Uzengija (anatomija)
Uzengija ili stremen (lat. stapes) je mala kost u srednjem uhu ljudi i drugih sisara. Uključena je u sprovođenje zvučnih vibracija u unutrašnje uho. To je mala kost u obliku uzengije (po kojoj je imenovana). Primljene zvučne (mehaničke) vibracije od nakovnja, prenosi na ovalno okno, koje je medijalno. Uzengija je najmanja i najlakša kost u ljudskom tijelu, a imenovana je zbog svoje sličnosti sa pravom uzengijom (koja ide uz sedlo za jahanje).[1][2][3]
| Uzengija (Stapes) | |
|---|---|
 Izgled uzengije: (A) – Čeoni (B)– Odozdo | |
| Detalji | |
| Prekursor | 2. škržni luk |
| Artikulacije | Nakovanjskouzengijski zglob |
| Identifikatori | |
| MeSH | D013199 |
| TA98 | A15.3.02.033 |
| TA2 | 895 |
| FMA | 52751 |
| Anatomska terminologija | |
Struktura
uredi
Uzengija je je treća u slijedu od tri slušne koščice u srednjem uhu. Ona počiva na ovalnom oknu, sa kojim je povezana prstenastim ligamentom. Uzengija ima bazu koščice, na ovalnom oknu, kao i glavu koja se zglobljava sa nakovnjem. Povezani su sa prednjim i zadnjim nastavcima
Razvoj
urediUzengija se razvija od drugog ždrijennog luka, tokom šeste do osme sedmice embrionskog života. Centralna uzengijska šupljina je prokrvljena prisustvom embrionske uzengijske arterije, koja se kasnije degradira.
Ostale životinje
urediUzengija je jedna od tri slušnje koščice sisara. Kod ostalih četveronožnih životinja, homogn kost uzengije obično se naziva kolumela. Međutim, u gmizavaca mogu se koristiti oba termina. U riba, homologna kost se zove hiomandibula i dio je škržnog luka, podržavajući bilo odušak ili vilice, u zavisnosti od vrste. Ekvivalenti u vodozemaca su parovi medijalnih plektera.
Funkcija
urediSmještena između nakovnja i unutrašnjeg uha, uzengija prenosi zvučne vibracije iz nakovnja u ovalno okno, membranu koja pokriva otvor unutrašnjeg uha. Uzengiju stabilizira i uzengijski mišič, koji se nadražuje nervnim vlaknima facijalisa. [4][5]
Klinički značaj
urediOtoskleroza je kongenitalna ili spontana pojava bolesti koju karakterizira abnormalno remodeliranje kosti u unutrašnjem uhu. Često uzrokuje da se uzengija pridržava za ovalno okno, što otežava njenu sposobnost da provodi zvučna treperenja, što je uzrok provodne gluhoće. Klinička otoskleroza se javlje u oko 1% ljudi, iako je češća u obliku koji ne uzrokuju uočljiv gubitak sluha. Otoskleroza je češće kod osoba mladih uzrasta i žena. Dva uobičajena tretmana su stapedektomija, hirurško uklanjanje uzengijke i zamjena veštačkom protezom, i stvaranjem malog otvora u podnožju uzengije, a zatim umetanje veštačke proteze u tu rupu.
Reference
uredi- ^ Korene Z., Hadžiselimović R., Maslić E. (2001). Biologija 8. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 9958-10-396-6.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2004). Biologija 1. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-686-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2002). Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Romer A. S., Parsons T. S. (1977). The Vertebrate Body. Philadelphia, PA: Holt-Saunders International. ISBN 0-03-910284-X.
- ^ Drake R., Vogl A. W., Mitchell A.W. M. (2014). Gray's anatomy for students (3 izd.). Philadelphia, Pa: Elsevier. ISBN 9780702051319.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
Vanjski linkovi
uredi