Savez komunista Bosne i Hercegovine

bivša politička partija u BiH
(Preusmjereno sa Savez komunista BiH)

Savez komunista Bosne i Hercegovine (SKBiH) bila je politička stranka, koja je kao republička organizacija Saveza komunista Jugoslavije (SKJ), djelovala na teritoriji Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine. U novembru 1948. došlo je do reorganizacije unutar tadašnje Komunističke partije Jugoslavije (KPJ), te je osnovana Komunistička partija BiH (KPBiH), umjesto do tada postojećeg Pokrajinskog komiteta KPJ za Bosnu i Hercegovinu.[2] Godine 1952, poslije VI kongresa KPJ, na kome je Komunistička partija Jugoslavije promijenila naziv u Savez komunista Jugoslavije i KPBiH mijenja svoj naziv u Savez komunista Bosne i Hercegovine. U tom periodu utvrđena je i zastava SKBiH, koji ja bila istovjetna zastavi SKJ.

Savez komunista Bosne i Hercegovine

Komunistička partija Bosne i Hercegovine (1948–1952)
SkraćenicaSKBiH
PredsjednikĐuro Pucar (prvi)
Nijaz Duraković (zadnji)
Osnivač(i)Komunistička partija Jugoslavije
Osnovana1. novembra 1948.
Raspuštena23. februar 1991(1991-02-23) (42 godine)
PrethodnikPokrajinski komitet KPJ za Bosnu i Hercegovinu
NasljednikSocijaldemokratska partija BiH
Slogan"Proleteri svih zemalja, ujedinite se!"
"Bratstvo i jedinstvo"
HimnaInternacionala
SjedišteSarajevo, SR Bosna i Hercegovina, SFR Jugoslavija
Mladi ogranakSavez socijalističke omladine Bosne i Hercegovine
Ženski ogranakSavez ženskih društava Bosne i Hercegovine
Broj članova391.244 (1981)[1]
Politička pozicijaKrajnja ljevica
IdeologijaKomunizam
Marksizam-lenjinizam
Socijalizam
Titoizam
ReligijaAteizam
Nacionalno članstvoSavez komunista Jugoslavije
Pionirski ogranakSavez pionira Bosne i Hercegovine
Boje  crvena
Zastava stranke
Zastava Saveza komunista Bosne i Hercegovine (latinična verzija)
Zastava Saveza komunista Bosne i Hercegovine (ćirilična verzija)

Historija

uredi

Sedamnaesta sjednica

uredi

Sedamnaesta sjednica Centralnog komiteta SKBiH održana februara 1968. godine najavila je novu etapu u SR BiH. U njenim zaključcima, po prvi put se jasno definira da su Muslimani poseban narod u Bosni i Hercegovini, istovremeno snažno jačajući opću politiku nacionalne ravnopravnosti u zemlji. Paralelno s tim počinje snažno graditeljsko i privredno širenje po kojoj će SR BiH, mjereno brzinom razvoja, prednjačiti u tadašnjoj Jugoslaviji.[3]

Konceptualna promjena

uredi

Centralni komitet SKBiH (CK SKBiH) je na svojoj sjednici u maju 1990. godine donio jedan programski dokument prema kojem se Partija opredijelila za parlamentarnu demokratiju, tržišnu privredu i proglasila SKJ idejno i akciono prevaziđenom organizacijom, ističući mogućnost udruživanja republičkih saveza komunista na novim osnovama.[4] U istom dokumentu Savez komunista BiH je promijenio ime u Savez komunista BiH - Socijalistčka Demokratska Partija. Sa izmjenom naziva stranke, SKBiH - SDP je usvojio i nove simbole.

 
Zastava Saveza komunista Bosne i Hercegovine - Stranke demokratskih promjena (latinična verzija)
 
Zastava Saveza komunista Bosne i Hercegovine - Stranke demokratskih promjena (ćirilična verzija)

Iako Savez komunista 1990. godine priznaje mogućnost uvođenja višestranačkog sistema u BiH, i dalje se snažno protivi osnivanju stranaka na nacionalnoj osnovi, sve do 31. jula 1990. kada je Skupština SR BiH donijela amandmane na Ustav SRBiH i time omogućila održavanje prvih višestranačkih izbora u zemlji.[5] Na prvim višestranačkim izborima u BiH, održanim 18. novembra 1990, SKBiH nastupa pod nazivom SKBiH – Socijalistička Demokratska Partija. Nakon pada komunizma u Istočnoj Evropi i promjenama koje su nakon toga nastupile 90-ih godina 20. vijeka, SKBiH je tokom rata u BiH[6][7] transformirana u Socijaldemokratsku partiju BiH (SDP BiH) koja je pravni nasljednik SKBiH.

Spisak predsjednika

uredi

Predsjednici Centralnog komiteta SKBiH bili su:[8]

Razno

uredi

U intervjuu za časopis BH Dani, u juli 1999, Nijaz Duraković plasirao je tezu da je 1990-ih došlo do krađe glasova na izborima.[9]

Također pogledajte

uredi

Reference

uredi
  1. ^ Istorija Saveza komunista Jugoslavije (jezik: srpski). Beograd: Izdavački centar „Komunist”. 1985. str. 463.
  2. ^ SDP-Prvih 100 godina; Kratki pregled socijaldemokratije u BiH
  3. ^ "„Prvi milenij Bosne", autori: Ivan Lovrenović, Vildana Selimbegović". Arhivirano s originala, 30. 12. 2010. Pristupljeno 3. 12. 2010.
  4. ^ „SDP-Partija kontinuiteta ?“, autor: Goran Marković
  5. ^ „Bosna i Hercegovina od prvih izbora do međunarodnog priznanja“, autor: Ivica Lučić
  6. ^ Nezavisne novine[mrtav link]
  7. ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 3. 9. 2011. Pristupljeno 9. 5. 2012.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
  8. ^ "Evidencija osoba koje su obnašale vodeće partijske i državne dužnosti na različitim razinama u posljednih trideset godina". Hrčak (jezik: hrvatski). Portal znanstvenih i društvenih časopisa. 2007.
  9. ^ Ćuzak, Nerzuk; Pećanin, Senad (23. 7. 1999). "Intervju dana - Nijaz Duraković". Arhiva broj 112. BH Dani. Arhivirano s originala 5. 4. 2013. Pristupljeno 16. 6. 2019. Cak su perjanice Izetbegovicevog staba, mislim da su glavne bile Amila Omersoftic i Seferova Dika, u jednom privatnom razgovoru priznale da su SDP-u kompjutorskim manipulacijama ukrali najmanje 300 hiljada glasovaCS1 održavanje: bot: nepoznat status originalnog URL-a (link)

Vanjski linkovi

uredi