Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine
Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine nacionalni je praznik koji se obilježava 1. marta svake godine, a kojim se proslavlja nezavisnost Bosne i Hercegovine od Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. Referendum za nezavisnost Bosne i Hercegovine održan je na preporuku Arbitražne komisije međunarodne konferencije o Jugoslaviji, u završnoj fazi disolucije bivše SFRJ. Održan je 29. februara i 1. marta, a označavao je opredjeljivanje građana ka budućnosti zemlje, a ujedno je bio i uvod u rat.
| Dan nezavisnosti | |
|---|---|
 | |
| Službeni naziv | Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine |
| Praznik u | Bosni i Hercegovini |
| Vrsta | Nacionalni praznik |
| Značenje | Obilježava dan kada su građani Bosne i Hercegovine glasali na referendumu za nezavisnost 1992. |
| Datum | 1. mart |
| Trajanje | jedan dan |
| Proslave | Ples, koncerti |
Punoljetni građani Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine glasali su o nezavisnosti Bosne i Hercegovine na referendumu na kojem je jedino pitanje bilo:
Jeste li za suverenu i nezavisnu Bosnu i Hercegovinu, državu ravnopravnih građana, naroda Bosne i Hercegovine - Muslimana, Srba, Hrvata i pripadnika drugih naroda koji u njoj žive?[1]
Nezavisnost su podržali uglavnom Bošnjaci i Hrvati, dok je veći broj Srba bojkotirao referendum[2] usljed SDS-ovog poziva da Srbi ne glasaju na referendumu. Referendumu je pristupilo ukupno 2.073.568 glasača što je predstavljalo izlaznost od 63,6%. Od ukupno izašlih na glasanje njih 99,7%[2] glasalo je za nezavisnost, a 0,3% protiv te odluke. Rezultati referenduma prihvaćeni su 6. marta iste godine u Skupštini Republike.
Ukaz o proglašenju zakona kojim se 1. mart proglašava Danom nezavisnosti Bosne i Hercegovine i državnim praznikom potpisao je predsjednik Predsjedništva Republike Bosne i Hercegovine Alija Izetbegović 6. marta 1995, neposredno nakon okončanja rata u Bosni i Hercegovini i tačno tri godine nakon što je Republička izborna komisija Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine potvrdila rezultate referenduma o određivanju statusa Bosne i Hercegovine.
Prethodno je Zakon o 1. martu donijela Skupština Republike Bosne i Hercegovine, 28. februara 1995. No, na osnovu ovog akta, danas se Dan nezavisnosti obilježava samo u jednom dijelu teritorije Bosne i Hercegovine, odnosno u Federaciji Bosne i Hercegovine.
Parlament je 28. februara 1995. donio odluku da se 1. mart slavi kao Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine.[3][4] Dan nezavisnosti prvi put je proslavljen 7. aprila 1995. Evropska ekonomska zajednica priznala je ovaj dan kao Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine.[5]
Vlada Republike Srpske osporava ovaj dan, te se on zbog toga slavi samo u Federaciji Bosne i Hercegovine.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ "22 GODINE: OD REFERENDUMA DO NEZAVISNOSTI Republike Bosne i Hercegovine". bosnjaci.net. Pristupljeno 1. 3. 2016.
- ^ a b Nohlen Stöver 2010. str. 334
- ^ "21. GODINA NEZAVISNOSTI BOSNE I HERCEGOVINE". vakat.ba. Arhivirano s originala, 29. 2. 2016. Pristupljeno 1. 3. 2016.
- ^ "Danas je Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine". Radio Sarajevo. 1. 3. 2012. Arhivirano s originala, 2. 4. 2015. Pristupljeno 1. 3. 2012.
- ^ Berman 2001, str. 148.