Viktor Avbelj Rudi (Prevoje, kod Kamnika, 26. februar 1914 — Ljubljana, 3. april 1993) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SR Slovenije, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije. U periodu od 1979. do 1984. obavljao je funkciju predsjednika Predsjedništva Socijalističke Republike Slovenije.

Viktor Avbelj
Viktor Avbelj Rudi
Rođenje (1914-02-26) 26. februar 1914.
Smrt3. april 1993(1993-04-03) (79 godina)
NacionalnostSlovenac
Obrazovanjepravnik
Zanimanje
Poznat(a) poNarodni heroj Jugoslavije
Nagrade
Orden narodnog heroja
Orden junaka socijalističkog rada Orden partizanske zvijezde Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vijencem
Orden zasluga za narod sa srebrnim vijencem Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Biografija

uredi

Rođen je 26. februara 1914. godine u selu Prevoje, kod Kamnika. Potiče iz siromašne seljačke porodice.

Obrazovanje

uredi

Poslije završene gimnazije upisao je Pravni fakultet u Ljubljani, na kome je diplomirao 1939. godine. Za vrijeme studija pristupio je studentskom revolucionarnom pokretu i 1937. godine postao član Komunističke partije Jugoslavije. Posebno je sarađivao sa slovenskim revolucionarima: Tonetom Tomšičem, Borisom Kraigherom i Francom Leskošekom.

Drugi svjetski rat

uredi

Poslije okupacije Kraljevina Jugoslavije, aprila 1941. godine, ostaje u Ljubljani i organizuje akcije protiv okupatora. Italijani su ga, u jednoj raciji, uhapsili 29. oktobra 1941. godine, ali je uspio da se uz pomoć falsifikovanih dokumenata poslije 11 dana izvuče. Decembra 1941. godine postao je sekretar Okružnog komiteta KP Slovenije u Novom Mestu, a njegov glavni zadatak bio je širenje i jačanje NOP-a u Dolenjskoj. Kada je septembra 1942. godine formirana Gubčeva brigada, Viktor je postavljen za njenog prvog političkog komesara. Od januara do jula 1943. godine bio je politički komesar Prve dolenjske operativne zone; u tom svojstvu je bio zamjenik političkog komesara, a u aprilu politički komesar operativnog štaba hrvatsko-slovenskih brigada u zajedničkim akcijama. Od jula do augusta bio je politički komesar Petnaeste slovenske divizije; od aprila 1943. do februara 1944. godine zamjenik političkog komesara Glavnog štaba NOV i PO Slovenije. Prilikom pohoda Četrnaeste slovenske divizije preko Hrvatske na Štajersku, 22. februara 1944. godine, na grebenu iznad Ravni bio je ranjen. Septembra 1944. godine poslat je u Slovensko primorje na dužnost političkog komesara Devetog slovenskog korpusa NOVJ. Za političkog komesara Glavnog štaba NOV i PO Slovenije imenovan je 27. marta 1945. godine i na toj funkciju je ostao do njenog ukidanja u Trstu.

Politički život

uredi

Posle oslobođenja Jugoslavije obavljao je niz dužnosti:

  • javni tužilac NR Slovenije, do marta 1948.
  • republički i savezni poslanik, od 1978.
  • član Izvršnog komiteta CK SKJ
  • član Predsjedništva CK SK Slovenije
  • član Predsjedništva SR Slovenije
  • predsjednik Predsjedništva SR Slovenije, od 1979. do 1984.
  • član Predsjedništva SSRN Slovenije
  • član Savjeta federacije -

Imao je čin rezervnog general-majora. Umro je 3. aprila 1993. godine u Ljubljani.

Nagrade i odlikovanja

uredi

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su Orden junaka socijalističkog rada, Orden partizanske zvijezde sa zlatnim vijencem. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.[1]

Pogledaj takođe

uredi

Reference

uredi
  1. ^ Narodni heroji 1982, str. 36.

Literatura

uredi
  • Vojna enciklopedija tom I. Beograd. 1970.
  • Narodni heroji Jugoslavije tom I. Beograd: Narodna knjiga. 1982.