Messier 108

Messier 108
Messier 108
	Slika Svemirskog teleskopa Hubble
Podaci posmatranja; Epoha: J2000.0
Sazviježđe	Veliki medvjed
Rektascenzija	11sat. 11m 29,4s
Deklinacija	+55° 40' 22''
Crveni pomak	0,002332
Radijalna brzina	698 ± 3
Udaljenost	9,9 Mpc, 32,3 Msg; (baz. na crveni pomak)
Tip	spiralna galaksija (Sc)
Prividne dimenzije	Najveći prečnik: 8,60 u.m. (81 Ksg ); Najmanji prečnik: 2,40 u.m. (23 Ksg )
Prividna magnituda (V)	10,0 (vidljivo); 10,7 (B-Band)
Površinska svjetlost (V)	13,1 mag/u.m.2
Apsolutna magnituda (V)	-19.98 mag (vidljivo); -19.28 mag (B-band)
Uglovna pozicija	80°
Ostale oznake
	CGCG 268-1 • ZWG 267.48 • UGC 6225 • KARA 469 • M 108 • IRAS 11085+5556 • ZWG 268.1 • PGC 34030 • MCG 9-18-98 • CGCG 267-48
Karta
Portal	Portal Astronomija

Messier 108 (poznata i kao M108, NGC 3556, IRAS 11085+5556, MCG 9-18-98, PGC 34030 i UGC 6225) jest spiralna galaksija udaljena približno 46 miliona s. g. od Zemlje i locirana u sazviježđu Veliki medvjed. Galaksiju je otkrio Pierre Méchain 16. februara 1781,^[2]^[4]^[5]^[6] nekoliko dana nakon M97 i mjesec prije M109. Oba objekta posmatrao je i Charles Messier kada je određivao položaj M97, ali, navodno, nije našao priliku odrediti položaj tih objekata. Messier je M108 zapisao kao 98. objekt kataloga u probnoj verziji kataloga. Kasnije je, navodno, odredio tačan položaj tih objekata i rukom ih dodao u svoj primjerak kataloga. Objekt je konačno u Messierov katalog dodao Owen Gingerich 1953. Ova galaksija je izolovani član jata Veliki medvjed.

Karakteristike

M108 je na udaljenosti 46 miliona s. g. Prečnik joj je otprilike 115.000 s. g. i 15% je veća od naše galaksije. Ukupni sjaj M108 ravan je ukupnom sjaju našeg Mliječnog puta.

Galaksija nam je okrenuta ivicom, pa je vidljiv disk prašine i plina. Zanimljivo je da galaksija nema nikakvo središnje ispupčenje ni jezgru. Sve što je vidljivo je disk prošaran plinom i prašinom s nekoliko H II regija i mladih otvorenih jata.

SN1969B je dosad jedina supernova zabilježena u toj galaksiji. Dostigla je maksimalni sjaj od + 13.9 magnituda 23. januara 1969.

Masa supermasivne crne rupe, koja je u centru ove galaksije, procijenjena je na 24 miliona masa Sunca.

Amaterska posmatranja

U 200 mm teleskopu M108 je tamna galaksija, vidljiva samo skrenutim pogledom. Duga je oko 3' i široka oko 1'. U blizini jezgre nazire se slabašna zvijezda (koja pripada našoj galaksiji).

Najbliži NGC/IC objekti

Sljedeći spisak sadrži deset najbližih NGC/IC objekata.^[c]

Ime	Udaljenost od NGC 3556 (uglovnih minuta)^[3]^[c]	Rektascenzija (J2000)^[3]	Deklinacija (astronomija) (J2000)^[3]	Tip^[3]
NGC 3587	1,05	11^sat. 14^m 47,7^s	+55° 1' 10''	planetarna maglina (PN)
NGC 3594	1,19	11^sat. 16^m 13,9^s	+55° 42' 17''	prečkasta spiralna galaksija (SB0)
NGC 3517-1	1,7	11^sat. 5^m 36,9^s	+56° 31' 31''	spiralna galaksija (Sb)
NGC 3517-2	1,7	11^sat. 5^m 37,1^s	+56° 32' 4''	spiralna galaksija (Sb)
NGC 3530	1,71	11^sat. 8^m 40,3^s	+57° 13' 49''	spiralna galaksija (S)
NGC 3499	2,15	11^sat. 3^m 10,9^s	+56° 13' 20''	spiralna galaksija (S0-a)
NGC 3549	2,29	11^sat. 10^m 56,8^s	+53° 23' 17''	spiralna galaksija (Sc)
NGC 3619	2,87	11^sat. 19^m 21,5^s	+57° 45' 30''	spiralna galaksija (S0-a)
NGC 3613	2,93	11^sat. 18^m 35,9^s	+58° 0' 2''	eliptična galaksija (E6)
NGC 3625	3,09	11^sat. 20^m 31,2^s	+57° 46' 52''	prečkasta spiralna galaksija (SBb)

Također pogledajte

Bilješke

^a Prividna magnituda od 10,0 – Apsolutna magnituda: M = m - 5 ((log₁₀ D_L) - 1), gdje je m=10,0 i D_L=9,9 * 10⁶.
^b 8,60 ugaonih minuta – S = A * D * 0,000291 * P, gdje je A=8,60, D=9,9 i P = 3,2616.
^c Bazirano na euklidsku udaljenost.

Reference

^ (en) seds.org
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j (en)(de) Entdeckung und Katalogisierung von Nebeln und Sternhaufen. "Steinickeov revidirani katalog NGC i IC objekata". Arhivirano s originala, 18. 7. 2013. Pristupljeno 9. 2. 2014.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g (en) Rezultati za NGC 3556. "NASA/IPAC Extragalactic Database".
^ Spisak posmatrača na sajtu Wolfganga Steinickea
^ Young, C., Sid. Mess. II, 252 (1883-84).
^ Kepple, George Robert; Glen W. Sanner (1998). The Night Sky Observer's Guide. Vol. 2. Willmann-Bell. str. 399. ISBN 0-943396-60-3. |volume= sadrži dodatni tekst (pomoć)

Literatura

(en) Steinicke, Wolfgang (2007), Jakiel, Richard (ured.), Galaxies and How to Observe Them, Springer, ISBN 978-1852337520
(en) R. J. Buta, H. G. Corwin, Jr., S. C. Odewahn (2007). The de Vaucouleurs Atlas of Galaxies. Cambridge: Cambridge University. ISBN 978-0521820486.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
(en) Sinnott, R. W. (1988). NGC 2000.0: The Complete New General Catalogue and Index Catalogues of Nebulae and Star Clusters. Sky Publishing. ISBN 978-0-933346-51-2.

Vanjski linkovi

NGC 3556

Messier 108 na WikiSky stranici: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, X-Ray, Astrophoto, Sky Map, Članci i slike
(en) NGC 3556 na Aladin pregledaču^{[mrtav link]}

NGC katalog

(en) Interaktivni NGC Online Katalog
(en) Astronomska baza podataka SIMBAD
(en) NGC katalog na Messier45.com Arhivirano 23. 9. 2018. na Wayback Machine
(en) NGC/IC projekt
(en) NGC2000 na NASA sajtu
(en) NGC na The Night Sky Atlas sajtu

Koordinate: 11^h 11^m 29.4^s, +55° 40′ 22″

Commons logo

Commons ima datoteke na temu: Messier 108

[seds-1] (en) seds.org

[klima-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j (en)(de) Entdeckung und Katalogisierung von Nebeln und Sternhaufen. "Steinickeov revidirani katalog NGC i IC objekata". Arhivirano s originala, 18. 7. 2013. Pristupljeno 9. 2. 2014.

[ned-3] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g (en) Rezultati za NGC 3556. "NASA/IPAC Extragalactic Database".

[klima-posmatrači-4] Spisak posmatrača na sajtu Wolfganga Steinickea

[klima-ref-5] Young, C., Sid. Mess. II, 252 (1883-84).

[NSOG-6] Kepple, George Robert; Glen W. Sanner (1998). The Night Sky Observer's Guide. Vol. 2. Willmann-Bell. str. 399. ISBN 0-943396-60-3. |volume= sadrži dodatni tekst (pomoć)

[2]

[4]

[5]

[6]

[1]

[3]

[b]

[a]

[c]