Zaljevsko područje San Franciska

Zaljevska oblast San Franciska (engleski: San Francisco Bay Area), također poznata samo kao Zaljevska oblast (The Bay Area), jeste geografski raznovsna metropolitanska oblast koja okružuje zaliv San Franciska u sjevernoj Kaliforniji. Zaljevska oblast je dom za više od 7 miliona ljudi i sastoji se od gradova, vojnih baza, aerodroma, ukomponiranih s regionalnim, državnim i nacionalnim parkovima, rasutih preko 9 okruga (po nekim agencijama 10) i povezanih velikom mrežom puteva, autoputeva, željezničkih pruga i prigradskih sistema željeznice.

USGS satelitska fotografija Zalivske oblasti

10 okruga San Francisko Zalivske oblasti. Ova slika obuhvata i Santa Cruz okrug koji po nekim definicijama ne pripada Zalivskoj oblasti

Zaljevska oblast, za razliku od tipičnih metropolitanskih oblasti, sadrži nekoliko istaknutih urbanih gradskih i prigradskih centara. Iako je sada San Jose najveći grad u ovoj oblasti (brojem stanovnika prešao San Francisco na popisu 1990), kroz veći dio historije San Francisco je bio najveći grad, a i sad je ostao glavni centar regiona.

S populacijom procijenjenom na 7.168.176 stanovnika (2005), objedinjena statistička oblast San Jose – San Francisco – Oakland peta je po veličini konsolidirana metropolitanska oblast u SAD-u.

Podregije

Sjeverni zaljev

Dolina Napa je najpoznatija po proizvodnji vina.

Regija koji se nalazi sjeverno od Golden Gate mosta je poznat kao Sjeverni zaljev. Ova oblast se sastoji od okruga Marin i širi se sjeverno ka okruzima Sonoma i Napa i istočno ka Solano okrugu. Sjeverni zaljev ima, s nekim izuzecima, veoma visok dohodak: okrug Marin je rangiran kao najbogatiji u Sjedinjenim Državama. Sjeverni zaljev je, generalno gledano, najmanje urbaniziran dio Zaljevske oblasti, sa mnogo neuređenih parkova i poljoprivrednih gazdinstava.

To je jedini dio Zaljevske oblasti u kojem nema zajedničkog gradskog željezničkog sistema. Nedostatak saobraćajnih servisa vezan je za nisku brojnost populacije u Sjevernom zaljevu, kao i za činjenicu da je vodom odvojen od ostatka Zalivske oblasti. Jedina njegova veza s ostatkom oblasti jeste preko mosta Golden Gate prema San Franciscu, mosta Richmond-San Rafael i Carquinez prema Richmondu, i preko mosta Benicia-Martinez, koji vodi ka Martinezu.

Istočni zaljev

Berkeley – Velika kula u centru fotografije je u studentskom domu Kalifornijskog univerziteta Berkeley.

Istočna strana zaljeva sastoji se od okruga Almeida i Contra Costa i poznata je pod nazivom Istočni zaljev. On je podijeljen na 2 regije: unutrašnji zaljev, koji se naslanja na zaljevsku obalu, i vanjski zaljev, koji se sastoji od dolina odvojenih od unutrašnjeg zaljeva brdima i planinama.

Unutrašnji zaljev obuhvata gradove: Oakland, Hayward, Fremont, Berkeley i Richmond, kao i mnogo manjih predgrađa. On je više urbaniziran, gušće naseljen, sa dosta predratnih zgrada i etnički raznovrsnijom populacijom.

U Oaklandu se nalazi najveća luka u regionu. Kao i kod mnogih urbanih zona u unutrašnjosti, Unutrašnji zaljev ima povećan postotak uličnog kriminala, kao i ostale socioekonomske probleme. Prema zvaničnim izvještajima FBI-a, u 2002. godini više od 50% svih ubistava u Zaljevskoj oblasti desilo se u Richmondu i Oaklandu. Broj ubistava se povećavao sve do 2005, kad je dostigao najveću vrijednost u Richmondu i Oaklandu.

Vanjski istočni zaljev sastoji se od velikog broja manjih gradova. Svi su povezani s Istočnim zaljevom sistemom BART, autoputem, kao i tunelom Caldecott. Vanjski zaljev je prigradsko, ruralno područje i izgrađeno je poslije Drugog svjetskog rata. Bijelci su još uvijek većina u ovoj oblasti; međutim, očekuje se da postanu manjina za manje od 10 godina. Većina bijele populacije preselila se u ovu oblast iz San Franciska i Unutrašnjeg zaljeva, da bi izbjegli socioekonomske probleme koje zahvataju te oblasti i koje se sada šire i na Vanjski zaljev.

Poluostrvo

Oblast između Južnog zaljeva, grada i okruga San Francisco jeste poluostrvo San Francisco, lokalno poznato samo kao "Poluostrvo". Ova oblast sastoji se od više manjih gradova i prigradskih općina u okrugu San Mateo i u sjeverozapadnom dijelu okruga Santa Clara, uključujući Palo Alto i Univerzitet Stanford, Los Altos, Menlo Park, Mountain View, Daly City, San Bruno, San Mateo i Foster City, Burlingame, Hillsborough, Redwood City, San Carlos, Atherton, kao i više gradova uz Pacifičku obalu, kao što su Pacifica i Half Moon Bay. Ova oblast je veoma raznolika, iako ovdje živi značajna populacija zaposlenih s visokim ličnim dohotkom. Veliki broj ovih gradova su bili centri ruralnog života sve do perioda poslije Drugog svjetskog rata, kad je migrirao veliki broj stanovnika Zaljevske oblasti iz srednje i više klase, što je pozitivno utjecalo na razvoj sela i njihov funkcionalni prelazak u manje gradove. Od 80-ih godina 20. vijeka ova oblast imala je veliki porast porodica srednje i više klase, što je direktna posljedica tehnoškog buma Silicijske doline.

Južni zaljev

Općine oko južnog dijela zaljeva San Francisco poznate su kao Južni zaljev. On obuhvata grad San Jose i njegova predgrađa, uključujući Gilroy, Mountain View, Santa Claru, Milpitas, Cupertino, Palo Alto, Sunnyvale, Los Altos, Saratogu, Campbell i Los Gatos. U ovoj oblasti nalazi se i centar novih tehnologija - Silikonska dolina, koja se razvila iz svemirskog razvojnog centra iz vremena Hladnog rata. Danas se rast nastavlja zahvaljujući najviše brzom razvoju novih tehnologija i stalnoj i sve većoj potrebi za novom jeftinom imigrantskom radnom snagom. Rezultat tog povećanja stanovnika jest veliki rast cijena nekretnina, što je primoralo mnoge porodice srednje klase da se presele u druge dijelove regiona. Profitirajući od naziva Silikonska dolina, ova oblast je centrala velikog broja giganata iz tehnološkog sektora. Poznatije kompanije sa sjedištem u Južnom zaljevu jesu Intel, AMD, Cisco Systems, Hewlett-Packard, Apple Computer, Google i Yahoo.

Pogled ka zapadu preko sjevernog San Josea i drugih dijelova Silikonske doline.

Santa Cruz

Postoji neslaganje oko pripadanja okruga Santa Cruza Zaljevskoj oblasti. Mnogi stanovnici ovog okruga sebe ne smatraju stanovnicima ove oblasti; međutim, ne postoji zvanična definicija "Zaljevske oblasti San Franciska", tako da je ovaj pojam donekle fleksibilan. Santa Cruz se obično smatra dijelom Zaljevske oblasti Monterey, pošto grad leži u sjevernom dijelu Monterejskog zaljeva. Grad se također ponegdje smatra najsjevernijim dijelom centralne obale Kalifornije, koja se pruža sve do Santa Barbare.

Prihod i troškovi života

Ova oblast jedna je od najbogatijih regija u SAD-u. Po zavodu za statistiku SAD-a, od 280 definiranih metropolitanskih oblasti, Zaljevska oblast ima najveći prosječni dohodak po domaćinstvu sa 62.024 dolara u 2000. godini.

Dok samo 26% domaćinstava na nacionalnom nivou imaju godišnji dohodak preko 75.000 dolara, u San Francisku je taj postotak čak 48%. Postotak domaćinstava čiji dohodak prelazi 100.000 dolara duplo je veći od nacionalnog prosjeka. Oko jedne trećine (31%) domaćinstava u Zaljevskoj oblasti ima šestocifreni godišnji dohodak, za razliku od nacionalnog prosjeka, koji je manji od 16%. U junu 2003. studija Univerziteta Stanford, podržana od strane Zavoda za statistiku SAD-a, ustanovila je prosječan dohodak domaćinstva u Zaljevskoj oblasti, koji je za oko 60% veći nacionalnog prosjeka. Najveći broj domaćinstava zarađuje između 100.000 i 150.000 dolara na godišnjem nivou, što je oko 18% domaćinstava. Na nacionalnom nivou najveći broj domaćinstava ima godišnju zaradu između 30.000 i 40.000 dolara, a to je oko 13% svih domaćinstava,.

6 od 10 kalifornijskih općina s najvećim per capita dohotkom nalaze se u Zaljevskoj oblasti (Belvedere, Atherton, Woodside, Portola Valley, Diablo). Od 100 okruga s najvećim per capita dohotkom u SAD-u, 6 se nalazi u ovoj oblasti (Marin, San Mateo, San Francisco, Santa Clara, Contra Costa, Alameda).

42 stanovnika Zaljevske oblasti nalaze se na Forbesovoj listi 400 najbogatijih Amerikanaca, objavljenoj 2006. U San Francisku živi 13 milijardera, pa se po tome nalazi odmah iza Moskve i Londona kao grad s najviše milijardera u svijetu. Među navedenim se nalaze neka veoma poznata imena kao što su George Lucas, Charles Schwab i Larry Ellison.

Studija nevladine organizacije Claritas ukazuje da u 2004. godini 5% od svih domaćinstava u metropolitanskim zonama San Francisco i San Jose ima imovinu preko milion dolara, a Wells Fargo procjenjuje da ima 180 hiljada milionerskih domaćinstava u Zaljevskoj oblasti, od kojih 10% ima imovinu veću od 5 miliona dolara.

Visoku popularnost Zaljevska oblast duguje svom blagom vremenu, svojoj kulturnoj i ekonomskoj razvijenosti, koja u kombinaciji sa ograničenim građevinskim zonama dovodi do toga da su cijene nekretnina izuzetno visoke. Naročito su visoke kupoprodajne cijene stambenog prostora, kao i zakup u komercijalne svrhe. Zahvaljujući relativno nižoj cijeni nekretnina u predgrađu i ograničenog javnog transporta, duge, skupe i često neprijatne automobilske gužve su česte u regiji. Zbog tih problema mnoge druge aktivnosti su skuplje nego u ostalim dijelovima zemlje. Samo su kod određenog dijela populacije primanja pratila porast troškova života, pa je veliki broj zaposlenih koji imaju minimalnu zaradu, pa čak i domaćinstva sa više zaposlenih članova zavedeno kao "siromašno", dok su viši prihodi, neophodni za zadovoljavajući životni standard doveli do povećanja taksi u Zaljevskoj oblasti.

Klima

Bulevar Skyline pruža se preko planina Santa Cruz, blizu gradića Palo Alto; za vrijeme zime i proljeća, brda koja okružuju Zaljevsku oblast, zbog velike količine padavina, zelene su boje.

Kiša je rijetka u Zaljevskoj oblasti za vrijeme ljetnih mjeseci. Kao rezultat toga, u okolnim brdima ljeti vlada suša i travne oblasti dobijaju zlatnožutu boju.

Iz razloga što brda, planine, i velike vodene površine prouzrokuju tako veliki geografski diverzitet u regiji, Zaljevska oblast ima značajnu različitost mikroklimata. Zone blizu Tihog okeana generalno karakteriziraju relativno male temperaturne razlike tokom godine, sa svježim maglovitim ljetima i blagim kišnim zimama. Zone u unutrašnjosti, naročito one koje su planinama odvojene od okeana, imaju toplija ljeta i niže noćne temperature tokom zime. U nekoliko stambenih zona zimi čak padne i snijeg koji se zadrži maksimalno nekoliko sati, a na nekim vrhovima (St. Helena, Mount Hamilton, Mount Diablo i Mount Tamalpais) u toku zime u više navrata snijeg se zadržava po nekoliko dana.

Geologija i geomorfologija

Zaljevska oblast poznata je širom svijeta po kompleksnosti svoje geološke građe koju sačinjavaju formacije sastavljene od sedimentnih krečnjačkih stijena i pješčara, metamorfnih serpentinskih stijena, naslaga uglja, kao i nevjerovatni bazaltni oblici i naslage pepela nastali erupcijom danas ugašenih vulkana u bližoj ili daljoj geološkoj prošlosti. Na nekim su lokacijama u ogromnom broju prisutni fosili sisara pleistocenske starosti.

Vertikalni reljef

Nastanak nekoliko planinskih masiva kao i velikog broja grebenskih i brdskih struktura vezan je za velike sile pritiska nastale sučeljavanjem pacifičke i sjevernoameričke ploče. Ove strukture obezbeđuju spektakularan pogled na veliki dio Zaljevske oblasti i uključuju Mount Tamalpais sa 784 m u okrugu Marin, Mount Diablo sa 1.173 m u okrugu Contra Costa, Mission Peak sa 767 m u okrugu Alameda i Mount Hamilton sa 1.284 m u okrugu Santa Clara na kojem se nalazi i čuvena opservatorija Lick.

Tri glavne grebenske cjeline uglavnom su paralelne sa glavnim rasjedima:

Obalski planinski lanac predstavlja greben poluostrva San Francisco i okruga Marin.
Berkeley Hills, San Leandro Hills i njihova južna grebenska linija, koja zahvata Mission Peak.
Diablo Range, koji uključuje Mount Diablo i Mount Hamilton.

Rasjedi

Region je također podijeljen na najmanje 4 glavna rasjedna sistema sa stotinama manjih rasjedlina koje pripadaju ozloglašenom rasjedu San Andreas, od kojih su svi na dodiru pacifičke i sjevernoameričke ploče. Ova regija je posebno izložena katastrofama povezanim s velikim zemljotresima, kombiniranim s više faktora:

mnogobrojni aktivni rasjedi u regiji.
određeni tipovi zemljišta u blizini zaliva kao i u kotlinama u unutrašnjosti utiču na povećanje jačine zemljotresa. Zemljišta koja uvećavaju jačinu trusa prikazana su na mapi desno.
velike površine u Zaljevskoj oblasti su isušene močvare, danas značajno urbanizirane, koje su podložne slijeganju zemljišta.
veliki broj starih zgrada, od kojih mnoge ne mogu izdržati jače zemljotrese.
intezivna gradnja u zonama koje su podložne klizištima i blatnim bujicama.
Veći dio komunalne infrastrukture ne zadovoljava standarde potrebne da se održi funkcioniranje u slučaju većih zemljotresa i požara.

Transport

Zaljevsku oblast servisira veliki broj javnih transportnih sistema, uključujući 3 međunarodna aerodroma (SFO, OAK, SJC), 4 brza tranzitna i regionalna željeznička sistema, uključujući i BART sistem, razgranat javni trajektni sistem, kao i veći broj autobuskih agencija. Sistem autoputeva veoma je razgranat; međutim, na velikom broju saobraćajnica, naročito na mostovima, za vrijeme špica javljaju se saobraćajni kolapsi.

Obrazovanje

Univerzitet Berkeley.

Regija je sjedište više univerziteta, među kojima najznačajnija mjesta zauzimaju Stanford, Univerzitet Kalifornije Berkeley i Univerzitet Kalifornije San Francisco.

Okruzi i gradovi

Okruzi

Alameda
Contra Costa
Marin
Napa
San Benito
San Francisco
San Mateo
Santa Clara
Santa Cruz
Solano
Sonoma

Gradovi s više od 200.000 stanovnika

San Jose, 1.006.892 (10. najveći grad u SAD-u)
San Francisco, 744.041 (14. najveći grad u SAD-u)
Oakland, 397.067 (44. najveći grad u SAD-u)
Fremont, 201.691

Gradovi sa 100.000 do 200.000 stanovnika

Santa Rosa, 154.212
Hayward, 140.606
Sunnyvale, 130.519
Concord, 122.204
Vallejo, 116.844
Santa Clara, 108.518
Fairfield, 104.897
Richmond, 102.120
Berkeley, 101.555
Daly City, 101.005
Antioch, 100.586

Vanjski linkovi

Commons logo

Commons ima datoteke na temu: Zaljevsko područje San Franciska