Evropsko prvenstvo u nogometu 1996.
Ovaj članak nije preveden ili je djelimično preveden. |
Evropsko prvenstvo u nogometu 1996. je bilo 10. po redu Evropsko prvenstvo u nogometu koje se održalo u Engleskoj. Finalni turnir se odigrao između 8. i 30. juna na kojem je prvi put u historiji učestvovalo 16 reprezentacija. Turnir se odigrao na osam različitih stadiona te je najposjećenije Evropsko prvenstvo do tada. Njemačka je u finalnoj utakmici bila uspješnija od Češke rezultatom 2-1 te treći put u svojoj historiji osvojila šampionsku titulu. Golove u finalu su postigli Oliver Bierhoff u 73. i 95. minuti utakmice za Njemačku te Patrik Berger u 59. minuti utakmice za Češku iz jedanaesterca. U regularnom dijelu utakmice rezultat je bio neriješen rezultatom 1-1 te su se igrali produžeci. Tadašnjim pravilima pogodak postignut u produžecima odlučivao je o novom prvaku Evrope. Prvi zlatni gol Olivera Bierhoffa u historiji finala Evropskih prvenstava donio je treću šampionsku titulu Njemačkoj. Utakmica je odigrana pred 73.611 gledalaca. Glavni sudija utakmice je bio Pierluigi Pairetto.[1][2][3][4]
Evropsko prvenstvo u nogometu 1996. UEFA Euro 1996 | |
---|---|
Detalji turnira | |
Domaćin | Engleska |
Datumi | 8. - 30. juni |
Ekipe | 16 (iz 1 konfederacije) |
Stadion(i) | 8 (u 8 gradova domaćina) |
Konačne pozicije | |
Šampion | Njemačka (3. titula) |
Viceprvak | Češka |
Statistika takmičenja | |
Odigrano utakmica | 31 |
Postignuto golova | 64 (2,06 po utakmici) |
Posjećenost | 1.275.857 (41.157 po utakmici) |
Najbolji strijelac/-ci | Alan Shearer (5 golova) |
Najbolji igrač | Matthias Sammer |
← 1992. 2000. → |
Odabir domaćina
urediZa vrijeme slanja ponuda zemalja kandidata za domaćinstvo prvenstva još uvijek nije bilo odlučeno da će se prvenstvo sastojati od 16 reprezentacija. Umjesto toga, ponude su uglavnom bile sastavljane na način da se pretpostavljalo da će se natjecanje sastojati od 8 reprezentacija što znači da je trebalo prijaviti samo četiri različita grada domaćina u kojima će se igrati utakmice. Svi kandidati svoje planove za domaćinstvo trebali su predati najkasnije do 10. decembra 1991. godine.
Pet evropskih zemalja poslale su svoje kandidature za domaćinstvo: Austrija, Engleska, Grčka, Holandija i Portugal. Izvršni odbor UEFA-e odabrao je Englesku za domaćina prvenstva na sastanku u Lisabonu, 5. maja 1992. godine. Godinu dana ranije, nogometni savez Engleske je službeno povukao svoje planove za domaćinstvo Svjetskog prvenstva 1998. godine kako bi dobio još veću potporu UEFA-inih članova koji su glasali za njihovo domaćinstvo za Euro '96.
Rezime prvenstva
urediGrupna faza takmičenja
urediU prvoj utakmici prvenstva u grupi A domaćin Engleska odigrala je 1-1 s reprezentacijom Švicarske. Prvobitno je Alan Shearer postigao pogodak u 23. minuti utakmice ali je Kubilay Türkyilmaz izjednačio pogotkom iz jedanaesterca.[5] Engleska je u sljedećoj utakmici porazila rivala Škotsku rezultatom 2-0 te u trećem kolu odigrala jednu od najboljih utakmica u svojoj historiji porazivši Holandiju rezultatom 4-1.[6] Patrick Kluivert postigao je pogodak za Holandiju pred kraj utakmice i time osigurao svojoj reprezentaciji prolazak grupe uslijed bolje gol-razlike od Škotske.[7] U grupi B sastale su se zapadnoevropske reprezentacije Francuska i Španija protiv balkanskih ekipa Rumunije i Bugarske. Francuska i Španija su dominirale grupom te se kvalificirale u četvrtfinale.[8][9] Francuska se osvetila Bugarskoj za njihov debakl u kvalifikacijama za Svjetsko prvenstvo 1994.[10] Četvrtfinalisti prethodnog Svjetskog prvenstva Rumunija završila je svoj nastup u grupi bez osvojenog boda i samo s jednim postignutim golom.[11] U grupama C i D reprezentacije Češke i Hrvatske prošle su u daljnju fazu takmičenja; obje reprezentacije po prvi put su nastupile na Evropskom prvenstvu kao samostalne države. Česi su izgubili prvu utakmicu protiv Njemačke (kasnijih pobjednika te grupe), ali su porazili Italiju i odigrali neriješeno s Rusijom.[12][13] Zbog poraza protiv Češke, Italija je morala u posljednjoj utakmici pobijediti Njemačku kako bi osigurala prolaz grupe, ali finalisti prethodnog Svjetskog nogometnog prvenstva uspjeli su odigrati tek 0-0 te su bili eliminisani sa prvenstva.[14] U grupi D, Hrvatska se kvalificirala u četvrtfinale nakon pobjede protiv Turske (1-0) i Danske (3-0).[15] Nakon što je izgubila utakmicu od Hrvatske, Danska, tadašnji aktuelni prvak je eliminisan sa prvenstva. Reprezentacija Turske postala je prva ekipa od uvođenja grupne faze takmičenja na turniru koja je bila elminisana ne uspjevši osvojiti niti jedan bod te ne uspjevši postići niti jedan gol.
Četvrtfinale i polufinale
urediČetvrtfinalne i polufinalne utakmice karakterizirala je negativna, odbrambena igra; kao rezultat toga postignuto je tek devet pogotaka u sedam utakmica, a četiri su odlučene nakon izvođenja jedanaesteraca. Prvi četvrtfinalni ogled između domaćina prvenstva i Španije završio je bez pogodaka nakon što su španskoj reprezentaciji poništena dva gola te nakon što joj nisu dosuđena dva jedanaesterca.[16] U izvođenju jedanaesteraca reprezentacija Engleske je bila uspješnija te se kvalificirala u polufinale rezultatom 4-2.[17] Francuska i Holandija također su odigrale utakmicu bez golova nakon regularnog dijela utakmice, a Francuska je prošla u polufinale boljim izvođenjem jedanaesteraca 5-4.[18] Napadač Jürgen Klinsmann postigao je uvodni pogodak za Njemačku u utakmici protiv Hrvatske iz jedanaesterca. Ipak, u 53. minuti Davor Šuker uspio je izjednačiti rezultat prije nego je Matthias Sammer osam minuta kasnije postavio konačan rezultat 2-1 koji je omogućio Njemačkoj prolazak u polufinale.[19] Češka je prošla u polufinale pobjedom 1-0 nad Portugalom.[20][21]
Prva utakmica polufinala između Francuske i Češke završila je bez golova i bila odlučena nakon izvođenja jedanaesteraca. Reynald Pedros je bio jedini igrač koji je promašio jedanaesterac, pa je Češka prošla u finale rezultatom 6-5.[22] Druga utakmica polufinala bila je zapravo repriza polufinala sa Svjetskog prvenstva 1990. godine održanog u Italiji u kojoj su se sastali Njemačka i Engleska. Alan Shearer je nakon samo tri minute igre doveo svoju reprezentaciju u vodstvo, ali Stefan Kuntz je manje od 15 minuta kasnije izjednačio pa je rezultat do kraja regularnih 90 minuta ostao 1-1. U produžecima, Paul Gascoigne je bio vrlo blizu postizanja zlatnog pogotka, ali je promašio prazan gol na dodavanje Shearera; Darren Anderton pogodio je okvir gola, a Kuntzu je poništen pogodak zbog naguravanja. Tokom produžetaka niti jedna reprezentacija nije uspjela postići pogodak pa se krenulo na izvođenje jedanaesteraca. Tokom izvođenja penala, obje reprezentacije su pogodile u prvih pet serija, ali u šestoj Gareth Southgate nije uspio pogoditi što je Andreasu Mölleru omogućilo postizanje pobjedničkog pogotka za Njemačku i prolazak u finale.[23]
Finale
urediU finalu reprezentacija Češke nadala da će ponoviti uspjeh Čehoslovačke sa Evropskog prvenstva 1976. godine kada je u finalu pobijedila reprezentaciju Zapadne Njemačke; Nijemci su se, s druge strane, nadali da će po treći puta postati nogometni prvaci Evrope. U 59. minuti utakmice Patrik Berger postigao je pogodak iz jedanaesterca i doveo Češku u vodstvo. Njemački igrač s klupe, Oliver Bierhoff, vratio je stvari na početak pogotkom pred kraj regularnog dijela utakmice. Pet minuta nakon početka produžetaka, Bierhoffov udarac češki golman Kouba krivo je procijenio Bierhoff šut i lopta je završila u golu čime je postignut prvi "zlatni gol" u historiji natjecanja. Njemačka je tim pogotkom postala nogometni prvak Evrope, po prvi puta otkad je postala ujedinjena nacija.[2]
Kvalifikacije
urediUEFA je 30. novembra 1992. i zvanično odlučila da će proširiti turnir na 16 reprezentacija učesnica. Kao jedan od glavnih razloga proširenja naveden je povećani broj međunarodnih reprezentacija nakon nedavnog raspada Sovjetskog saveza i Jugoslavije, čime je broj UEFA članica s 33 iz 1988. godine porastao na 48 do 1994. godine. U konačnici se četrdeset i sedam nogometnih reprezentacija Evrope natjecalo za petnaest preostalih mjesta na finalnom turniru, pored Engleske koja se, zbog domaćinstva, automatski kvalificirala na natjecanje.
Ždrijeb kvalifikacijskog ciklusa održan je u Manchesteru 22. januara 1994. godine. Reprezentacije su bile podijeljene u osam jakosnih grupa od kojih se u svakoj nalazilo pet ili šest ekipa. Kvalifikacijski ciklus započeo je u aprilu 1994. a završio u decembru 1995. godine. Na kraju grupnog dijela natjecanja u kvalifikacijama, u novembru 1995. godine, osam pobjednika grupa i šest najboljih drugoplasiranih reprezentacija automatski su se kvalificirale na završni turnir. Dvije preostale reprezentacije - Holandija i Irska - morale su odigrati utakmicu u Engleskoj nakon čega se pobjednik tog sraza kvalificirao kao posljednja, šesnaesta reprezentacija na turniru.
Kvalificirane ekipe
urediEkipa | Način kvalificiranja | Datum kvalificiranja | Prethodna učešća na EP12 |
---|---|---|---|
Engleska | Domaćin | 5. maj 1992. | 4 (1968, 1980, 1988, 1992) |
Rumunija | Pobjednik grupe 1 | 15. novembar 1995. | 1 (1984) |
Francuska | Drugoplasirani grupe 1 | 15. novembar 1995. | 3 (1960, 1984, 1992) |
Španija | Pobjednik grupe 2 | 15. novembar 1995. | 4 (1964, 1980, 1984, 1988) |
Danska | Drugoplasirani grupe 2 | 15. novembar 1995. | 4 (1964, 1984, 1988, 1992) |
Švicarska | Pobjednik grupe 3 | 11. oktobar 1995. | 0 (debitant) |
Turska | Drugoplasirani grupe 3 | 15. novembar 1995. | 0 (debitant) |
Hrvatska | Pobjednik grupe 4 | 15. novembar 1995. | 0 (debitant) |
Italija | Drugoplasirani grupe 4 | 15. novembar 1995. | 3 (1968, 1980, 1988) |
Češka | Pobjednik grupe 5 | 15. novembar 1995. | 0 (debitant)3 |
Portugal | Pobjednik grupe 6 | 15. novembar 1995. | 1 (1984) |
Njemačka | Pobjednik grupe 7 | 15. novembar 1995. | 6 (1972, 1976, 1980, 1984, 1988, 1992) |
Bugarska | Drugoplasirani grupe 7 | 15. novembar 1995. | 0 (debitant) |
Rusija | Pobjednik grupe 8 | 15. novembar 1995. | 0 (debitant)4 |
Škotska | Drugoplasirani grupe 8 | 15. novembar 1995. | 1 (1992) |
Nizozemska | Pobjednik baraža | 13. decembar 1995. | 4 (1976, 1980, 1988, 1992) |
- 1 Podebljani tekst prikazuje šampiona za tu godinu.
- 2 Kurziv prikazuje domaćina prvenstva za tu godinu.
- 3 Na EP 1996. Češka se kvalificirala prvi put pod ovim imenom, inače su 3 puta nastupali na evropskim prvenstvima (1960, 1976, 1980) kao Čehoslovačka.
Zahvaljujući proširenom formatu takmičenja, tri reprezentacije uspjele su se po prvi put u svojoj historiji kvalificirati na završni turnir: Bugarska, Švicarska i Turska. Reprezentacije Češke, Hrvatske i Rusije također su prvi puta nastupile na završnom turniru, ali kao samostalne države - već su ranije u sastavu drugih država (Čehoslovačka, Sovjetski savez i Jugoslavija) nastupale na Evropskim nogometnim prvenstvima. Sedam od osam reprezentacija koje su nastupile na prethodnom Evropskom prvenstvu kvalificirale su se i na ovaj turnir osim Švedske kojoj to nije uspjelo, premda je na Svjetskom prvenstvu 1994. godine u SAD-u zauzela visoko treće mjesto.
Glavno izvlačenje
urediGlavni žrijeb za Evropsko prvenstvo 1996. održan je 17. decembra 1995. godine u Birminghamu.[24] Samo četiri reprezentacije su bile nosioci grupa: Engleska (kao domaćin turnira), Danska (kao aktuelni prvak), Španija i Njemačka. Ostalih dvanaest reprezentacija nisu imale unaprijed određeni koeficijent pa je svaka mogla ući u bilo koju grupu prilikom izvlačenja.
Tokom žrijeba, prvo su izvučene reprezentacije koje nisu bile nositelji i to jedna po jedna, raspoređene u četiri grupe prije nego je došao red na izvlačenje posljednje četiri reprezentacije, nositelje grupa. Samo je za reprezentaciju Engleske unaprijed određeno da će igrati u grupi. Kuglice tokom žrijeba izvlačili su članovi UEFA-e Gerhard Aigner i Lennart Johansson.
Igrači
urediGradovi domaćini
uredi
|
London | Manchester | |
---|---|---|---|
Wembley Kapacitet: 76.567 |
Old Trafford Capacity: 55.000 | ||
Liverpool | Birmingham | ||
Anfield Kapacitet: 42.730 |
Villa Park Kapacitet: 40.310 | ||
Leeds | Sheffield | Nottingham | Newcastle |
Elland Road Kapacitet: 40.204 |
Hillsborough Kapacitet: 39.859 |
City Ground Kapacitet: 30.539 |
St James' Park Kapacitet: 36.649 |
Lopta
urediPrilagođena verzija lopte naziva "Adidas Questra" na "Questra Europa", bila je službena lopta prvenstva. Dizajn lopte je uključio je adaptaciju logoa Engleske i bila je prva u boji lopta na nekom velikom turniru u nogometu.
Sudije
uredi- Četvrti suci
Država | Sudije |
---|---|
Austrija | Günter Benkö |
Belgija | Michel Piraux |
Bugarska | Stefan Ormandjiev |
Bjelorusija | Kazimir Znaydinsky |
Češka | Jiři Ulrich |
Danska | Knud Erik Fisker Lars Gerner |
Engleska | Paul Durkin Stephen Lodge |
Francuska | Alain Sars |
Njemačka | Hermann Albrecht Hartmut Strampe |
Mađarska | Sándor Piller |
Italija | Marcello Nicchi Alfredo Trentalange |
Holandija | René Temmink |
Portugal | Jorge Emanuel Monteiro Coroado |
Rusija | Serguei Khussainov |
Škotska | Hugh Dallas |
Španija | José María García-Aranda Juan Ansuategui Roca |
Švedska | Karl-Erik Nilsson Morgan Norman |
Švicarska | Urs Meier |
Turska | Oğuz Sarvan |
Pravila takmičenja
urediRazigravanje po grupama
urediReprezentacije koje nakon razigravanja po grupama zauzmu prve dvije pozicije kvalificiraju se u četvrtfinale, dok ostale reprezentacije automatski ispadaju sa prvenstva.
Prvi put u historiji takmičenja su se za pobjedu dodjeljivala tri boda, za neodlučen rezultat jedan bod, a za poraz niti jedan. U slučaju da su dvije ili više reprezentacija imale identičan broj bodova nakon završetka razigravanja po grupama, postupalo se po sljedećim kriterijima:
- Veći broj bodova prikupljenih u utakmicama između reprezentacija koje su u pitanju;
- Veća gol-razlika između reprezentacija koje su u pitanju;
- Više postignutih golova između reprezentacija koje su u pitanju;
- Ako se nakon primijenjenih kriterija 1-3 još uvijek ne može odrediti bolja reprezentacija u obzir se uzimaju međusobne utakmice između reprezentacija koje su u pitanju da bi se odredio konačan poredak; Ako je i nakon toga nemoguće odrediti rang, primjenjuju se kriteriji 5-9;
- Bolja gol-razlika u svim utakmicama grupe;
- Veći broj postignutih golova u svim utakmicama grupe;
- Pozicija reprezentacije prema UEFA-inom koeficijentu do kojeg izračuna se dolazi korištenjem prosječnog broja osvojenih bodova po odigranoj utakmici iz sljedećih takmičenja: kvalifikacijski ciklus za Evropsko prvenstvo 1992, Evropsko prvenstvo 1992, kvalifikacijski ciklus za Svjetsko prvenstvo 1994, Svjetsko prvenstvo 1994. te kvalifikacijski ciklus za Evropsko prvenstvo 1996. godine;
- Fair play reprezentacija tokom turnira;
- Žrijeb.
Rezultati
urediGrupna faza
urediGrupa A
urediPoz. | Tim | OU | P | N | I | DG | PG | GR | B |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Engleska | 3 | 2 | 1 | 0 | 7 | 2 | +5 | 7 |
2. | Nizozemska | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 4 | −1 | 4 |
3. | Škotska | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | −1 | 4 |
4. | Švicarska | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 4 | −3 | 1 |
8. juni 1996. | Engleska | 1–1 | Švicarska | London |
---|---|---|---|---|
16:00 (CET) Historija dosadašnjih susreta Engleska - Švicarska |
Shearer 23' | Izvještaj | Türkyilmaz 83' (pen.) | Stadion: Wembley Gledalaca: 76.567 Sudac: Manuel Díaz Vega |
10. juni 1996. | Nizozemska | 0–0 | Škotska | Birmingham |
---|---|---|---|---|
17:30 (CET) Historija dosadašnjih susreta Holandija - Škotska |
Izvještaj | Stadion: Villa Park Gledalaca: 34.363 Sudac: Leif Sundell |
13. juni 1996. | Švicarska | 0–2 | Nizozemska | Birmingham |
---|---|---|---|---|
20:30 (CET) Historija dosadašnjih susreta Švicarska - Holandija |
Izvještaj | Cruyff 66' Bergkamp 79' |
Stadion: Villa Park Gledalaca: 36.800 Sudac: Atanas Uzunov |
15. juni 1996. | Škotska | 0–2 | Engleska | London |
---|---|---|---|---|
16:00 (CET) Historija dosadašnjih susreta Škotska - Engleska |
Izvještaj | Shearer 53' Gascoigne 79' |
Stadion: Wembley Gledalaca: 76.864 Sudac: Pierluigi Pairetto |
18. juni 1996. | Škotska | 1–0 | Švicarska | Birmingham |
---|---|---|---|---|
20:30 (CET) Historija dosadašnjih susreta Škotska - Švicarska |
McCoist 36' | Izvještaj | Stadion: Villa Park Gledalaca: 34.946 Sudac: Václav Krondl |
18. juni 1996. | Nizozemska | 1–4 | Engleska | London |
---|---|---|---|---|
20:30 (CET) Historija dosadašnjih susreta Holandija - Engleska |
Kluivert 78' | Izvještaj | Shearer 23' (pen.), 57' Sheringham 51', 62' |
Stadion: Wembley Gledalaca: 76.798 Sudac: Gerd Grabher |
Grupa B
urediPoz. | Tim | OU | P | N | I | DG | PG | GR | B |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Francuska | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 2 | +3 | 7 |
2. | Španija | 3 | 1 | 2 | 0 | 4 | 3 | +1 | 5 |
3. | Bugarska | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 4 | −1 | 4 |
4. | Rumunija | 3 | 0 | 0 | 3 | 1 | 4 | −3 | 0 |
9. juni 1996. | ||
Španija | 1–1 | Bugarska |
10. juni 1996. | ||
Rumunija | 0–1 | Francuska |
13. juni 1996. | ||
Bugarska | 1–0 | Rumunija |
15. juni 1996. | ||
Francuska | 1–1 | Španija |
18. juni 1996. | ||
Francuska | 3–1 | Bugarska |
Rumunija | 1–2 | Španija |
Grupa C
urediPoz. | Tim | OU | P | N | I | DG | PG | GR | B |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Njemačka | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 0 | +5 | 7 |
2. | Češka | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 6 | −1 | 4 |
3. | Italija | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 |
4. | Rusija | 3 | 0 | 1 | 2 | 4 | 8 | −4 | 1 |
9. juni 1996. | ||
Njemačka | 2–0 | Češka |
11. juni 1996. | ||
Italija | 2–1 | Rusija |
14. juni 1996. | ||
Češka | 2–1 | Italija |
16. juni 1996. | ||
Rusija | 0–3 | Njemačka |
19. juni 1996. | ||
Rusija | 3–3 | Češka |
Italija | 0–0 | Njemačka |
Grupa D
urediPoz. | Tim | OU | P | N | I | DG | PG | GR | B |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Portugal | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 1 | +4 | 7 |
2. | Hrvatska | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 3 | +1 | 6 |
3. | Danska | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4 |
4. | Turska | 3 | 0 | 0 | 3 | 0 | 5 | −5 | 0 |
9. juni 1996. | ||
Danska | 1–1 | Portugal |
11. juni 1996. | ||
Turska | 0–1 | Hrvatska |
14. juni 1996. | ||
Portugal | 1–0 | Turska |
16. juni 1996. | ||
Hrvatska | 3–0 | Danska |
19. juni 1996. | ||
Hrvatska | 0–3 | Portugal |
Turska | 0–3 | Danska |
Nokaut faza
urediU nokaut fazi takmičenja osam kvalificiranih reprezentacija je nastavilo takmičenje. Odigrano je sedam utakmica sistemom eliminacije. Nokaut faza je bila podijeljena u tri faze: četvrtfinale, polufinale i finale. Poražene ekipe su automatski završile takmičenje dok je pobjednik nastavljao takmičenje.
Svaka utakmica čijih je regularnih 90 minuta završilo neriješenim rezultatom nastavilo se igranjem produžetaka u trajanju od 30 minuta (dva produžetka po 15 minuta). Prvi put na nekom velikom nogometnom takmičenju vrijedilo je pravilo "zlatnog gola" uslijed čijeg postizanja bi utakmica automatski završila u korist one reprezentacije koja bi taj pogodak postigla u toku produžetaka. Ako bi rezultat i nakon odigranih 120 minuta utakmice bio neriješen, pristupilo bi se izvođenju jedanaesteraca (s minimalno pet serija sa svake strane), nakon kojih bi bio proglašen pobjednik.
Četvrtfinale | Polufinale | Finale | ||||||||
22. juni – Liverpool | ||||||||||
Francuska (pen.) | 0 (5) | |||||||||
26. juni – Manchester | ||||||||||
Nizozemska | 0 (4) | |||||||||
Francuska | 0 (5) | |||||||||
23. juni – Birmingham | ||||||||||
Češka (pen.) | 0 (6) | |||||||||
Češka | 1 | |||||||||
30. juni – London | ||||||||||
Portugal | 0 | |||||||||
Češka | 1 | |||||||||
23. juni – Manchester | ||||||||||
Njemačka (Prod.) | 2 | |||||||||
Njemačka | 2 | |||||||||
26. juni – London | ||||||||||
Hrvatska | 1 | |||||||||
Njemačka (pen.) | 1 (6) | |||||||||
22. juni – London | ||||||||||
Engleska | 1 (5) | |||||||||
Španija | 0 (2) | |||||||||
Engleska (pen.) | 0 (4) | |||||||||
Sve utakmice su odigrane po Britanskom ljetnom vremenu (BST) (UTC+1).
Četvrtfinale
uredi22. juni 1996. | Španija | 0–0 (2–4 pen.) |
Engleska | London |
---|---|---|---|---|
16:00 (CET) Historija dosadašnjih susreta Španija - Engleska |
Izvještaj | Stadion: Wembley Gledalaca: 75.440 Sudac: Marc Batta | ||
Jedanaesterci | ||||
Hierro Amor Belsué Nadal |
Shearer Platt Pearce Gascoigne |
22. juni 1996. | Francuska | 0–0 (5–4 pen.) |
Nizozemska | Liverpool |
---|---|---|---|---|
19:30 (CET) Historija dosadašnjih susreta Francuska - Holandija |
Izvještaj | Stadion: Anfield Gledalaca: 37.465 Sudac: Antonio López Nieto | ||
Jedanaesterci | ||||
Zidane Djorkaeff Lizarazu Guérin Blanc |
de Kock R. de Boer Kluivert Seedorf Blind |
23. juni 1996. | Njemačka | 2–1 | Hrvatska | Manchester |
---|---|---|---|---|
16:00 (CET) Historija dosadašnjih susreta Njemačka - Hrvatska |
Klinsmann 20' (pen.) Sammer 59' |
Izvještaj | Šuker 51' | Stadion: Old Trafford Gledalaca: 43.412 Sudac: Leif Sundell |
23. juni 1996. | Češka | 1–0 | Portugal | Birmingham |
---|---|---|---|---|
19:30 (CET) Historija dosadašnjih susreta Češka - Portugal |
Poborský 53' | Izvještaj | Stadion: Villa Park Gledalaca: 26.832 Sudac: Hellmut Krug |
Polufinale
uredi26. juni 1996. | Francuska | 0–0 (5–6 pen.) |
Češka | Manchester |
---|---|---|---|---|
17:00 (CET) Historija dosadašnjih susreta Francuska - Češka |
Izvještaj | Stadion: Old Trafford Gledalaca: 43.877 Sudac: Leslie Mottram | ||
Jedanaesterci | ||||
Zidane Djorkaeff Lizarazu Guérin Blanc Pedros |
Kubík Nedvěd Berger Poborský Rada Kadlec |
26. juni 1996. | Njemačka | 1–1 (6–5 pen.) |
Engleska | London |
---|---|---|---|---|
20:30 (CET) Historija dosadašnjih susreta Njemačka - Engleska |
Kuntz 16' | Izvještaj | Shearer 3' | Stadion: Wembley Gledalaca: 75.862 Sudac: Sándor Puhl |
Jedanaesterci | ||||
Häßler Strunz Reuter Ziege Kuntz Möller |
Shearer Platt Pearce Gascoigne Sheringham Southgate |
Finale
urediRezultat
urediPobjednik Evropskog prvenstva 1996. |
---|
Njemačka
|
Statistika
uredi- Najbrži gol: 2 minuta i 14 sekundi – Alan Shearer (Engleska - Njemačka)
- Na turniru je u 31 odigranoj utakmici postignuto 64 gola što je iznosilo 2.06 postignutih golova po utakmici.
- Ukupno se 48 nogometaša upisalo u listu strijelaca.
Lista strijelaca
uredi- 5 golova
- 3 gola
- 2 gola
- 1 gol
- Zvonimir Boban
- Goran Vlaović
- Radek Bejbl
- Patrik Berger
- Pavel Kuka
- Pavel Nedvěd
- Karel Poborský
- Vladimír Šmicer
- Jan Suchopárek
- Allan Nielsen
- Paul Gascoigne
- Laurent Blanc
- Youri Djorkaeff
- Christophe Dugarry
- Patrice Loko
- Stefan Kuntz
- Andreas Möller
- Christian Ziege
- Enrico Chiesa
- Dennis Bergkamp
- Jordi Cruyff
- Patrick Kluivert
- Fernando Couto
- Domingos
- Luís Figo
- João Pinto
- Sá Pinto
- Florin Răducioiu
- Vladimir Beschastnykh
- Aleksandr Mostovoi
- Omari Tetradze
- Ilya Tsymbalar
- Ally McCoist
- Alfonso
- Guillermo Amor
- José Luis Caminero
- Javier Manjarín
- Kubilay Türkyilmaz
- autogol
- Lyuboslav Penev (igrajući protiv Francuske)
Nagrade
uredi- UEFA tim prvenstva
- [25]
- Najbolji igrač prvenstva
Marketing
urediSlogan i pjesme prvenstva
urediZvanični slogan prvenstva je bio Football Comes Home što je aluzija na činjenicu što su se prva zvanična nogometna pravila standardizirala u Ujedinjenom Kraljevstvu. Tadašnji predsjednik UEFA-e Lennart Johansson izjavio je da je organizacija osjetila da je konačno došlo vrijeme da se ovakav tip događaja "vrati u prijestolnicu nogometa". Slogan je bio inkorporiran u najpopularniju pjesmu turnira: "Three Lions" koju su snimili komičari Frank Skinner i David Baddiel sa muzičkom grupom The Lightning Seeds. U to su vrijeme komičari Skinner i Baddiel bili izrazito vezani za nogomet zahvaljujući svojoj BBC emisiji Fantasy Football League.[27] Objavljena kao single, pjesma je tri sedmice zauzimala prvo mjesto zvanične britanske muzičke ljestvice.[28] Snimljen je i muzički spot s igračima reprezentacije Engleske.
Tokom svih utakmica reprezentacije Engleske, navijači domaćeg tima pjevali su pjesmu, a pjesmu su također pjevali i nogometaši Njemačke kada su se skupa s trofejem vozili u povorci po Berlinu nakon osvajanja prvenstva. Pjesma je bila toliko popularna da ju je i budući britanski premijer Tony Blair u svom stranačkom obraćanju 1996. godine citirao: "Sedamnaest godina patnje, nikad nismo prestali sanjati, naša stranka se vraća kući."[29]
Unatoč činjenici da je pjesma "Three Lions" bila najpopularnija pjesma turnira, ona nije bila njezina zvanična himna. Zvanična himna Evropskog prvenstva '96. bila je pjesma "We're in This Together" u izvedbi popularne muzičke grupe Simply Red. Muzička grupa je otpjevala pjesmu tokom ceremonije otvaranja prvenstva.
Promo materijal i maskota
urediU godini održavanja prvenstva izdane su posebne komemorativne kovanice od dvije funte, na kojima je bila istaknuta godina na sredini (1996) okružena sa 16 malih prstenova, koji su predstavljali 16 reprezentacija učesnica turnira.
Zvanočna maskota prvenstva bila je Goaliath, dizajnirana slično kao i maskota sa Svjetskog prvenstva 1966. godine, također održanog u Engleskoj. Goaliath je bila maskota lava koja je na sebi imala grb engleske reprezentacije, bila je obučena u dres engleske reprezentacije i kopačke te je držala nogometnu loptu ispod desne ruke.[30]
Sponzori
urediSponzori prvenstva[31] |
---|
Kontroverze
urediTeroristički napad
urediDan prije nego se trebala održati utakmica između reprezentacija Njemačke i Rusije, u Manchesteru 15. juna 1996. godine dogodio se teroristički napad.[32] Eksplozija kombija prepunog bombi dogodila se u centru grada, a u konačnici je ozlijeđeno 212 osoba te nanesena materijalna šteta u procjeni od 700 miliona funti. Četiri dana nakon eksplozije organizacija IRA je preuzela odgovornost za napad, ali su pripadnici organizacije u svojem obraćanju izrazili žaljenje zbog ranjenih civila.[33]
Ovaj događaj bio je prvi teroristički napad u nekom od gradova domaćina tokom održavanja Evropskog nogometnog prvenstva. Planirana utakmica koja se trebala odigrati sljedećeg dana na stadionu Old Trafford je i odigrana prema predviđenom, ali tek nakon što je kompletan stadion detaljno pregledan i čuvan od strane nadzornih službi; samu utakmicu u kojoj je Njemačka pobijedila Rusiju rezultatom 3-0 gledalo je 50.700 ljudi na stadionu.
Navijački nemiri
urediNakon utakmice polufinala u kojoj je reprezentacija Engleske izgubila od Njemačke, na Trafalgar Squareu i u okolini dogodili su se jaki navijački nemiri koji su se kasnije proširili ulicama nekoliko drugih gradova. Navijači su napadali policiju, oštećivali automobile njemačke proizvodnje te nanijeli materijalnu štetu. U Brightonu je izboden ruski student nakon što su njegovi napadači pomislili da je riječ o Nijemcu.
Uprkos ovim događajima, ostatak turnira protekao je u relativnom miru što je pomoglo podizanju reputacije Engleske nakon što su njeni navijači u prošlosti bili učestalo problematični. Činjenica što je UEFA dodijelila domaćinstvo Engleskoj bio je još jedan korak u smjeru vraćanja zemlje u međunarodne nogometne vode, nedugo nakon odluke iz 1990. godine kada se ukinula zabrana nastupanja engleskih nogometnih klubova u UEFA-inim takmičenjima, a koja je proizašla nakon Heyselske tragedije koja se dogodila 1985. godine.
Reference
uredi- ^ Bierhoff hero of Germany's EURO '96 win, uefa.com; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ a b Vogts' triumph over adversity, independent.co.uk Arhivirano 19. 12. 2013. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ 1996: Germany – Czech Republic 2-1 (0-0, 1-1), impromptuinc.wordpress.com; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Germany Wins Euro 96 With a 'Golden Goal', nytimes.com; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Shearer bliss, sheer agony, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ England's night of rapture, independent.co.uk Arhivirano 22. 7. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Kluivert's late strike sinks Scotland, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Dugarry makes the difference, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Euro `96: Clemente short of firepower, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ France banish the ghost of Bulgaria to reach last eight, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Spanish eyes are smiling for Amor, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Italians left on the brink of disaster, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Smicer strike takes Czechs through, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Passion play not enough to save Italy, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Euro `96: Suker sinks Denmark, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Euro '96, espnfc.com; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Fortune favours brave England, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Fitful France advance, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Croatia punished by Sammer, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Poborsky piques Portugal, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Poborsky rides Euro express, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ France are sent home by Kadlec, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Shoot-out breaks England hearts, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ England may draw Scotland, independent.co.uk; pristupljeno: 4. 7. 2015.
- ^ Team of the tournament, uefa.com Arhivirano 31. 7. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 4. 11. 2013.
- ^ UEFA Euro 2008 Information, uefa.com; pristupljeno: 10. 7. 2015.
- ^ Song for Euro 96 ready for airplay, independent.co.uk; pristupljeno: 11. 7. 2015.
- ^ NUMBER ONES IN 1996, number-ones.co.uk; pristupljeno: 11. 7. 2015.
- ^ Blair: My Decent Society, independent.co.uk Arhivirano 25. 9. 2015. na Wayback Machine; pristupljeno: 11. 7. 2015.
- ^ The weird and wonderful world of EURO mascots, uefa.com; pristupljeno: 11. 7. 2015.
- ^ The fever pitch at Euro 96, independent.co.uk; pristupljeno: 11. 7. 2015.
- ^ IRA's message in blood, independent.co.uk; pristupljeno: 11. 7. 2015.
- ^ IRA apologises to bomb victims, independent.co.uk; pristupljeno: 11. 7. 2015.