Wikipedia

Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine

ministarstvo u sastavu Vijeća ministara Bosne i Hercegovine

Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine (MOD) jedno je od devet ministarstava u sastavu Vijeća ministara Bosne i Hercegovine, nadležno za odbranu zemlje od unutrašnjih i vanjskih prijetni, ali i za organiziranje Oružanih snaga Bosne i Hercegovine. Na čelu ministarstva se od 2023. nalazi Zukan Helez (SDP BiH).[4]

Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine
Država Bosna i Hercegovina
Osnivanje29. decembar 2003; prije 21 godine (2003-12-29)[1]
PrethodnikMinistarstvo odbrane FBiH
Ministarstvo odbrane RS
VrstaMinistarstvo
NadležnostOdbrana
StatusAktivna
SjedišteSarajevo, Bosna i Hercegovina
43°51′22.8″N 18°24′47.6″E / 43.856333°N 18.413222°E / 43.856333; 18.413222
AdresaHamdije Krešeljakovića 98
VojskaOružane snage Bosne i Hercegovine
Zaposleni10.011 (2017)[2]
Budžet392.259.000 KM (2023)[3]
MinistarZukan Helez (SDP BiH)
Ključne osobeSlaven Galić (zamjenik ministra za politiku i planove)
Aleksandar Goganović (zamjenik ministra za upravljanje resursima)
Veb-sajtmod.gov.ba

Sjedište Ministarstva odbrane Bosne i Hercegovine nalazi se u sarajevskom naselju Bistrik, u ulici Hamdije Krešeljakovića.[5]

Historija

uredi

Prije Ministarstva odbrane Bosne i Hercegovine, od 1945. do 1992. postojao je Sekretarijat za narodnu odbranu Jugoslavije, koji je dijelovao na području čitave Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, dok su SR Bosna i Hercegovina i ostale republike raspologala samo svojim Teritorijalnim odbranama.

Nakon proglašenja nezavisnosti Republike Bosne i Hercegovine od Jugoslavije 1992, dana 15. juna 1992. formirana je prva Vlada Republike Bosne i Hercegovine i s njom i Ministarstvo odbrane Republike Bosne i Hercegovine, a za ministra odbrane tada je imenovan Jerko Doko, koji je na raspolaganju imao novoformiranu Armiju Republike Bosne i Hercegovine.[6] Ovo ministarstvo imalo je ključni značaj u i izvan teritorije BiH tokom rata u BiH. Osim Ministarstva odbrane Republike BiH, u Bosni i Hercegovini postajala su još dva ministarstva odbrane, Ministarstvo odbrane Republike Srpske i Ministarstvo odbrane Hrvatske Republike Herceg-Bosne.[7][8][9]

 
Sjedište ministarstva odbrane Bosne i Hercegovine u Sarajevu.

Vašingtonskim sporazumom Ministarstvo odbrane Republike BiH spojilo se sa Ministarstvom odbrane Herceg-Bosne u Ministarstvo odbrane Federacije Bosne i Hercegovine, koje je kasnije Dejtonskim sporazumom postalo ministarstvo u Vladi entiteta Federacija BiH. Potpisivanjem sporazuma u Washingtonu formirana je i Vojska Federacije Bosne i Hercegovine, koja je nastala spajenjem Armije Republike Bosne i Hercegovine i Hrvatskog vijeća odbrane, a Vojska Republike Srpske, odnosno Ministarstvo odbrane Republike Srpske, nastavilo je postojati u nadležnosti entiteta Republika Srpska.[10]

Dana 29. decembra 2003. donesen je prvi Zakon o odbrani BiH kojim je osnovano Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine.[1] Donošenjem drugog Zakona o odbrani BiH i Zakona o službi u OS BiH dana 1. decembra 2005, formirane su Oružane snage Bosne i Hercegovine, spajanjem Vojske Federacije Bosne i Hercegovine i Vojske Republike Srpske. Ministarstava odbrane entiteta i njihove vojske službeno su ukinute 1. januara 2006.[11][12]

Nadležnosti

uredi
 
Marina Pendeš, bivša ministrica odbrane Bosne i Hercegovine, zajedno sa sadašnjim generalom OS Bosne i Hercegovine Senad Mašovićem, tadašnjim generalom američke vojske Frankom Grassom i ambasadorom Bosne i Hercegovine u SAD-u Harisom Hrletom

Glavna osoba u ministarstvu odbrane Bosne i Hercegovine je ministar ili ministrica odbrane Bosne i Hercegovine, koji ima pravo na jednog sekretara i dva zamjenika.[13]

Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine je, u sklopu nadležnosti u lancu komandovanja i kontrole nad Oružanim snagama Bosne i Hercegovine, zaduženo za cjelokupnu strategiju i politiku odbrambenog sistema Bosne i Hercegovine.

Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine je nadležno za stvaranje i održavanje odbrambenog kapaciteta kako bi se osigurala zaštita suvereniteta, teretorijalnog suvereniteta, političke nezavisnosti, međunarodnog subjektiviteta Bosne i Hercegovine, zastupanje Bosne i Hercegovine u međunarodnim odnoseima vezanim za pitanje odbrane, nadzor nad svim subjektima Oružanih snaga Bosne i Hercegovine, izradu, pregled i ažuriranje odbrambene politike Bosne i Hercegovine koju odobrava Predsjedništvo Bosne i Hercegovine, a usvaja Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine, izradu i odobravanje politika i propisa u pogledu organizacije, administracije, obuke, opremanja i upotrebe Oružanih snaga Bosne i Hercegovine, osiguravanje da Bosna i Hercegovina poštuje međunarodne obaveze vezane za pitanja odbrane, aktiviranje jedinica rezervnog sistema za sve operacije, izuzev planirane obuke, razmještaj ili upotrebu bilo kojeg dijela Oružanih snaga izvan Bosne i Hercegvine za sve operacije ili aktiviranje obuke, izdavanje instrukcija načelniku Zajedničkog štaba za upotrebu ili razmiještanje jedinica Oružanih snaga unutar Bosne i Hercegovine za potrebe koju nisu obuka, uspostavu postupka za odobravanje vojne pomoći civilnim vlastima u slučaju prirodnih katastrofa i nesreća, po ovlaštenjima datim od Predsjedništva Bosne i Hercegovine, ustanovljavanje postupka koji osigurava transparentnost funkcija Ministarstva odbrane Bosne i Hercegovine, te ostale zakonske nadležnosti.

Organizacija

uredi
 
Pripadnici OS Bosne i Hercegovine u ISAF misiji

Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine se sastoji od osam sektora i šest ureda, od kojih su tri vjerske službe.

  • Generalni inspektorat
  • Sektor za politiku i planove
  • Sektor za međunarodnu saradnju
  • Sektor za obavještajno sigurnosne poslove
  • Sektor za komandu, kontrolu i komunikacije, kompjutere i upravljanje informacijama
  • Sektor za upravljanje personalom
  • Sektor za nabavku i logistiku
  • Sektor za finansije i budžet
  • Ured za internu reviziju
  • Ured za odnose s javnošću
  • Odjeljenje za opšte i zajedničke poslove
  • Ured vojnog muftije
  • Ured pravoslavnog dušebrižništva
  • Ured katoličkog dušobrižništva

Spisak ministara

uredi
Ministar Stranka Početak mandata Kraj mandata
Nikola Radovanović SDS 9. 3. 2004. 11. 1. 2007.
Selmo Cikotić[14] SDA 11. 1. 2007. 12. 1. 2012.
Muhamed Ibrahimović SDA 12. 1. 2012. 22. 10. 2012.
Zekerijah Osmić SDP BiH 22. 11. 2012. 31. 3. 2015.
Marina Pendeš HDZ BiH 31. 3. 2015. 23. 12. 2019.
Sifet Podžić DF 23. 12. 2019. 25. 1. 2023.
Zukan Helez SDP BiH 25. 1. 2023. trenutno

Reference

uredi
  1. ^ a b "Službeni list BiH broj 43/03". sluzbenilist.ba. Službeni list Bosne i Hercegovine. 29. 12. 2003. Pristupljeno 5. 2. 2025.
  2. ^ "Koliko koštaju zaposleni u državnim institucijama: Za plaće 11.744 službenika skoro 245 miliona maraka". avaz.ba. Dnevni avaz. 4. 9. 2017. Pristupljeno 31. 5. 2024.
  3. ^ "Budžet MO BiH za 2023" (PDF). mod.gov.ba. MOD. 2023. Pristupljeno 31. 5. 2024.
  4. ^ "Potvrđena Vijeća ministara Bosne i Hercegovine i Vlada Federacije Bosne i Hercegovine". Al Jazeera Balkans. 31. 3. 2015. Pristupljeno 29. 12. 2016.
  5. ^ "Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine". mod.gov.ba. Arhivirano s originala, 29. 11. 2016. Pristupljeno 29. 12. 2016.
  6. ^ Šarenkapa, A. (17. 1. 2018). "Institucije BiH u periodu 1992-1996: Ko su bili članovi Predsjedništva, premijeri i ministri RBiH". faktor.ba. Simurg Media. Arhivirano s originala, 19. 4. 2023. Pristupljeno 25. 5. 2024.
  7. ^ "Ratna hronika 92. - 95". camo.ch. Arhivirano s originala, 30. 3. 2015. Pristupljeno 29. 12. 2016.
  8. ^ "Активности: Састав Владе Републике Српске изабране 22. априла 1992. године". vladars.net. Arhivirano s originala, 23. 8. 2020. Pristupljeno 29. 12. 2016.
  9. ^ "Odluka Herceg-Bosne o Hrvatskom vijeću odbrane" (PDF). slobodanpraljak.com. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 29. 12. 2016.
  10. ^ Bajlo, Ivan. "Vojska Federacije Bosne i Hercegovine - 2000". vojska.net. Pristupljeno 29. 12. 2016.
  11. ^ "Brošura Ministarstva odbrane BiH - 2015" (PDF). mod.gov.ba. Ministarstvo odbrane Bosne i Hercegovine. 2015. Pristupljeno 5. 2. 2025.
  12. ^ "Zakon o odbrani Bosne i Hercegovine" (PDF). mod.gov.ba. Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine. 5. 10. 2005. Pristupljeno 5. 2. 2025.
  13. ^ "Nadležnosti". mod.gov.ba. Arhivirano s originala, 12. 12. 2016. Pristupljeno 29. 12. 2016.
  14. ^ "Sazivi vijeća ministara". vijeceministara.gov.ba. Vijeće ministara Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 29. 12. 2016.[mrtav link]

Vanjski linkovi

uredi
 Portal Bosna i Hercegovina
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Ministarstvo_odbrane_Bosne_i_Hercegovine&oldid=3681914"