Palestina (regija)

Palestina (grčki: Παλαιστίνη, trans. Palaistínē, arapski: فلسطين‎ [falas'tˁiːn] hebrejski: ארץ ישראל, trans. Eretz Jisra'el) jest historijska pokrajina na Bliskom Istoku, koja se nalazi na jugoistočnoj obali Sredozemnog mora i predstavlja područja današnjih država Izraela, Jordana, uključivo sa de facto državom Palestinom. U raznim historijskim kontekstima, ova je pokrajina nosila i druga imena kao Kanaan, Obećana Zemlja ili Sveta Zemlja. U staroegipatskim tekstovima, spominje se kao Retjenu. Za judaizam, Samarićane, kršćanstvo i islam ovo područje ima posebno historijsko i religiozno značenje.

Porijeklo imena

Porijeklo imena Palestina potiče od imena naroda Filistejci, koji su se oko 1175. godine p, n. e. naselili u mediteransku oblast Kanaan. Asirski tekstovi iz 8. vijeka p. n. e. nazivaju oblast današnjeg pojasa Gaze, Pilaštu. Grčki historičar Herodot (5. vijek p. n. e.) označavao je oblast uz obalu između Fenikije i Gaze Sirija Palaistine, a od starogrčke riječi Palaistinē, postalo je latinsko ime Palaestina.

Historija

Prahistorija

Na području Palestine su od 3. milenijuma p. n. e. postojali gradovi-države, koji su se prostirali i dalje u pravcu područja nazvanog Plodni polumjesec, koje je povezivalo tri kontinenta. Uticajima iz Egipta, Fenicije Sirije i Mezopotamije, te Minojska civilizacije, Palestina je postala žarište religijskog i kulturnog razvoja.

Egipatska vladavina

Negdje oko 740. p. n. e područje je pripalo Novoasirskom carstvu, kog je zamijenilo Novobabilonsko carstvo u 627. p. n. e. Prema Bibliji, rat sa Egiptom je kulminirao u 586. p. n. e., kada je Jeruzalem uništen od strane vavilonskog kralja Nabukodonosor II i lokalnih vođa u regionu gde su deportovani u Babilonsko ropstvo. U 539. p. n. e., Babilonsko carstvo je zamjenjeno Ahemenidskim carstvom. Prema Bibliji i implikacijama iz Kirovog valjka Južna Palestina je postala pokrajina Ahemenidskog carstva, pod nazivom Edom, a dokazi iz ostraca ukazuju na to da je Nabejteci-tip društva, od kad su Edomci povezani sa Nabejtecima, formiran na jugu Palestine u 4. vijeku pne, i da je Kedarit arapsko carstvo, prodrla kroz ovu oblast u periodu persijske i helenističke vlasti.

Geografija

Palestina se sastoji iz oblasti Galileja (na sjeveru), Samarija (srjedišnji dio sjeverno od Jeruzalema), Judeja (južni dio, uključujući Jeruzalem) i primorskih oblasti uz Sredozemno more. U antičko doba, oblasti istočno od rijeke Jordan su najčešće smatrane dijelom Palestine. Oblast uz obalu Mediterana karakteriše mediteranska klima i plodno zemljište. Brdska oblast zapadno od rijeke Jordan je plodnija na sjeveru, gdje nema visokih planina, nego na jugu, gdje planine zaustavljaju vlažne vazdušne mase. U biblijska vrijemena, sjeverna brda su bila pod šumama, dok su danas poljoprivredna oblast. Dolina rijeke Jordan je poljoprivredna regija, dok je okolina Mrtvog mora lišena većine biljnog života uslijed visokog sadržaja soli. Istočno od rijeke Jordan, klima je polupustinjska i pustinjska, gdje postoje samo sezonski vodeni tokovi.