Morfološka klasifikacija galaksija
Ovaj članak nije preveden ili je djelimično preveden. |
Morfološka klasifikacija galaksija (engl. Hubble sequence) je način klasifikacije galaksija koji je uveo Edwin Hubble.[1]
Karakterisitike
urediPrema toj klasifikaciji su (naziva se i dijagram zvučne viljuške)
- E0 do E7 eliptične galaksije [2]
- Sa do Sc spiralne galaksije; dok vrste a do c moraju imati sljedeće karakteristike:
- Veličina jezgre opada od centra prema rubu.
- Otvorenost spiralnih krakova je veća.
- Udio kosmičke prašine i mladih zvijezda raste.
- SBa do SBc su prečkaste spiralne galaksije
- Ir ili Irr (engl. irregular) za nepravilne galaksije
- S0 und SB0 za prolazne vrste lećastih galaksija (ili lentikularnih) galaksija.
Hubbleov rad
urediHubble je u ovoj klasifikaciji vidio moguće stepene razvoja galaksija. Nedavna istraživanja su pokazala da je razvoj galaksija mnogo složeniji nego što je to Hubbleovim radom utvrđeno. Ali, uprkos svemu, eliptične su zadržale i danas naziv rane galaksije a spiralne kasne galaksije.
Problemi
urediGlavni problem s kojim se je Hubble susreo jeste da u to vrijeme nije bilo jakih teleskopa. U svoje vrijeme je Hubble uspio vidjeti samo nekoliko stotina bližih galaksija (zbog crvenog pomaka). Na osnovu tih podataka je sastavio svoj rad na klasifikaciji galaksija. Uz to dolazi da Hubble nije obuhvatio galaksije sa ultraljubičastim, rendgenskim kao ni s gama zračenjem koje su se u današnje vrijeme ispostavile pretežno kao nepravilne galaksije.
Budući da do sada nije pronađena zamjena za morfološku klasifikaciju koja bi obuhvatila sve galaksije odnosno cijelokupan spektar elektromagnetnog zračenja ona se i danas koristi. Gérard-Henri de Vaucouleurs koji je, između ostalog, istraživao i Hubbleov zakon, nije napravio značajan pomak na tom polju.[3] [4]
Primjeri
uredi| Morfološka klasifikacija galaksije | Ime galaksije | Rektascenzija | Deklinacija |
|---|---|---|---|
| E0 | M89 (NGC 4552) | 12h 35m 39,8073s | +12° 33' 22,829" |
| E1 | M105 (NGC 3379) | 10h 47m 49,600s | +12° 34' 53,90" |
| E2 | M60 (NGC 4649) | 12h 43m 39,66s | +11° 33' 09,4" |
| E3 | M86 (NGC 4406) | 12h 26m 11,743s | +12° 56' 46,40" |
| E4 | NGC 1700 | 04h 56m 56,33s | -04° 51' 56,7" |
| E5 | M59 (NGC 4621) | 12h 42m 02,32s | +11° 38' 48,9" |
| E6 | NGC 821 | 02h 08m 21,14s | +10° 59' 41,7" |
| E7 | |||
| E-S0 | NGC 4379 | 12h 25m 14,7s | +15° 36' 28" |
| S0 | NGC 3 | 0h 7m 16,8s | +8° 18' 5,9" |
| SB0 | NGC 4386 | 12h 24m 77,7s | +75° 31' 46" |
| Sa | NGC 11 | 0h 8m 42,5s | +37° 26' 52,5" |
| Sb | M81 (NGC 3031) | 09h 55m 33,17s | +69° 03' 55,1" |
| Sc | M74 (NGC 628) | 01h 36m 41,77s | +15° 47' 00,5" |
| SBa | NGC 23 | 00h 09m 53,41s | +25° 55' 25,6" |
| SBb | M58 (NGC 4579) | 12h 37m 43,5223s | +11° 49' 05,488" |
| SBc | NGC 7 | 0h 8m 20,9s | -29° 54' 53,6" |
| Ir | NGC 4376 | 12h 25m 18,1s | +05° 44' 28" |
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Članak iz the free dictionary enciklopedije (eng.)
- ^ "Erik Krebs, prezentacija na Goethe univerzitetu u Frankfurtu ([[Njemački_jezik|njem.]])" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 7. 3. 2010. Pristupljeno 7. 3. 2010.
- ^ "Biografija Gérard-Henri de Vaucouleurs na ASS-u (Američko udruženje astronoma) ([[Engleski_jezik|eng.]])". Arhivirano s originala, 26. 8. 2013. Pristupljeno 26. 12. 2013.
- ^ Larry R. Faulkner, IN MEMORIAM objavljeno na univerzitetu Austin(Texas) (eng.)