Natrij-kalij pumpa
Natrij-kalij pumpa (EC 3.6.3.9, Na-K pumpa) je oblik primarnog aktivnog transporta iona kroz ćelijsku membranu koji se, uz potrošnju energije, kreću iz sredine sa manjom u onu sa većom koncentracijom, pomoću molekula nosača. U ovom procesu se ioni natrija aktivno ispumpavaju (izbacuju) iz ćelije, a kalija upumpavaju u ćeliju, suprotno koncentracionom gradijentu: natrija ima više van ćelije nego unutra, a kalija obrnuto.[1][2][3][4] Ovaj enzim katalizira sljedeću hemijsku reakciju:
| Na+/K+ pojačavajuća ATPaza | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 } | |||||||||
| Identifikatori | |||||||||
| EC broj | 3.6.3.9 | ||||||||
| Baze podataka | |||||||||
| IntEnz | IntEnz pregled | ||||||||
| BRENDA | BRENDA unos | ||||||||
| ExPASy | NiceZyme pregled | ||||||||
| KEGG | KEGG unos | ||||||||
| MetaCyc | metabolički put | ||||||||
| PRIAM | profil | ||||||||
| PDB strukture | RCSB PDB PDBj PDBe PDBsum | ||||||||
| |||||||||
Proteini nosači djeluju kao pumpe i kao enzimi ATP-aze (adenozin trifosfataze) jer katalizuju razlaganje ATP. Razlaganjem ATP-a na ADP i neorganski fosfat, kida se fosfoanhidridna veza koja je bogata energijom koja je neophodna za ovaj transport. Natrij-kalij pumpa ima glavnu ulogu u stvaranju membranskog potencijala životinjskih ćelija. Potencijal mirovanja ili membranski potencijal je električni napon između unutrašnje (negativno naelektrisana) i vanjske (pozitivno naelektrisana) stane nervne i mišićne ćelije u stanju mirovanja, odnosno prije nadraživanja. Kada se nadraže, potencijal mirovanja postaje akcijski potencijal, tj. nervni impuls, pri kome se obrće polariziranost membrane jer unutrašnja strana postaje pozitivno, a vanjska negativno naelektrisana.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, ISBN 9958-9344-1-8.
- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.
- ^ Skou, J.C. (1957): The influence of some cations on an adenosinetriphosphatase from peripheral nerve. Biochim. Biophys. Acta, 23: 394-401.
- ^ Post R. L., Sen A K. A., Rosenthal A. S. (1965): A phosphorylated intermediate in adenosine triphosphate-dependent sodium and potassium transport across kidney membrane. J. Biol. Chem., 240: 1437-1445.
Vanjski linkovi
uredi- Na /K -exchanging ATPase na US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)