Oštrelj (Bosanski Petrovac)
Oštrelj je naseljeno mjesto u sastavu općine Bosanski Petrovac, Bosna i Hercegovina. Na popisu stanovništva 1991. u njemu je živjelo 50 stanovnika.[2]
Oštrelj | |
|---|---|
(naselje) | |
 | |
  Oštrelj | |
| Koordinate: 44°28′N 16°19′E / 44.467°N 16.317°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Unsko-sanski |
| Općina | Bosanski Petrovac |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 4 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Poštanski broj | 77 250 |
| Pozivni broj | (+387) 37 |
| Matični broj | 169633[1] |
| Matični broj općine | 11436 |
Geografija
urediOštrelj se nalazi oko 12 km putne udaljenosti od Bosanskog Petrovca.[3] Kroz naselje prolazi magistralna cesta M14.2 Bosanski Petrovac – Drvar, na prevoju između planina Klekovače i Osječenice, ispod istoimenog vrha Oštrelj (planina), 1330 m. To je kraj bogat listopadnom i četinarskom šumom.
Historija
urediKrajem 19. vijeka na planinama Bosanske Krajine počela je velika eksploatacija šumskog bogatstva koju je organizovao bavarski industrijalac Otto von Steinbeis. Njegovo preduzeće imalo je vlastitu uskotračnu željeznicu, proizvedenu u njemačkom preduzeću Krauss-Maffei 1904. godine i to: glavnu prugu na relaciji Prijedor – Srnetica – Knin u dužini od 232 km, te oko 400 km šumskih pruga sa 33 lokomotive, oko petsto teretnih, te 60 putničkih vagona, 18 drvenih tendera za vodu i potrebne radionice za održavanje lokomotiva i pruge.[nedostaje referenca]
Štainbajsova željeznica je 1920. godine prešla u vlasništvo ŠIPAD-a, a u Oštrelju je bila direkcija. U njemu je bilo 360 stanovnika i veliki broj onih koji su preko dana dolazili tu raditi. U Oštrelju je bila osnovna škola, a jedno vrijeme i ženska domaćinska škola, zatim žandarmerijska stanica, privatna trgovina, kantina, dvije kafane i radnička nabavljačko - potrošačka zadruga.
Partizanski - Titov voz na Oštrelju
urediZa vrijeme Drugog svjetskog rata prugu na području Oštrelja koristili su partizani u nekoliko navrata. U upravi željeznica NDH u Zagrebu cijelo vrijeme je bila označena crvenom bojom – ne radi. Vrhovni štab NOV POJ, sa Josipom Brozom Titom, 8. oktobra 1942. godine iz pravca Mliništa dolazi na Oštrelj i smješta se u manju kompoziciju. Oštrelj je tada bio u sastavu slobodne teritorije Bihaćke republike. Obuhvat Bihaćke republike zauzimao je dužinu od 250 km i širinu oko 80 do 100 km. U tom trenutku ova lokomotiva sa kompozicijom bila je jedini voz koji je saobraćao na teritoriji Europe koja nije bila okupirana od strane Njemačke.
Partizanski - Titov voz na Oštrelju proglašen je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[4]
Poslije XIV zimskih olimpijskih igara održanih u Sarajevu 1984, na Oštrelju je bio izgrađen zimski centar sa ski liftom.
Stanovništvo
uredi| Sastav stanovništva – naselje Oštrelj | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[5] | 1991. | 1981.[6] | 1971.[7] | ||||
| Osoba | 4 (100,0%) | 50 (100,0%) | 61 (100,0%) | 162 (100,0%) | |||
| Bošnjaci | 2 (50,00%) | 2 (4,000%)1 | – | 8 (4,938%)1 | |||
| Muslimani | 1 (25,00%) | – | – | – | |||
| Ostali | 1 (25,00%) | 1 (2,000%) | – | 1 (0,617%) | |||
| Srbi | – | 46 (92,00%) | 15 (24,59%) | 146 (90,12%) | |||
| Jugoslaveni | – | 1 (2,000%) | 45 (73,77%) | – | |||
| Slovenci | – | – | 1 (1,639%) | 1 (0,617%) | |||
| Hrvati | – | – | – | 6 (3,704%) | |||
Reference
uredi- ^ "Sistematski spisak općina i naselja" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 9. 5. 2016. Pristupljeno 2. 9. 2015.
- ^ Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991. Sarajevo: Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine.
- ^ Google Maps. Directions.
- ^ "Partizanski – Titov voz na Oštrelju" (PDF). Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Pristupljeno 9. 2. 2016.[mrtav link]
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 9. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 2. 9. 2015.
Vanjski linkovi
uredi