38. paralela (sjever)
38. sjeverna paralela je paralela koja je 38 stepeni sjeverno od ekvatora. Presijeca Evropu, Sredozemno more, Aziju, Tihi okean, Sjevernu Ameriku i Atlantski okean. Prije Korejskog rata njom je išla granica između Sjeverne i Južne Koreje.
Na ovoj geografskoj širini Sunce je vidljivo 14 sati i 48 minuta tokom dugodnevnice, a 9 sati i 32 minute tokom kratkodnevnice.[1]
Oko svijeta
urediPočevši od nultog meridijana i idući u smjeru istoka, 38. sjeverna paralela prolazi kroz sljedeće lokacije ili vrlo blizu njih:
Koreja
urediKad se Japan predao u augustu 1945, 38. paralela ustanovljena je kao granica između sovjetskih i američkih okupacijskih zona. Ova paralela dijeli Korejsko poluostrvo otprilike po sredini. 1948. ona je postala granica između DNR Koreje (Sjeverna) i Republike Koreje (Južna), a obje su tvrdile da predstavljaju vlast cijele Koreje. 25. juna 1950, nakon niza prekograničnih upada i pucnjava od strane obiju Koreja, Sjevernokorejska armija prešla je paralelu i izvršila invaziju na Južnu Koreju. To je potaklo UN da donese rezoluciju protiv agresije i Korejskog rata, a UN-ove trupe (koje su većinom činili Amerikanci) pomagale su u odbrani Južne Koreje.[2]
Nakon što je 1953. zaključeno primirje kojim je okončan Korejski rat, ustanovljena je nova granica zasnovana na teritoriji koju su obje strane držale u tom trenutku. Ova vojno-demarkaciona linija okružena je demilitariziranom zonom. Granica presijeca 38. paralelu od jugozapada prema sjeveroistoku. Nova granica još se opisuje kao 38. paralela, ali to nije tačno.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 12. 10. 2019. Pristupljeno 25. 10. 2014.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
- ^ Nash, Gary B., The American People (6. izdanje), "Pearson Longman", New York City, 2008.
Dodatna literatura
uredi- Oberdorfer, Don: The Two Koreas: A Contemporary History (1997)
- 38. paralela (geopolitika) - Encyclopædia Britannica (en)
Vanjski linkovi
uredi- 38. sjeverna paralela na Bing Mapama