Narodni heroj

Narodni ili nacionalni heroj jest vrsta heroja – stvarnog, izmišljenog ili mitološkog – čiji su ime, ličnost i djela ugrađeni u narodnu svijest naroda, često se spominju u narodnim pjesmama, narodnim pričama i drugim folklornim predajama; i sa statusom modernog tropa u književnosti, umjetnosti i filmovima.

Pregled

Iako su neki narodni heroji historijske javne ličnosti, mnogi nisu. Životi narodnih heroja su uglavnom izmišljeni, a njihove karakteristike i djela često su preuveličana do mitskih razmjera.

Narodni heroj često započinje život kao normalna osoba, ali se značajnim životnim događajima pretvara u nekoga izvanrednog, često kao odgovor na društvenu nepravdu, a ponekad i kao odgovor na prirodne katastrofe.

Jedna od glavnih kategorija narodnih heroja je branitelj običnih ljudi od ugnjetavanja ili korupcije uspostavljene strukture moći. Pripadnici ove kategorije narodnih heroja često, ali ne nužno, na neki način žive van zakona. Drugi su, naprotiv, postavljeni kao primjer mladima.

Evropski narodni heroja

Glavni članak: Spisak narodnih heroja

Belgijski narodni heroji

• Ambioriks, bio je, zajedno sa Cativolcusom, princom Eburona, vođa belgijskog plemena sjeveroistočne Galije (Gallia Belgica).
• Silvius Brabo, izmišljeni rimski vojnik za kojeg se kaže da je ubio diva Druona Antigoona i bacio ruku u Scheldt, dajući Antwerpenu, ne samo ime, već i posebno lijepu fontanu.
• Karlo Veliki (742-814), franački general i car, mitologizovan je i poštovan kao svetac nakon svoje smrti. Roelantslied i Karel ende Elegast su dragulji iz srednjovjekovne književnosti u kojima Karel igra istaknutu ulogu.
• Četiri Ajmonova sina, koji su se borili protiv Karla Velikog dok su sjedili na Konju Beiaardu. Asocijacija sa četvoro djece na (drvenom) konju još uvijek postoji u raznim gradovima.
• Gotfrid Bujonski (1060-1100), krstaš i prvi kršćanin koji je vladao Jerusalemom. Vrlo je neizvjesno da li je poticao od Viteza Labuda, ali se ne može poreći da je romantizirana verzija ovog viteza ovjekovječena u mnogim umjetničkim djelima.
• Jacob van Artevelde, vođa pobunjenika u Gentu.
• Jan Breydel i Pieter de Coninck, borci otpora protiv Francuza u vrijeme Jutrenja iz Brižu i bitke za Zlatne mamuze. Njihov način života romantizirao je Hendrik Conscience i tako su ovi buntovnici izrasli u narodne heroje, posebno u flamanskim nacionalističkim krugovima.
• Till Eulenspiegel, izmišljeni heroj koji se pojavio u literaturi oko 1500. i ponekad ga polaže Njemačka. U knjizi Legenda o Tillu Eulenspiegelu i Lamme Goedzaku Charles de Coster ih je prikazao kao pobunjenike protiv španske vladavine Nizozemskom.
• Karlo V (1500-1558) postao je car carstva u kojem sunce nikada nije zašlo. Belgijanci ga vole vidjeti kao 'cara Karla', veselog momka koji je volio pivo i uživao veliku popularnost, posebno u Mechelenu , ali su pod njegovom vlašću menoniti i luterani bili surovo proganjani, što je na kraju dovelo do Osamdesetogodišnjeg rata . Zloglasna Pljačka Rima je također u njegovom imenu.
• Razbojnici, borci koji su se borili protiv francuske vlasti u Seljačkom ratu, često se smatraju narodnim herojima u krajevima odakle su došli.
• Adolf Daens, svećenik iz Aalsta koji se zauzeo za radnike koji su živjeli i radili u mizernim uslovima. Njegovi postupci romantizirani su u knjizi Louisa Paula Boona i filmu Stijna Coninxa.
• Otac Damien, misionar koji se brinuo za bolesnike od Lepra na ostrvu Molokai.
• Kralj Albert I (1875-1934) stekao je ime kao Kralj-vojnik ili Kralj-vitez tokom Prvog svjetskog rata, gde je sa svojim vojnicima boravio u rovovima na IJzer, dok se vlada povukla u sigurni grad Le Havre. Zbog toga je počašćen konjičkom statuom u mnogim belgijskim gradovima.

Britanski narodni heroji

• Thomas Atkins, britanski vojnik, pao je 1794. u bici kod Boxtela i poznat po svojoj prizemnoj izjavi: It's allright sir, it's all in a days work. Od tada se britanski vojnici zovu "Tommy".
• Arthur Wellesley (1769 - 1852), vojvoda od Wellingtona, vojskovođa i premijer od 1828. do 1830.
• Horatio Nelson (1758 – 1805), admiral, porazio je Napoleonovu flotu u bici kod Trafalgara.
• Ernest Shackleton (1874–1922), istraživač, želio je preći Južni pol, ali je zapeo. Proveo je svoj narod kroz teške uslove i vratio se u Englesku.
• Winston Churchill (1874-1965), sa svojom vječnom cigarom, bio je figura britanske nepopustljivosti tokom Drugog svjetskog rata.
• Andy McNab bio je britanski vojnik u britanskoj 'elitnoj' jedinici Specijalne vazdušne službe (SAS), a sada je pisac. Ime Andy McNab je pseudonim.

Engleski narodni heroji

• Kralj Artur i vitezovi Okruglog stola , veoma fikcionalizovani.
• Robin Hood (14. vijek), izmišljeni lik, krao od bogatih i dijelio plijen među siromašnima.
• Rikard I (1157-1199) duguje svoj nadimak (Lionheart - Lavlje Srce) svom stavu tokom krstaških ratova, gde je pobedio Salahudina. Posvađao se ne samo sa bratom, već i sa Francuskom. Na kraju je ubijen strijelom.

Škotski narodni heroji

• Robert Roy MacGregor (1671 - 1734).
• William Wallace (±1270 - 1305) borio se za nezavisnost Škotske protiv engleske vladavine i pogubljen je u Londonu.
• Robert Bruce (1274 - 1329) kralj Škotske, protjerao je Engleze u bici kod Bannockburna.

Grčki narodni heroji

• Leonida I od Sparte , spartanski kralj koji je poginuo u bici kod Termopila . Zaustavljena je vojska od milion Perzijanaca sa samo 300 ratnika.
• Ahilej, lik iz grčke mitologije. On je glavni junak Trojanskog rata i glavni lik u Homerovoj knjizi Ilijada.

Galerija

• 
  Ivana Orleanska prikazana kako jaše konja na ilustraciji iz 1505. Mučenica je narodni heroj Francuske.
• 
  Giuseppe Garibaldi, jedan od italijanskih "očeva domovine".
• 
  Davy Crockett, američki narodni heroj.
• 
  Statua Pier Gerlofs Donia, frizijskog narodnog heroja.
• 
  Mustafa Kemal Atatürk, turski narodni heroj.
• 
  El Santo, narodni heroj Meksika.
• 
  Ned Kelly, narodni heroj Australije.
• 
  Paul Revere, američki narodni heroj prikazan u svojoj čuvenoj Ponoćnom jahanju.
• 
  Bonnie Parker i Clyde Barrow, negdje između 1932. i 1934, poziraju ispred automobila Ford V8 iz 1932.
• 
  Carmine Crocco, kontroverzna ličnost za vrijeme ujedinjenja Italije, izbjegli osuđenik koji je postao najpoznatiji vođa razbojnika u periodu nakon ujedinjenja. Mnogi ga smatraju herojem seljaka južne Italije.
• 
  Martin Krpan, izmišljeni lik slovenskog seljaka i krijumčara.
• 
  Kralj David, drugi kralj Kraljevstva Juda.

Također pogledajte

• Spisak narodnih heroja
• Kulturni heroj

Bibliografija

• Seal, Graham. Encyclopedia of Folk Heroes. ABC-CLIO, 2001.
• Marianna Oravcová, Héros populaires de tous les temps, Gründ, 1997, (ISBN 978-2700011548).
• Florence Boulerie, Le héros populaire, un héros politique? , Presses Universitaires de Bordeaux, 2012, (ISBN 9791030005196).