Sudski sistem Bosne i Hercegovine
Sudski sistem Bosne i Hercegovine sastoji se od redovnih i specijalizovanih sudova.
Ustavom Bosne i Hercegovine sudska nadležnost je u ovlasti entiteta, dok na razini Bosne i Hercegovine postoji Ustavni sud Bosne i Hercegovine, koji odlučuje u apelacijama na presude vrhovnih sudova entiteta i na neki način preuzima ulogu Vrhovnog suda Bosne i Hercegovine.
Na državnoj razini koja obuhvata cjelokupnu državu Bosnu i Hercegovinu postoje:
- Ustavni sud Bosne i Hercegovine, koji je u odnosu na druge organe vlasti u Bosni i Hercegovini, samostalan i neovisan. Nijedan organ u Bosni i Hercegovini ne može donositi zakone, druge propise i opće akte koji se tiču rada Ustavnog suda i njegove uloge utvrđene Ustavom.[1]
- Sud Bosne i Hercegovine, koji je osnovan da bi se osiguralo efikasno ostvarivanje nadležnosti države Bosne i Hercegovine, poštovanje ljudskih prava i vladavine zakona na njenoj teritoriji. Sud Bosne i Hercegovine je nadležan za krivična djela koja prema zakonu spadaju u nadležnost toga suda.[2]
Današnja organizacija uredi
U Federaciji Bosne i Hercegovine postoje: općinski sudovi, kantonalni sudovi i Vrhovni sud Federacije Bosne i Hercegovine kao redovni sudovi. Vrhovni sud Federacije Bosne i Hercegovine je najviši žalbeni sud u Federaciji. Uz 10 kantonalnih sudova postoji 27 općinskih sudova.
U privrednim predmetima općinski sudovi u kojima se obrazuju privredna odjeljenja mjesno su nadležni za područje cijelog kantona. Privredna odjeljenja obrazuju se u općinskim sudovima u: Bihaću, Orašju, Tuzli, Zenici, Goraždu, Travniku, Mostaru, Širokom Brijegu, Sarajevu i Livnu.[3]
U Republici Srpskoj postoji 19 osnovnih sudova. Pored osnovnih sudova postoji pet okružnih sudova, u Banjoj Luci, Bijeljini, Doboju, Trebinju i Istočnom Sarajevu. Također postoji i Vrhovni sud Republike Srpske.
Sjedišta okružnih privrednih sudova su u Banjoj Luci, Bijeljini, Doboju, Trebinju i Istočnom Sarajevu, a postoji i Viši privredni sud kao drugostepeni sud za cijelo područje Republike Srpske. Sjedište Višeg privrednog suda je u Banjoj Luci.[4]
Organizacija sudova SR Bosne i Hercegovine uredi
Kao redovni sudovi postojali su općinski sudovi, okružni sudovi i Vrhovni sud Bosne i Hercegovine. Kao specijalizovani sudovi postojali su okružni privredni sudovi i sudovi udruženog rada te Viši privredni sud SR Bosne i Hercegovine i Sud udruženog rada SR Bosne i Hercegovine kao i Upravni sud Bosne i Hercegovine.
Privredni sudovi SR Bosne i Hercegovine uredi
Privredni sudovi SR Bosne i Hercegovine bili su institucije sudske vlasti koje obezbjeđuju dvostepenost u rješavanju privrednih sporova, privrednih prijestupa i drugih privrednosudskih postupaka.
- Okružni privredni sud u Banjoj Luci
- Okružni privredni sud u Doboju
- Okružni privredni sud u Mostaru
- Okružni privredni sud u Sarajevu
- Okružni privredni sud u Tuzli
- Okružni privredni sud u Zenici
- Viši privredni sud SR Bosne i Hercegovine
Sudovi udruženog rada SR Bosne i Hercegovine uredi
Sudovi udruženog rada sudili su u predmetima radnih sporova.
- Sud udruženog rada u Banjoj Luci
- Sud udruženog rada u Bihaću
- Sud udruženog rada u Doboju
- Sud udruženog rada u Mostaru
- Sud udruženog rada u Sarajevu
- Sud udruženog rada u Tuzli
- Sud udruženog rada u Zenici
- Sud udruženog rada SR Bosne i Hercegovine
Četvrti dio u diobi vlasti uredi
Ustavni sudovi nisu dio redovnih sudova već se smatraju četvrtom granom u diobi vlasti.
Također pogledajte uredi
Reference uredi
- ^ Pravila Ustavnog suda BiH, član 2.[mrtav link]
- ^ "Zakon o Sudu BiH, član 13/1" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 15. 8. 2011. Pristupljeno 28. 4. 2009.
- ^ Zakon o sudovima u Federaciji Bosne i Hercegovine, član 23., "Službene novine Federacije BiH", 38/2005 od 04.07.2005. i 22/2006
- ^ Zakon o sudovima Republike Srpske Arhivirano 11. 6. 2009. na Wayback Machine ("Službeni glasnik RS", br. 111/04 od 1. decembra 2004.)