Baltičke države

termin kojim se označavaju 3 države na Baltičkom moru: Estonija, Latvija i Litvanija

Baltičke države (estonski: Balti riigid ili Baltimaad, latvijski: Baltijas valstis, litvanski: Baltijos valstybės) jest termin kojim se označavaju tri države u sjeveroistočnoj Evropi, odnosno na Baltiku i nekadašnje republike bivšeg Sovjetskg saveza: Estonija, Latvija i Litvanija.

Balti riigid, Baltimaad (estonski)
Baltijas valstis (latvijski)
Baltijos valstybės (litvanski)
Baltičke države
Položaj Baltičkih država na karti
Položaj Baltičkih država
Glavni grad Tallinn
Riga
Vilnius
Najveći grad Riga
Službeni jezik estonski
latvijski
litvanski
Etničke grupe 
Zakonodavstvo
Površina
• Ukupno
175.015 km2 (91.)
• Vode (%)
2,23
Stanovništvo
• Ukupno (2016.)
6.121.000 (100.)
35,5/km2 (176.)
BDP (PKM) 2017.
• Ukupno
184 milijarde US$ 
30.000 US$ 
Valuta Euro
Vremenska zona UTC+2
Pozivni broj +372
+371
+370
Internetska domena .ee
.lv
.lt

Većinsko stanovništvo čine Estonci, koji pripadaju baltofinskoj, i Latvijci i Litvanci, koji pripadaju baltičkoj grupi naroda. Službeni jezici su jezici tri naroda: estonski, latvijski i litvanski jezik. Sveukupno zauzimaju površinu od 175.015 km2 a prema procjeni iz 2016. godine u ove tri države je živjelo 6.121.000 stanovnika.

Baltičke države sarađuju na regionalnom nivou posredstvom nekoliko međuvladinih organizacija. Sve tri države članice su Evropske unije, NATO-a i eurozone. Estonija je također članica Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD).

Etimologija

uredi

Izraz "Baltik" proizlazi iz naziva za Baltičko more – hidronima koji datira još iz 11. vijeka. Vjerovatno potiče iz indoevropskog korijena Bhel što znači bijelo. Ovo značenje je sadržano u modernim baltičkim jezicima gdje baltas (u litvanskom) i balts (u latvijskom) također znače "bijelo".[1] Međutim, trenutna imena regije i mora, koja proizilaze iz ovog korijena, nisu se koristili ni u jednom od ova dva jezika prije 19. vijeka.[2]

Opće statistike

uredi

Sve tri države su parlamentarne republike koje su se pridružile Evropskoj uniji 1. maja 2004. godine.

Estonija Latvija Litvanija Ukupno
Grb       N/A
Zastava       N/A
Glavni grad Tallinn Riga Vilnius N/A
Nezavisnost do 13. vijeka
24. februar 1918.
nezavisnost od SSSR-a: 20. august 1991.
do 13. vijeka
18. novembar 1918.
nezavisnost od SSSR-a: 21. august 1991.
do 18. vijeka
16. februar 1918.
nezavisnost od SSSR-a: 11. mart 1990.
N/A
Trenutni predsjednik Toomas Hendrik Ilves Raimonds Vējonis Dalia Grybauskaitė N/A
Stanovništvo (2015) 1.313.271 1.978.700 2.902.832 6.194.803
Površina (km²) 45.339 64.589 65.300 175.228
Gustina
(stanovnika po km²)
29 31 44 35
GDP (nominalni) ukupno
u milijardama $ (2015.)
22,934 27,822 41,776 112,530
GDP (nominalni)
po stanovniku u $ (2016.)
18.452 14.496 15.366 16.035
HDI (2014[3]) 0,861 vrlo visok 0,819 vrlo visok 0,839 vrlo visok N/A
Državna internet domena .ee .lv .lt N/A
Pozivni broj +372 +371 +370 N/A

Reference

uredi
  1. ^ Dini, Pierto Umberto (2000) [1997]. Baltu valodas (in Latvian). Translated from Italian by Dace Meiere. Riga: Jānis Roze. ISBN 9984-623-96-3
  2. ^ Krauklis, Konstantīns (1992). Latviešu etimoloģijas vārdnīca (in Latvian) I. Rīga: Avots. pp. 103–104. OCLC 28891146.
  3. ^ Prikaz i komponente indeksa ljudskog razvoja Arhivirano 17. 11. 2015. na Wayback Machine Pristupljeno 26.4.2016.