Vlora
Vlora ili Valona (albanski: Vlora, neodređeni oblik: Vlorë; italijanski: Valona, grčki: Αυλών Aulón) je treći po veličini grad Albanije, sjedište okruga Vlora. Valona je druga najveća luka u Albaniji i albanski grad koji je najbliži italijanskoj obali. Nalazi se na strateški značajnom položaju (na Otrantskim vratima koja kontroliraju ulaz u Jadransko more), te je kroz historiju bio značajan vojni centar. U gradu je proglašena nezavisnost Albanije 1912. godine. Stanovnici Vlore se zovu Vlonjati.
Vlora | |
Valona, Vlorë | |
Grad | |
Panorama Vlore
| |
Država | Albanija |
---|---|
Koordinate | 40°27′54″N 19°29′06″E / 40.46500°N 19.48500°E |
Površina | |
- Metro | 616,85 km2 |
Stanovništvo | 130,827 (2011) |
- Metro | 194,147 |
Gradonačelnik | Dritan Leli (PS) |
Vremenska zona | UTC+1 |
Poštanski broj | 9401-9405[1] |
Kod | +355 (0)33 |
Veb-sajt: vlora.gov.al | |
Geografija
urediVlora je smještena na obali Otrantskih vrata, morskog prolaza između Jadranskog i Jonskog mora. Od svih albanskih gradova je najbliži italijanskoj obali. Grad se nalazi u zalivu kojeg poluostrvo Karaburun štiti od vjetra i valova, te je posebno pogodan za razvoj luke. U blizini je ostrvo Sazan na kojem su značajni vojni objekti. Klima je sredozemna.
Historija
urediGrad je osnovan kao grčka kolonija u 6. vijeku p. n. e. na ilirskoj obali i nazvan je Aulon, i neprekidno je naseljen već oko 26 vijekova.[2] Bio je značajan grad tokom rimskog i bizantskog perioda, kad je postao sjedište biskupije. U 11. i 12. vijeku su se oko grada vodile borbe između Bizanta i Normana. 1464. godine grad su osvojile Osmanlije i nakon što je došao u venecijanski posjed 1690., Osmanlije su ga ponovo osvojile 1691. godine. 1851. godine pretrpio je velika oštećenja izazvana zemljotresom.[3]
Za vrijeme Prvoga balkanskog rata 1912. je Ismail Qemal Bej Vlora u Vlori proglasio nezavisnost Albanije i Vlora je postala prvi albanski glavni grad.[2] Grad je bio pod talijanskom okupacijom tokom 1. i 2. svjetskog rat. Tokom 2. svjetskog rata Vlora je bila važna italijanska i njemačka podmornička baza koju su često bombardirali Saveznici. Tokom komunističke diktature blizu grada osnovana je jedina sovjetska vojna baza na Sredozemlju. Nakon spora Albanije i Sovjetskoga Saveza 1961. godine, baza je prešla pod kinesku upravu. 1997. godine grad je bio centar nereda i nemira nakon raspada nekoliko lažnih investicionih šema koje su dovele do pada vlade Sali Berishe a nered se skoro pretvorio u građanski rat.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ * http://www.postashqiptare.al/kreu.php?fq=mesi&gj=al&kid=54
- ^ a b Historia e Vlorës – bashkiavlore.org
- ^ 1911 Encyclopædia Britannica: Avlona