nearly Missed His Career as Inventor: College Roommate Tells". Newark News.. Cited in Seifer, Marc, The Life and Times of Nikola Tesla, 1996
Vanjski linkovi
uredi- Službeni web-sajt Tehničkog univerziteta u Grazu (de) (en)
- TUGrazonline (irnfomracioni sistem TU Graza) (de) (en)
- Alumni zajednica TU Graza (de)
- Biblioteka TU Graza (de) (en)
- Usluge za istraživače na TU Grazu (de) (en)
- TU Graz Life Long Learning (de) (en)