Arktički okean
Arktički okean, dubine do 5.449 m naziva se još i Sjeverno polarno more, Arktik ali i Arktičko sredozemno more. To je sa 12,26 miliona km2 najmanji okean na Zemlji,[1] a velikim dijelom je pokriven ledom.
Arktički okean se nalazi na krajnjem sjeveru sjeverne polutke i unutar njega se nalaze sva 4 pola sjeverne polutke. Okružen je, uvijek prema jugu, s Azijom, Evropom i Sjevernom Amerikom. Okružen je s više kontinenata i iako je, naučno gledano, jedan od 5 okeana na Zemlji, smatra ga se i interkontinentalnim sredozemnim morem .
Sa Atlantikom je spojen oko 1.500 km širokim Sjevernim morem (Evropskim) između Grenlanda i Sjeverne Evrope odnosno Skandinavije, kao i zamršenim morskim putevima kroz vrlo razuđen ostrvski svijet sjeverne Kanade do širokih Davisovih vrata zapadno od Grenlanda. Sa Tihim okeanom povezan je jedva 85 km širokim Beringovim vratima.
Države koje ga okružujuUredi
Na Arktik izlaze najsjeverniji dijelovi država ili njihovi dijelovi: Aljaska (SAD), Kanada, Grenland (Danska), Island, Norveška i Rusija.
OstrvaUredi
Osim toga, uz njegov rub nalaze se i sljedeći ostrva ili grupe ostrva: Ostrvo Banks, Ostrva kraljice Elizabete, Ostrvo Ellesmere, Grenland, Island, Svalbard, Kolgujev, Zemlja Franje Josipa, Novaja Zemlja, Severnaja Zemlja, Novosibirska ostrva i Wrangelovo ostrvo.
Sjeverni polUredi
Unutar Arktičkog okeana odnosno na njegovim ostrvima leže 4 pola sjeverne hemisfere (Sjeverni pol).
Morsko dnoUredi
U Arktičkom okeanu odnosno na njegovom dnu nalaze se pragovi, duboki bazeni i jedna morska udubina .
U pragove spadaju Flečerov greben, Gakelski greben, Lomonosovljev-(Harisov)-prag, Istočnosibirski prag i Čukčenski prag. U Arktiku postoje tri duboka bazena: Euroazijski (u kojem je i udubina s najvećom dubinom Antarktika od 5.449 m) bazen, Kanadski bazen (s dubinom do 4.994 m) i Centralnoarktički bazen (s dubinom do 3.290 m).
PritociUredi
Najvažniji azijski pritoci su Ob, Jenisej, Lena i Kolima a u Sjevernoj Americi to je Mackenzie.
Također pogledajteUredi
ReferenceUredi
- ^ "Arctic Ocean". Encyclopedia Britannica. Pristupljeno 2016-03-08. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link)
Vanjski linkoviUredi
| Commons ima datoteke na temu: Arktički okean |