Titin

protein sisara pronađen kod Homo sapiensa

Titin – poznat i kao konektin – je protein kojeg kod čovjeka kodira genTTN.[2][3] Titin je džinovski protein, dužine veće od 1 µm,[4] koja funkcionira kao molekularna opruga koja je odgovorna za pasivnu elastičnost mišića, uz to što održava molekule miozina na mjestu. Sastoji se od 244 pojedinačno presavijenih domena proteina povezanih nestrukturiranim peptidnim sekvencama.[5] Ovi domeni se opružaju kada se protein proteže i ponovo se savijaju kada prestane napetost.[6]

Ttn
Dostupne strukture
PDBPretraga Human UniProta: A2ASS6 PDBe A2ASS6 RCSB
Spisak PDB ID kodova

4UOW, 1BPV, 1G1C, 1NCT, 1NCU, 1TIT, 1TIU, 1TKI, 1TNM, 1TNN, 1WAA, 1YA5, 2A38, 2BK8, 2F8V, 2ILL, 2J8H, 2J8O, 2NZI, 2RQ8, 2WP3, 2WWK, 2WWM, 2Y9R, 3KNB, 3LCY, 3LPW, 3PUC, 3Q5O, 3QP3, 4C4K, 4JNW, 4O00, 4QEG, 5BS0

Identifikatori
Aliasi
Vanjski ID-jeviHomoloGene: 130650 GeneCards: [1]
EC broj2.7.11.1
Lokacija gena (čovjek)
Hromosom 2 (čovjek)
Hrom.Hromosom 2 (čovjek)
Hromosom 2 (čovjek)
Genomska lokacija za Ttn
Genomska lokacija za Ttn
Bend2 C3|2 45.13 cMPočetak76,703,980 bp
Kraj76,982,547 bp
Ontologija gena
Molekularna funkcija aktivnost sa transferazom
nucleotide binding
calcium ion binding
protein kinase activity
actinin binding
muscle alpha-actinin binding
structural molecule activity conferring elasticity
vezivanje iona metala
telethonin binding
protease binding
protein self-association
actin filament binding
protein serine/threonine kinase activity
kinase activity
GO:0001948, GO:0016582 vezivanje za proteine
vezivanje identičnih proteina
vezivanje enzima
protein tyrosine kinase activity
structural constituent of muscle
ATP binding
protein kinase binding
calmodulin binding
structural constituent of cytoskeleton
ankyrin binding
Ćelijska komponenta citoplazma
citosol
I band
striated muscle thin filament
kondenzovani nuklearni hromosom
extracellular region
Z discdkac
muscle myosin complex
Egzosom
jedro
M band
Sarkomera
A band
Miofibril
Biološki proces sarcomerogenesis
Mišićna kontrakcija
mitotic chromosome condensation
cardiac muscle contraction
Fosforilacija
cardiac muscle hypertrophy
platelet degranulation
cardiac muscle tissue morphogenesis
skeletal muscle thin filament assembly
detection of muscle stretch
response to calcium ion
cardiac myofibril assembly
protein phosphorylation
muscle filament sliding
regulation of protein kinase activity
GO:0048552 regulation of catalytic activity
sarcomere organization
skeletal muscle myosin thick filament assembly
striated muscle contraction
peptidyl-tyrosine phosphorylation
GO:1901313 positive regulation of gene expression
protein kinase A signaling
positive regulation of protein secretion
somitogenesis
ventricular system development
in utero embryonic development
heart morphogenesis
striated muscle cell development
heart growth
adult heart development
forward locomotion
heart development
regulation of relaxation of cardiac muscle
actin filament organization
striated muscle myosin thick filament assembly
Izvori:Amigo / QuickGO
Ortolozi
VrsteČovjekMiš
Entrez
Ensembl
UniProt
RefSeq (mRNK)

NM_011652
NM_028004

n/a

RefSeq (bjelančevina)
NP_001243779
NP_001254479
NP_003310
NP_596869
NP_596870

NP_597676
NP_597681
NP_035782
NP_082280
NP_001372637

n/a

Lokacija (UCSC)Chr 2: 76.7 – 76.98 Mbn/a
PubMed pretraga[1]n/a
Wikipodaci
Pogledaj/uredi – čovjek

Titin je važan u kontrakciji prugastog mišićnog tkiva . Povezuje Z-linije sa M linijamq u sarkomerama. Protein doprinosi prenošenju sile na liniji Z i napetosti u mirovanju u regiji I pruge.[7] Ograničava opseg pokreta sarkomera u napetosti, pridonoseći tako pasivnoj krutosti mišića. Varijacije u sekvenci titina između različitih vrsta mišića (npr. srčanog ili skeletnog) povezane su sa razlikama u mehaničkim svojstvima tih mišića.[2][8]

Titin je treći najzastupljeniji protein u mišićima (nakon miozina i aktina), a odrasli čovjek sadrži otprilike 0,5 kg titina.[9] Sa svojom dužinom od ~27.000 do ~35.000 aminokiselina (ovisno o izomorfnom spoju), titin je najveći poznati protein.[10] Gen za titin sadrži najveći broj egzona (363) otkrivenih u bilo kojem jedinom genu,[11] kao i najduži pojedinačni egzon (17.106 bp).

Izoforme

uredi

Brojne izoforme titina formiraju se u različitim prugastim mišićnim tkivima kao rezultat alternativnog spajanja u rasponu od ~ 27.000 do ~ 36.000 aminokiselinskih ostataka u dužini. Izuzetak je mala srčana izoforma novex-3, ćija je dužina samo 5.604 aminokiselina. Slijedeća tabela navodi poznate titinske izoforme:

Izoforma Alias/Opise Dužina Molekulska težina
Q8WZ42-1 "Kanonska" sekvenca 34.350 3,816.030
Q8WZ42-2 34.258 3,805.708
Q8WZ42-3 Mala srčana N2-B 26.926 2,992.939
Q8WZ42-4 M. soleus 33.445 3,716.027
Q8WZ42-5 32.900 3,653.085
Q8WZ42-6 Mala srčana novex-3 5.604 631.567
Q8WZ42-7 Srčana novex-2 33.615 3,734.648
Q8WZ42-8 Srčana novex-1 34.475 3,829.846
Q8WZ42-9 27.118 3,013.957
Q8WZ42-10 27.051 3,006.755
Q8WZ42-11 33.423 3,713.600
Q8WZ42-12 35.991 3,994.625
Q8WZ42-13 34.484 3,831.069

Struktura

uredi

Titin je najveći poznati protein; njegova varijanta kod čovjeka sastoji se od 34.350 aminokiselina , pri čemu je molekularna težina zrele "kanonske" izoforme proteina približno 3.816.188,13 Da. Njegov mišji homolog je još veći i sadrži 35.213 aminokiselina sa molekulskom masom od 3.906.487,6 Da.[12] Izoelektrična tačka mi je na 6,01.[13] Empireijska hemijska formula proteina je: C169,719H270,466N45,688O52,238S911.[13]

Ima teorijski indeks nestabilnosti (II) od 42,41, klasificirajući protein kao nestabilan.[13] Proteinski poluživot in vivo, prije nego što se polovina količine proteina u ćeliji, razgradi nakon njegove sinteze, iznosi približno 30 sati (u sisarskim retikulocitima).[14]

 
Titinnski Ig domeni. a) Shematski dio sarkomere b) Struktura of Ig domena c) Topologija Ig domena.[15]

Titinski protein smješten je između miozinskog debelog vlakna i Z diska.[16] Titin se sastoji uglavnom od linearnog niza od dvije vrste modula, koji se također nazivaju domen proteina (ukupno 244 kopije): tip I domen fibronektina tipa III (132 kopije) i tip II domen imunoglobulina (112 kopija).[5][9] Međutim, tačan broj ovih domena razlikuje se kod različitih vrsta. Ovaj linearni niz je dalje organiziran u dvije regije:

  • N-terminalna I-pruga: djeluje kao elastični dio molekule i sastoji se uglavnom od modula tipa II. Preciznije, pruga I sadrži dve regije imunglobulinskih domena tandemskog tipa II na obje strane PEVK regije koja je bogata prolinom (P), glutamatom (E), valinom (V) i lizinom .
  • C-kraj A-pruga: smatra se da djeluje kao ravnalo proteina i sastoji se od naizmjeničnih modula tipa I (Fn3) i II (Ig) sa superponovljenim segmentima. Pokazalo se da se oni poklapaju sa 43 nm aksijalnim ponavljanjima debelih filamenata miozina s imunoglobulinskim domenima koji se odnose na miozinske krune.[17]

Područje C-kraja sadrži i domen serin kinaza,[18] što je prije svega poznato po prilagođavanju mišića mehaničkom naprezanju.[19]„Osetljiv je na rastezanje“ i pomaže u popravljanju prekomernog istezanja sarkomera.[20] N-kraj (kraj Z-diska) sadrži "Z ponavljanje" koje prepoznaje Aktinin alfa 2.[21]

 
Proteinski domeni titinske A-pruge. Bijele pruge su domeni Fn3, crvene domeni Ig, žute su Fn3 domeni sa -AVNKYG- sekvencom, a crni je domen protein kinaze .[22]

Elastičnost PEVK regije ima i entropijski i entalpijski doprinos, a karakteriziraju je polimerna perzistentna dužina i modul rastezanja.[23] Pri malom do umjerenom produženju PEVK-a, elastičnost se može predstaviti standardnim modelom crvolikog lanca (WLC), modelom entropijske elastičnosti. Pri visokim produženjima PEVK, istezanje se može modelirati s modificiranim WLC, koji uključuje entalpijskiu elastičnost. Razlika između elastičnosti niskog i visokog rastezanja je zbog elektrostatskog ukrućenja i hidrofobnih efekata.

Funkcija

uredi
 
Model klizećih filamenata u mišićnoj kontrakciji.
(Titin je označen gore desno.)

Titin je veliki i česti protein prugastih mišića. Njegove primarne funkcije su stabiliziranje debelih niti, centriranje između tankih niti, sprečavanje prekomernog istezanja sarkomera i vraćanje sarkomera poput opruge nakon što se istežu.[24] Regija Z-diska N-kraja i M-linija C-kraja vežu se na Z-liniju i M-liniju sarkomere, tako da jedan molekul titina proteže polovinu dužine sarkomera . Titin također sadrži vezna mesta za proteine povezane sa mišićima pa služi kao adhezivni obrazac za sklapanje kontraktilnih mašinerija u mišićnim ćelijama. Također je identificiran kao strukturni protein hromosoma.[25] Značajna varijabilnost postoji u I-pugama, M-liniji i Z-diskovima u regionima titina. Promjenjivost u regiji I-pruga doprinosi razlikama u elastičnosti različitih titinskih izoformi i, prema tome, razlici elastičnosti različitih tipova mišića. Od mnogih identificiranih inačica titina, pet je opisano sa dostupnim cjelovitim informacijama o transkriptu.[2][3]

Titin interaktivno djeluje sa mnogim sarkomernim proteinima, uključujući:[11]

Reference

uredi
  1. ^ "Human PubMed Reference:". National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine.
  2. ^ a b c "Entrez Gene: TTN titin".
  3. ^ a b Labeit S, Barlow DP, Gautel M, Gibson T, Holt J, Hsieh CL, Francke U, Leonard K, Wardale J, Whiting A (maj 1990). "A regular pattern of two types of 100-residue motif in the sequence of titin". Nature. 345 (6272): 273–6. doi:10.1038/345273a0. PMID 2129545.
  4. ^ Eric H. Lee. "The Chain-like Elasticity of Titin". Theoretical and Computational Biophysics Group, University of Illinois. Pristupljeno 25. 9. 2014.
  5. ^ a b Labeit S, Kolmerer B (oktobar 1995). "Titins: giant proteins in charge of muscle ultrastructure and elasticity". Science. 270 (5234): 293–6. doi:10.1126/science.270.5234.293. PMID 7569978.
  6. ^ Minajeva A, Kulke M, Fernandez JM, Linke WA (mart 2001). "Unfolding of titin domains explains the viscoelastic behavior of skeletal myofibrils". Biophysical Journal. 80 (3): 1442–51. doi:10.1016/S0006-3495(01)76116-4. PMC 1301335. PMID 11222304.
  7. ^ Itoh-Satoh M, Hayashi T, Nishi H, Koga Y, Arimura T, Koyanagi T, Takahashi M, Hohda S, Ueda K, Nouchi T, Hiroe M, Marumo F, Imaizumi T, Yasunami M, Kimura A (februar 2002). "Titin mutations as the molecular basis for dilated cardiomyopathy". Biochemical and Biophysical Research Communications. 291 (2): 385–93. doi:10.1006/bbrc.2002.6448. PMID 11846417.
  8. ^ OMIM: 188840
  9. ^ a b Labeit S, Kolmerer B, Linke WA (februar 1997). "The giant protein titin. Emerging roles in physiology and pathophysiology". Circulation Research. 80 (2): 290–4. doi:10.1161/01.RES.80.2.290. PMID 9012751.
  10. ^ Opitz CA, Kulke M, Leake MC, Neagoe C, Hinssen H, Hajjar RJ, Linke WA (oktobar 2003). "Damped elastic recoil of the titin spring in myofibrils of human myocardium". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 100 (22): 12688–93. doi:10.1073/pnas.2133733100. PMC 240679. PMID 14563922.
  11. ^ a b Bang ML, Centner T, Fornoff F, Geach AJ, Gotthardt M, McNabb M, Witt CC, Labeit D, Gregorio CC, Granzier H, Labeit S (novembar 2001). "The complete gene sequence of titin, expression of an unusual approximately 700-kDa titin isoform, and its interaction with obscurin identify a novel Z-line to I-band linking system". Circulation Research. 89 (11): 1065–72. doi:10.1161/hh2301.100981. PMID 11717165.
  12. ^ "ProtParam for mouse titin". ExPASy Proteomics Server. Swiss Institute of Bioinformatics. Pristupljeno 6. 5. 2010.
  13. ^ a b c "ProtParam for human titin". ExPASy Proteomics Server. Swiss Institute of Bioinformatics. Pristupljeno 25. 7. 2011.
  14. ^ "Titin - Homo sapiens (Human)". Universal Protein Resource. UniProt Consortium. 5. 10. 2010. Pristupljeno 15. 10. 2010.
  15. ^ Giganti D, Yan K, Badilla CL, Fernandez JM, Alegre-Cebollada J (januar 2018). "Disulfide isomerization reactions in titin immunoglobulin domains enable a mode of protein elasticity". Nature Communications. 9 (1): 185. doi:10.1038/s41467-017-02528-7. PMC 5766482. PMID 29330363.
  16. ^ Wang K, McCarter R, Wright J, Beverly J, Ramirez-Mitchell R (august 1991). "Regulation of skeletal muscle stiffness and elasticity by titin isoforms: a test of the segmental extension model of resting tension". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 88 (16): 7101–5. doi:10.1073/pnas.88.16.7101. PMC 52241. PMID 1714586.
  17. ^ Bennett PM, Gautel M (juni 1996). "Titin domain patterns correlate with the axial disposition of myosin at the end of the thick filament". Journal of Molecular Biology. 259 (5): 896–903. doi:10.1006/jmbi.1996.0367. PMID 8683592.
  18. ^ Higgins DG, Labeit S, Gautel M, Gibson TJ (april 1994). "The evolution of titin and related giant muscle proteins". Journal of Molecular Evolution. 38 (4): 395–404. doi:10.1007/BF00163156. PMID 8007007.
  19. ^ Puchner EM, Alexandrovich A, Kho AL, Hensen U, Schäfer LV, Brandmeier B, Gräter F, Grubmüller H, Gaub HE, Gautel M (septembar 2008). "Mechanoenzymatics of titin kinase". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 105 (36): 13385–90. doi:10.1073/pnas.0805034105. PMC 2527993. PMID 18765796.
  20. ^ Myhre JL, Pilgrim D (septembar 2014). "A Titan but not necessarily a ruler: assessing the role of titin during thick filament patterning and assembly". Anatomical Record. 297 (9): 1604–14. doi:10.1002/ar.22987. PMID 25125174.
  21. ^ "Titin, Z repeat (IPR015129) < InterPro < EMBL-EBI". Pristupljeno 13. 3. 2019.
  22. ^ Mikelsaar AV, Sünter A, Mikelsaar R, Toomik P, Kõiveer A, Mikelsaar I, Juronen E (septembar 2012). "Epitope of titin A-band-specific monoclonal antibody Tit1 5 H1.1 is highly conserved in several Fn3 domains of the titin molecule. Centriole staining in human, mouse and zebrafish cells". Cell Division. 7 (1): 21. doi:10.1186/1747-1028-7-21. PMC 3541999. PMID 22985877.
  23. ^ Linke WA, Ivemeyer M, Mundel P, Stockmeier MR, Kolmerer B (juli 1998). "Nature of PEVK-titin elasticity in skeletal muscle". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 95 (14): 8052–7. doi:10.1073/pnas.95.14.8052. PMC 20927. PMID 9653138.
  24. ^ Saladin, Kenneth (2015). Anatomy & Physiology (7th izd.). McGraw Hill. str. 401. ISBN 978-0-07-340371-7. Nepoznati parametar |name-list-format= zanemaren (prijedlog zamjene: |name-list-style=) (pomoć)
  25. ^ Machado C, Andrew DJ (2000). Titin as a chromosomal protein. Advances in Experimental Medicine and Biology. 481. str. 221–32, discussion 232–6. doi:10.1007/978-1-4615-4267-4_13. ISBN 978-1-4613-6916-5. PMID 10987075.

Dopunska literatura

uredi

Vanjski linkovi

uredi