Pravoslavna crkva svetog Petra i Pavla u Borcima

Crkva sv. Petra i Pavla u Borcima
Osnovne informacije
Religija	Pravoslavlje
Država	Bosna i Hercegovina
Organizacijski status	Parohija Konjic
Oznaka baštine	Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine
Arhitektonski opis
Arhitektonski tip	Crkva
Osnovano od strane	Zemaljska vlada,
Smjer fasade	istok - zapad
Dovršeno	1896. god
Specifikacije
Dužina	11 m
Širina	7,05 m
Toranj/-evi	1
Visina tornja	11,65 m
Materijali	Kamen krečnjak, kamen sedra (toranj)

Crkva sv. Petra i Pavla u Borcima, općina Konjic, Bosna i Hercegovina, pripada Srpskoj pravoslavnoj crkvi i eparhiji zahumsko-hercegovačkoj i primorskoj. Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.

Lokacija

Naselje Borci je na 10 km zračne udaljenosti jugoistočno od Konjica, u podnožju istočnih padina planine Borašnice, na Boračkoj visoravni. Nalazi se uz put koji iz Konjica preko Boraka vodi za Glavatičevo i dalje, uz Neretvu, na jugoistok u Zaborane na Nevesinjskom polju

Historija

U periodu 1878-1918, na području današnje općine Konjic, izgrađena su dva vjerska objekta: Crkva sv. Vasilija Velikog u Konjicu, 1886. godine i Crkva svetih apostola Petra i Pavla, u Borcima, 1896. godine.

Početkom 1880. godine, mještani sela Borci obratili su se Zemaljskoj vladi za Bosnu i Hercegovinu molbom da im se odobri izgradnja manje crkve sa sporednim prostorijama na Borcima i materijalna pomoć za njenu izgradnju. Zemaljska vlada udovoljila je ovoj molbi: odobrila je gradnju i pomoć od 300 florina.

Opis

Crkva je pravougaone osnove, vanjskih dimenzija cca 7,05 x 11,00 m. U osovini vanjskog zida zapadne fasade, prizidan je zvonik kvadratne tlocrtne osnove 2,90 x 2,90 m.

Crkva je jednobrodna, a u funkcionalnom smislu je podijeljena na: prostor naosa, oltarski prostor sa proskomidijom, đakonikonom i časnom trpezom, smješten u apsidi, te galeriju, preko koje se pristupa stepeništu crkvenog tornja. Crkva ima jedan ulaz.

Na gornjoj zoni ikonostasne pregrade crkve je postavljeno nekoliko ikona.

Crkva je prvobitno bila pokrivena kamenim pločama. Kao pokrivač je zatim korišten crijep, 80-ih godina 20. stoljeća su korištene salonit ploče, a 2005. godine je izvršeno prepokrivanje «salonitkom».

Zvonik je naknadno prizidan uz crkvu i zidan je od kamena sedre (dok je crkva zidana od krečnjačkog kamena).

Svi prozori imaju kamene šembrane (okvire), izvedene od po četiri komada kamena «miljevine». Kamenovi šembrana su klesani veoma precizno, a njihove vidljive, vanjske površine su obrađene finom «zubljom» Miljevina je kamen bjeličaste do žućkaste boje, mekahan je i veoma pogodan za izvođenje dekorativnih elemenata, zbog jednostavnosti njegove obrade. Ima trajnu povišenu vlažnost i teško se suši. Nema veliku čvrstoću, ekstremno je porozan i veoma higroskopan pa ga je potrebno zaštiti.

Vanjski linkovi

• Eparhija zahumsko-hercegovačka i primorska
• Turistički vodič Konjic