Šabići (Trnovo, FBiH)
Šabići su naseljeno mjesto u općini Trnovo, Bosna i Hercegovina. Nalazi se na jugoistočnim padinama planine Bjelašnice, na nadmorskoj visini oko 1160 m, na raskrsnici puteva za naselja Rakitnicu i Tušila. Smješteno je u dolini amfiteatralnog oblika koja se spušta od sjevera ka jugu, prema lijevoj obali. Šabići se, zajedno sa Umoljanima, Kramarima, Lukavcem, Brdima i Malešićima nalaze u gornjem toku rijeke Rakitnice, na desnoj obali.
Šabići | |
|---|---|
(naselje) | |
  Šabići | |
| Koordinate: 43°39′30″N 18°15′50″E / 43.658333°N 18.263889°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Kanton | Sarajevo |
| Općina | Trnovo |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 13 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Pozivni broj | (+387) 33 |
| Matični broj | 145661[1] |
| Matični broj općine | 11592 |
U sredini naselja, na lokalitetu Han, je nekropola stećaka, nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[2]. Tokom rata 1993-1995. godine na ovoj lokaciji bio je pozicioniran dio francuskog bataljona UNPROFOR-a, čiji su pripadnici pomjerili dvije skupine stećaka sa druge strane puta i iza zgrade. Tom prilikom je odsječeno oko 1/3 blage uzvisine na kojoj su stajali stećci. Iza rata 1999. godine od preostalih stećaka in situ, većina ih je teškom mehanizacijom sklonjena uz istočnu ivicu puta, manji dio je strovaljen u jarak između nekropole i mezarja, poneki je zatrpan zemljom pri ravnanju terena, a jedan je prevaljen preko živice u mezarje. Tada su mnogi od spomenika znatno oštećeni ili prepukli.
Na ovom području su zastupljena rodovska groblja kao i manje nekropole pojedinih porodica. Šabići su bili rodovsko selo unutar većeg teritorija seoske općine. Argumenati za ovakvu pretpostavku su ime sela i postojanje rodovske nekropole sa stećcima, datirane u period od kraja 14. do početka 16. vijeka.
Centar ovog područja bio je grad Črešnjevo, koji je dostigao najveći stepen razvoja u 15. vijeku. Imao je podgrađe (na teritoriji današnjeg Konjica) i carinu, jer je pored grada prolazio frekventni put iz doline Neretve. Cijeli kraj, a sa njim i područje župe Češnjevo pripadalo je feudalnom posjedu bosanskih kraljeva, tj. bio je kraljevska domena. Osmani su zauzeli područje do desne obale Neretve 1463. godine. U popisu od 1468./9. godine javlja se nahija Češnjevo. U narednom popisu iz 1477. godine ova nahija se više ne spominje.
Stanovništvo uredi
| Sastav stanovništva – naselje Šabići | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[3] | 1991. | 1981.[4] | 1971.[5] | ||||
| Osoba | 13 (100,0%) | 37 (100,0%) | 82 (100,0%) | 115 (100,0%) | |||
| Bošnjaci | 13 (100,0%) | 33 (89,19%)1 | 68 (82,93%)1 | 113 (98,26%)1 | |||
| Ostali | – | 4 (10,81%) | 1 (1,220%) | 1 (0,870%) | |||
| Srbi | – | – | 9 (10,98%) | 1 (0,870%) | |||
| Jugoslaveni | – | – | 2 (2,439%) | – | |||
| Hrvati | – | – | 1 (1,220%) | – | |||
| Crnogorci | – | – | 1 (1,220%) | – | |||
Literatura uredi
- Vesna Mušeta-Aščerić, Srednjovjekovna župa Vrhbosna. Problemi granica i vlasti, Prilozi Instituta za istoriju XX/21, Sarajevo 1985, 257-268.
- Pavao Anđelić, Svjetlost, Sarajevo, 1982 – STUDIJE O TERITORIJALNOPOLITIČKOJ ORGANIZACIJI SREDNJOVJEKOVNE BOSNE
- Pavao Anđelić - Historijski spomenici Konjica i okoline I, Konjic 1975, 324, lat.
- Hazim Šabanović - Bosanski pašaluk. Sarajevo: „Svjetlost“, 1982. godine
Reference uredi
- ^ "Sistematski spisak općina i naselja" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 9. 5. 2016. Pristupljeno 29. 9. 2015.
- ^ "Nekropola u Šabićima". kons.gov.ba. Pristupljeno 13. 12. 2016.
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 29. 9. 2015.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 29. 9. 2015.