Sonja Šiljak-Yakovlev

Sonja Šiljak Yakovlev
Sonja Šiljak Yakovlev
Rođenje	8. septembar 1946.; Vršac, Vojvodina, SR Srbija, DFJ
Državljanstvo	Bosna i Hercegovina i Francuska
Polje	Biologija, Biosistematika; Genetika, Citogenetika; Evolucijska historija biljaka, Genomika
Alma mater	Doktorat na Univerzitetu Paris-Sud (Faculté des Sciences d'Orsay), Paris VI

Sonja Šiljak-Yakovlev, (Vršac, 8. septembar 1946.) je bosanskohercegovačka naučnica iz oblasti evolucijske sistematike biljaka, profesor emeritus i naučni savjetnik Nacionalnog centra za naučna istraživanja Francuske (CNRS) Paris-Sud, počasni doktor nauka Univerziteta u Sarajevu. Njena taksonomska skraćenica je Šiljak-Yak.^[1]

Biografija

Sonja Yakovlev rođena je 8. septembra 1946. godine u Vršcu, SR Srbija, (SAP Vojvodina); od drugog mjeseca života, ranu mladost, uključujući i početak naučne karijere, provela je u Sarajevu (Bosna i Hercegovina). Šiljak-Yakovlev je 1970. godine, nakon završetka dodiplomskog studija na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Sarajevu, naučnoistraživački put započela petogodišnjim angažmanom na Biološkom institutu Univerziteta u Sarajevu (1971–1976). Nakon okončanja doktorskog studija 1986, na Univerzitetu Paris-Sud, i sticanja diplome doktora nauka iz oblasti evolucijske sistematike biljaka nastavlja graditi akademsku karijeru u realizaciji naučnih i nastavnih aktivnosti na Univerzitetu Paris-Sud (Faculté des Sciences d'Orsay), Paris VI (Pierre et Marie Curie) i Paris XIII (Bobigny).

Njena karijera primarno je obilježena dugogodišnjim istraživačkim radom i vođenjem istraživačkog tima "Evolucija i organizacija genoma" u okviru Laboratorije za evoluciju, ekologiju i sistematiku, kao i Odjela za Evoluciju skrivenosjemenjača na Faculté des Sciences d'Orsay. Naučni opus Sonje Šiljak-Yakovlev je u osnovi fokusiran na oblasti koje istražuju evoluciju hromosoma i organizaciju genoma, citogenetiku i evoluciju biljaka, biodiverzitet, endemizam, te sistematiku i evoluciju biljaka. Njena istraživački pažnja je direktno vezan za evoluciju odabranih kompleksa viših biljaka sa citogenetičkim pristupom, kao i istraživanje nekoliko nivoa njihove intregracije: hromosomski, nuklearni, ćelijski, individualni, populacioni i specijski. Ova istraživanja su našla aplikaciju u različitim biološkim disciplinama (evolucijska sistematika, genetika, bioraznolikost), a bazirana su na studijama evolucije veličine genoma, broja hromosoma, molekulskee strukture hromosoma, heterohromatina i repetitivnih sekvenci, kao i organizaciji ribosomnih gena.

Iz navedenih oblasti publicirala je do sada preko 200 originalnih naučnih radova, te ostvarila preko 250 učešća na međunarodnim konferencijama. Objavila je u koautorstvu šest knjiga (te adaptirala i revidirala prevod s francuskog naučne knjige na bosanski jezik) i dvije naučne internet baze podataka. Stalni je član uredništva i recenzentskog sastava preko trideset referentnih naučnih časopisa. Prema društvenoj mreži naučne zajednice ResearchGate,^[2]^[3] broj citiranja (10. novembra 2019.) joj je 4217; h-index = 38; i10-indeks = 99, po čemu je najcitiraniji botaničar iz bivše Jugoslavije.

Sonja Šiljak-Yakovlev održala je brojna predavanja po pozivu iz oblasti citogenetike, kariosistematike i palinologije na Univerzitetima u: Alžiru (Univ. Constantin i Oran), Belgiji (Univ. Libre de Bruxel), Brazilu (Univ. Federal do Rio Grande do Sul, Porto Alegre), Grčkoj (Univ. Patras), Italiji (Univ. Djenova), Maroku (Univ. Raba), Španiji (Univ. Barcelona, Valencija i Vigo), Švicarskoj (Univ. Nechatel), Tunisu (Univ. Sfax), Ostrva Reunion i Tahiti. Gotovo su ustaljenja gostujuća predavanja iz oblasti "Organizacije genoma i njegove evolucije" održavana na postdiplomskom studiju (DEA) Univerziteta Pierre et Marie Curie Paris VI, postdiplomskom i doktorskom studiju Prirodno-matematičkog fakulteta u Sarajevu i Beogradu, te Univerzitetu St. Joseph u Bejrutu (Liban).

Pod supervizijom Sonje Šiljak-Yakovlev, kao mentora, odbranjene su brojne doktorske i magistarske disertacije (preko 25 doktorskih i 14 magistarskih). Doktorandi koje je mentorirala su pored francuskih studenata, uglavnom dolazili sa matičnih Univerziteta širom Evrope, Latinske Amerike, frankofonskih zemalja Azije i Afrike, te područja bivše Jugoslavije.

Učesnik je i voditelj brojnih međunarodnih projekata (preko 50) koji su za primarni cilj imali edukaciju mladih naučnika i širenje spoznaja iz njenih primarnih istraživačkih oblasti. Osnovni pravci njenih istraživačkih, projektnih aktivnosti posljednju deceniju vezani su za multidisciplinarni projekat "Towards a genome size and chromosome number database of Balkan flora" u okviru kojeg je istražen veliki broj rodova viših biljaka. Paralelno, sličan projekat je realizirala sa naučnicima sa Univerziteta St. Joseph u Bejrutu koji je za cilj imao multidisciplinarna istraživanja flore Libanona. Krajnji rezultat dugogodišnjih istraživanja u sklopu ovog projekta pored niza naučnih radova je objavljena i danas izuzetno citirana internetska baza (www.lebanon-flora.org). Navedena dva projekta su dobila svoju afirmaciju kroz međunarodnu saradnju koja obuhvata zemlje Mediterana (Alžir, Bosnu i Hercegovinu, Hrvatsku, Francusku, Grčku, Italiju, Libanon, Maroko, Španiju, Tunis) i kroz koju se već nekoliko godina realiizira zajednički program proučavanja veličine genoma koji obuhvata najveći dio Mediterana.

Dana 15. decembra 2016. godine promovirana u počasnog doktora nauka Univerziteta u Sarajevu. U velikom broju njenih objavljenih naučnih radova istraživani su rijetki i endemični predstavnici rodova: Centaurea, Narcissus, Crepis, Reichardia, Picea, Pinus, Ramonda, Lilium. Pored samostalnog istraživačkog rada, veliki broj ovih radova objavljen je i u koautorstvu sa naučnim radnicima Univerziteta u Sarajevu i to sa Prirodno-matematičkog fakulteta (Odsjek za biologiju i Katedra za organsku hemiju i biohemiju Odsjeka za hemiju), Šumarskog fakulteta, kao i naučnim radnicima Odjeljenja za prirodne nauke Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine.

Dala je doprinos u dugoročnom obrazovanju i napredovanju nastavnog i naučnog kadra Univerziteta u Sarajevu i to uposlenika Prirodno-matematičkog, Šumarskog fakulteta te Insituta za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB). Osnivač je Laboratorije za istraživanje i zaštitu endemskih resursa na Prirodno-matematičkom fakultetu u Sarajevu, te je bila direktno angažirana u opremanju laboratorija Šumarskog fakulteta, kao i laboratorija Instituta za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Pružila je aktivnu podršku u razvoju Prirodnjačkog odjeljenja Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine. Voditelj je i učesnik brojnih naučnoistraživačkih projekta sa međunarodnim i lokalnim finansiranjem koji su direktno doprinijeli afirmaciji sarajevskog Univerziteta. Učesnica je organiziranja naučnih skupova u Bosni i Hercegovini te je pomagala učešće bosanskohercegovačkih istraživača na brojnim naučnim skupovima u drugim zemljama.

Također pogledajte

Reference

^ https://www.ipni.org/index.html
^ [1] pristupljeno 10. novembra 2019,
^ Google Scholar [2] Pristupljeno 10 novembra 2019

Vanjski linkovi

https://www.researchgate.net/profile/Sonja_Siljak-Yakovlev]Pristupljeno 10. novembra 2019, *https://scholar.google.co.uk/citations?user=rhyW6JEAAAAJ]Pristupljeno^{[mrtav link]} 10 novembra 2019

[1] ttps://www.ipni.org/index.html

[2] [1] pristupljeno 10. novembra 2019,

[3] Google Scholar [2] Pristupljeno 10 novembra 2019

[1]

[2]

[3]

Sonja Šiljak Yakovlev
Rođenje	8. septembar 1946. Vršac, Vojvodina, SR Srbija, DFJ
Državljanstvo	Bosna i Hercegovina i Francuska
Polje	Biologija, Biosistematika Genetika, Citogenetika Evolucijska historija biljaka, Genomika
Alma mater	Doktorat na Univerzitetu Paris-Sud (Faculté des Sciences d'Orsay), Paris VI