Smrt fašizmu – sloboda narodu
Smrt fašizmu - sloboda narodu (mak. Смрт на фашизмот - слобода на народот!; slov. Smrt fašizmu - svoboda narodu) bio je moto jugoslovenskih partizana, koji je kasnije prihvaćen kao zvanični slogan čitavog Narodnooslobodilačkog pokreta, a često je citiran u poslijeratnoj Jugoslaviji.[1]
Augusta 1941. novine "Vjesnik", tada jedan od glavnih glasila Narodnooslobodilačkog pokreta, sadržavao je u svom zaglavlju parolu "Smrt fašizmu - sloboda narodu." Pozdrav je postao poznat nakon smrti vješanjem narodnog heroja Stjepana Steve Filipovića, komandira Kolubarske čete Valjevskog partizanskog odreda, u Valjevu 22. maja 1942. godine. Nakon što mu je stavljen konopac, on je prkosno podigao ruke i osudio naciste i njihove saradnike, uzvikujući: "Smrt fašizmu - sloboda narodu!."
Ovaj moto se vremenom sve više širio pa je kasnije postao zvanični pozdrav boraca i oficira Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije, a korišćen je i kao pozdrav u zvaničnim dokumentima NOVJ i NOP-a. Tekst partizanske zakletave objavljen maja 1943. godine u Biltenu Vrhovnog štaba NOV i PO Jugoslavije na svom kraju sadržao je takođe slogan "Smrt fašizmu - sloboda narodu."
Zanimljivosti uredi
- 9. novembra 2018. godine u Prijedoru je obilježen Međunarodni dan borbe protiv fašizma i antisemitizma. Ovaj događaj organizovao je Centar za mlade KVART iz Prijedora.
- 25. novembra 2018. godine, bosanskohercegovački časopis Oslobođenje u svom dnevnom izdanju je obilježio 75. godišnjicu od prvog zasijedanja Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Bosne i Hercegovine, koje je bilo održano u Mrkonjić Gradu.
Također pogledajte uredi
- Smrt fašizmu, album rock grupe Plavi orkestar nadahnut NOB-om
- Bratstvo i jedinstvo
- Ljudska prava