Tulekova džamija
Tulekova ili Hadži-Zulfikareva džamija nalazi se u banjalučkom naselju Novoselija, na lijevoj obali Vrbasa.[1] Nazvana je Tulekovom, zbog mlinarske porodice Tulek, koja je održavala džamiju.
| Tulekova ili Hadži-Zulfikareva džamija | |
|---|---|
.jpg) Vanjski izgled Hadži-Zulfikareve (Tulekove) džamije | |
  Položaj Hadži-Zulfikareve (Tulekove) džamije u Bosni i Hercegovini | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Novoselija |
| Geografske koordinate | 44°44′19″N 17°09′15″E / 44.738593°N 17.154118°E |
| Religija | Islam |
| Općina | Banja Luka |
| Entitet | Republika Srpska |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Oznaka baštine | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski stil | bosanski stil |
| Dovršeno | 1760. godine |
| Specifikacije | |
| Kapacitet | 150 |
| Munare | 1 |
Proglašena je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine, skupa sa zemljištem i dvorištem džamije.[2]
Historija
urediDžamija je izgrađena 1760. Prema konceptu prostorne organizacije pripada tipu džamija sa otvorenim trijemom, četvorovodnim krovom i drvenom munarom. Ulazni trijem i centralni molitveni prostor povezani su četverovodnim krovom u jednu cjelinu. Objekat ima skoro kvadratičnu osnovu dimenzija približno 7 × 7m2.
Naselje Novoselija počelo se razvijati krajem 16. stoljeća, kada su seljaci iz sela Trn, sklanjajući se od kuge, uglavnom naselili ovaj prostor. Džamija nije imala svoj harem, zbog veoma male parcele, a sahranjivanje se vršilo uz Hadži-Kurd džamiju koja se nalazi u ovom lokalitetu, prema Gornjem Šeheru.
Rušenje i obnova
urediSpaljena je za vrijeme rata u Bosni i Hercegovini 17. maja 1993; izgorio je krov, munara i trijem, a zidovi su oštećeni.[3]
Obnova džamije je završena. Tulekova džamija je peta po redu obnovljena džamija u Banjoj Luci.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ "Hadži Zulfikareva ili Tulekova džamija, mjesto i ostaci graditeljske cjeline". KONS.gov,ba. Arhivirano s originala, 13. 2. 2021. Pristupljeno 25. 2. 2018.
- ^ "Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika". old.kons.gov.ba. Arhivirano s originala, 13. 2. 2021. Pristupljeno 12. 5. 2024.
- ^ Husedžinović i Arslanagić 2005, str. 578.
Literatura
uredi- Alija Bejtić, Banja Luka pod turskom vladavinom, Arhitektura i teritorijalni razvitak grada u 16. i 17. vijeku, Naše starine I (Godišnjak Zavoda za zaštitu spomenika kulture SR Bosne i Hercegovine), Sarajevo, 1953.
- Sabira Husedžinović, Džamije Banja Luke u planovima austrijskih ratnih karata iz XVIII vijeka, Prilozi za orijentalnu filologiju 47-48, Orijentalni institut, Sarajevo, 1999.
- Sabira Husedžinović, elaborat o Hadži Zulfikarovoj džamiji u Banjoj Luci izrađen za Komisju za očuvanje nacionalnih spomenika na osnovu građe u rukopisu neobjavljene knjige: "Dokumenti opstanka, džamije u Banjoj Luci", 2003.
- Husedžinović, Sabira; Arslanagić, Dževahira (2005). Dokumenti opstanka: vrijednosti, značaj, rušenje i obnova kulturnog naslijeđa. Zenica: Muzej grada Zenice. ISBN 9958-9413-2-5.CS1 održavanje: ref=harv (link)
Vanjski linkovi
uredi
- Službeni sajt Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini
- Službeni sajt komisije nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine
- Službeni sajt muftijstva Banja Luka
- Službeni sajt medžlisa IZ Banja Luka