Hadži Omerova džamija
Hadži Omerova ili Dolačka džamija je banjalučka džamija koja se nalazi u naselju Dolac.
| Hadži Omerova džamija (Dolačka) | |
|---|---|
_%D1%9F%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D1%83_%D0%91%D0%B0%D1%9A%D0%BE%D1%98_%D0%9B%D1%83%D1%86%D0%B8.jpg) Vanjski izgled Hadži Omerove džamije | |
  Položaj Hadži-Omerove džamije u Bosni i Hercegovini | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Banja Luka |
| Geografske koordinate | 44°46′02″N 17°11′38″E / 44.767219°N 17.193868°E |
| Religija | Islam |
| Općina | Banja Luka |
| Entitet | Republika Srpska |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Oznaka baštine | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine i UNESCO |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski stil | bosanski stil |
| Osnivač | Hadži Omer |
| Dovršeno | Početak 16. vijeka[1] |
| Specifikacije | |
| Kapacitet | 150 |
| Munare | 1 |
Historija
urediIzgrađena je 1618. godine u podgrađu tvrđave Kastel, u naselju Dolac, pošto se ime osnivača nalazi upisano na vakufnami Sefer-spahije iz 1618. godine. U popisu mahala iz 1851. godine, mahala Dolac ima 29 kuća. Harem uz džamiju se počeo formirati poslije izgradnje džamije, te se tu nalazilo nekoliko masivnih i lijepo klesarski obrađenih bašluka.
Pod zaštitom UNESCO-a kao kulturni spomenik svjetske baštine III. kategorije. Harem džamije sadrži stotinjak nišana, što starijih, što novijih. Jedan dio nišana je oštećen, a jedan dio je prenesen iz drugih banjalučkih mezaristana.
Hadži Omerova džamija je bila izgrađena u tipologiji džamija sa drvenom munarom i otvorenim sofama. Krov trijema se oslonjao na drvene stupove povezane drvenim lukovima. Unutar sofa je bilo drveno stepenište, pošto su na jednom dijelu sofe imale sprat, odakle se moglo ući na mahfil izvana.
Rušenje
urediSpaljena je 9. septembra 1993. za vrijeme rata u Bosni i Hercegovini; izgorio je krov i munara. U septembru naredne godine svi ostaci džamije odvezeni su na smetljište.[2] Na taj dan srušena je i Stupnička džamija, posljednje očuvane do tada u Banja Luci.[3]
Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[1]
Obnova
urediHadži Omerova džamija je obnovljena, te otvorena 14. jula 2007. godine.[4] Nije izvedena u skladu sa stanjem objekta prije rušenja.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ a b "Hadži Omerova (Dolačka) džamija". KONS.gov.ba. Arhivirano s originala, 6. 5. 2021. Pristupljeno 4. 5. 2017.
- ^ Husedžinović i Arslanagić 2005, str. 578.
- ^ "Na današnji dan srpski agresor srušio Dolačku i Stupničku džamiju u Banjaluci". mojinfo.ba (jezik: engleski). 9. 9. 2022. Pristupljeno 11. 5. 2024.
- ^ "Otvorena obnovljena Hadži Omerova džamija". nezavisne.com. Pristupljeno 4. 5. 2017.
Literatura
uredi- Alija Bejtić, Banja Luka pod turskom vladavinom, Arhitektura i teritorijalni razvitak grada u 16. i 17. vijeku, Naše starine, I (Godišnjak Zavoda za zaštitu spomenika kulture SR Bosne i Hercegovine), Sarajevo 1953.
- Sabira Husedžinović, Džamije Banja Luke u planovima austrijskih ratnih karata iz XVIII vijeka, Prilozi za orijentalnu filologiju 47-48, Orijentalni institut, Sarajevo 1999.
- Husedžinović, Sabira; Arslanagić, Dževahira (2005). Dokumenti opstanka: vrijednosti, značaj, rušenje i obnova kulturnog naslijeđa. Zenica: Muzej grada Zenice. ISBN 9958-9413-2-5.CS1 održavanje: ref=harv (link)
Vanjski linkovi
uredi
