Indometacin
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Indometacin (po INN) ili indomethacin je lijek iz porodice nesteroidnih antiupalnih lijekova. Obično se koristi za ublažavanje bolova, groznice, upale i nateklina. Djeluje tako što inhibira proizvodnju prostaglandina, tvari koja prouzrokuje, između ostalog, upale. Na tržištu se nalazi pod mnogim imenima: Indocin, Indocid, Indochron E-R i Indocin-SR.
Indometacin | ||
---|---|---|
Naziv lijeka | Indometacin | |
Grupa | Nesteroidni antiupalni lijekovi | |
Trgovačka imena | Indocin, Indocid, Indochron E-R, Indocin-SR | |
| ||
ATC kodovi | C01EB03, M01AB01, M02AA23, S01BC01 | |
CAS registarski broj | 53-86-1 | |
| ||
Stručne informacije | ||
| ||
Ime po IUPAC 1-(4-hlorobenzoil)-5-metoksi-2-metil-1-H-indol-3-acetatna kiselina | ||
Sumarna formula | C19H16ClNO4 | |
Molarna masa | 357,79 g/mol | |
| ||
Biološka raspoloživost | 100% (oralno) 80-90% (rektalno) | |
Metabolizam | hepatični | |
Poluvrijeme eliminacije | 4,5 sata | |
Izlučivanje | renalno 60% fekalno 40% |
Karakteristike
urediHemijski gledano, indometacin je metilirani derivat indola i kao takav pripada u klasu arilalkaloičnih kiselina nesteroidnih antiupalnih lijekova, gdje spada i diklofenak.
Indikacije
urediKliničke indikacije indometacina uključuju:
- Ankilozni spondilitis
- Reumatoidni artritis
- Artritisni giht
- Osteoartritis
- Juvenilni artritis
- Psoriatični artritis
- Reiterov sindrom
- Pagetova bolest kostiju
- Bartterov sindrom
- Glavobolja
- Hondrokalcinoza
- Dismenoreja (menstrualni bolovi)
- Perikarditis
- Bursitis
- Tendinitis
- Renalni kolici
- Groznica i bolovi povezani sa malignim bolestima
- Migrena
- Krioglobulinemija
Indometacin se također klinički upotrebljava za odlaganje preranog porođaja, smanjuje amniotične tekućine i zatvara otvor ductus arteriosus kod fetusa.
Indometacin je lijek sa mnogo veoma ozbiljnih neželjenih efekata i ne bi se trebao koristiti kao analgetik za manje bolove ili groznicu. Lijek je mnogo snažniji od aspirina, ali ne i bolji analgetik. Kod blažih bolova standardna oralna doza indometacina je ekvivalentna kao i 600 mg aspirina.
Neželjeni efekti
uredi- Rekurentni (povratni) ulkus na želucu
- Alergija na indometacin, aspirin ili druge NSAID lijekove
- Pacijenti sa nosnim polipima reaguju na druge NSAID lijekove tako što im se javlja angioedem
- Nepreporučuje se djeci mlađoj od dvije godine
- Teška oštećenja bubrega i jetre
- Indometacin može pogoršati stanje pacijenata sa Parkinsonovom bolesti, epilepsijom i psihičkim poremećajima
Mehanizam djelovanja
urediIndometacin je neselektivni inhibitor ciklooksigenaze (COX) 1 i 2, enzima koji su uključeni u sintezu prostaglandina iz arahidonične kiseline. Prostaglandini su molekule slične hormonima koji se normalno nalaze u organizmu, gdje imaju široku paletu djelovanja i efekata, od kojih su izazivanje bola, groznice i upale.
Prostaglandini također uzrokuju kontrakcije (grčeve) maternice kod trudnica. Indometacin je efektivno sredstvo za odlaganje preranog porođaja, tako što reducira kontrakcije materice putem inhibicije sinteze prostaglandina u materici, a, moguće, i putem blokade kanala kalcijuma.
Indometacin ima dva dodatna načina djelovanja koji imaju klinički značaj:
- Inhibira pokretljivost polimorfonukličnih leukocita, kao i kolhicin.
- Isključuje oksidativnu fosforilaciju u mitohondrijama hrskavice i jetre, slično salicilatima.
Ovim dodatnim efektima se također dodaju i analgetičke i antiupalne karakteristike. Indometacin lahko prelazi u placentu te može smanjiti proizvodnju urina kod fetusa i može spriječiti polihidramniju. To se dešava tako što on reducira protok krvi u bubrezima i povećava renalno-vaskularni otpor, moguće putem pojačavanja efekata vazopresina na bubrege fetusa.
Neželjeni efekti
urediPošto indometacin nije selektivni inhibitor, odnosno sprječava proizvodnju obje varijante ciklooksigenaze (COX-1 i COX-2), on potpuno inhibira sintezu prostaglandina u stomaku i probavnom sistemu. Prostaglandini u normalnim uslovima održavaju sluzokožu probavnih organa. Iz tog razloga, indometacin, kao i drugi lijekovi iz iste grupe, može izazvati čireve na želucu. Tako nastali čirevi mogu izazvati unutrašnje krvarenje i perforaciju (bušenje) želučane opne. U tim slučajevima neophodna je hitna hospitalizacija pacijenta. Zabilježeni su i smrtni slučajevi prouzrokovanih komplikacijama.
Uobičajene doze
uredi- tablete ili kapsule od 25 i 50 mg
- supozitorije 50 i 100 mg
- sirup (25 mg/5ml)
- koncentrat od 50 mg za intramuskularne injekcije
- sprej ili gel
- 1%-tna tekućina za lokalnu primjenu
Historija
urediIndometacin je otkriven 1963 godine te je odobren od strane američke administracije za hranu i lijekove 1965. Njegov način djelovanja, zajedno sa drugim nesteroidnim antiupalnim lijekovima, koji inhibiraju ciklooksigenazu, opisan je 1971 godine.
Reference
uredi- Lum G, Aisenbrey G, Dunn M, Berl T, Schrier R, McDonald K: In vivo effect of indomethacin to potentiate the renal medullary cyclic AMP response to vasopressin, J Clin Invest, volume 59, 1. izdanje, 1977, str. 8-13, pmid 187624
- Akbadarpour F, Afrasiabi A, Vaziri N: Severe hyperkalemia caused by indomethacin and potassium supplementation, South Med J, volume 78, 6. izdanje, 1985, str. 756-7, pmid 4002013
- Ragheb M: The clinical significance of lithium-nonsteroidal anti-inflammatory drug interactions, J Clin Psychopharmacol, volume 10, 5. izdanje, 1990, str. 350-4, pmid 2258452
- Phelan K, Mosholder A, Lu S: Lithium interaction with the cyclooxygenase 2 inhibitors rofecoxib and celecoxib and other nonsteroidal anti-inflammatory drugs, J Clin Psychiatry, volume 64, 11. izdanje, 1003, str. 1328-34, pmid 14658947
- Hart F, Boardman P: Indomethacin: A new non-steroid anti-inflammatory agent, Br Med J, volume 5363, 1963, str. 965-70, pmid 14056924
- Ferreira S, Moncada S, Vane J: Indomethacin and aspirin abolish prostaglandin release from the spleen, Nat New Biol, volume 231, 25. izdanje, 1971, str. 237-9, pmid 5284362
- Scherzer P, Wald H, Rubinger D, Popovtzer M: Indomethacin and sodium retention in the rat: role of inhibition of prostaglandin E2 synthesis, Clin Sci (Lond), volume 83, 3. izdanje, 1992, str. 307-11, pmid 1327647
Vanjski linkovi
uredi- Effects of Perinatal Indomethacin Treatment on Preterm Infants, doktorska disertacija (PDF)
- Indometacin na MedicineNet.com
- Indometacin na Drugs.com Arhivirano 3. 3. 2016. na Wayback Machine