Gabrijel Rodić
Gabrijel Rodić (njem.: Gabriel Joseph Freiherr von Rodich; rođen u Vrginmostu, općina Gvozd, Kraljevina Hrvatska u sklopu Habsburške monarhije, 13. septembra 1812 – umro u Beču, Habsburška monarhija, 21. maja 1890) bio je hrvatski plemić, vojskovođa i visoki državni funkcioner u Habsburškoj monarhiji. Tokom pedesetogodišnje vojničke karijere stekao je visoki generalski čin sa tri zvjezdice, generala artiljerije.
| Gabrijel Rodić | |
|---|---|
 | |
| Rođenje | 13. decembra 1812. Vrginmost, općina Gvozd, Kraljevina Hrvatska u sklopu Habsburške monarhije |
| Smrt | 21. maja 1890. Beč, Habsburška monarhija |
| Titule | baron |
| Služba | 1832. - 1881. |
| Čin |  |
| Ratovi | Revolucija 1848. Austrijsko-pruski rat 1866. Zaposjedanje BiH 1878. |
| Važnije bitke | Bitka kod Pákozda (1848.) Bitka kod Schwechata (1848.) Bitka kod Custoze (1866.) |
| Vojska | Vojska Habsburške monarhije |
| Rod vojske | Pješadija, artiljerija |
| Komandovao | 5. korpus |
| Odlikovanja | Viteški krst Vojnog ordena Marije Terezije |
Biografija
urediPunim imenom Gabrijel Josip Rodić rođen je Vrginmostu (današnja općina Gvozd u Sisačko-moslavačkoj županiji), podno Petrove gore), u oficirskoj porodici srpskog porijekla. Već sa 14 godina postao je kadet 54. pješadijske pukovnije u austrijskom Grazu, a 1. januara 1831. dobio je čin zastavnika.
Godine 1833. vratio se u Hrvatsku, u 1. bansku krajišku pješadijsku pukovniju, gdje je uskoro stekao čin potporučnika. 1840. unaprijeđen je u natporučnika, a 1844. u brigadnog pobočnika. Pokazavši se sposobnim i vještim, promijenivši u petnaestak godina nekoliko vojnih jedinica, stalno je napredovao, pa je 12. septembra 1848. dobio čin kapetana, postavši nešto ranije član štaba hrvatskog bana Josipa Jelačića.
Kao član Hrvatsko-slavonske armije, pod glavnom komandom bana Jelačića, učestvovao je je u mnogim bitkama u Ugarskoj tokom revolucionarne 1848. godine, kao što su bitka kod Pákozda, bitka kod Schwechata i druge. Veoma brzo došla su i nova unapređenja, u čin majora već 14. decembra 1848., u čin potpukovnika 24. decembra 1849., a u čin pukovnika 12. septembra 1851. Krajem 1852. postavljen je za komandanta novoformirane banove 46. pješadijske pukovnije. U novembru 1850. dobio je od cara i kralja Franje Josipa plemićku titulu viteza.
Rodić je 1. marta 1859. unaprijeđen je u čin general majora i prebačen u Dalmaciju (najprije u Dubrovnik, a zatim u Kotor), zatim krajem 1862. u Italiju (Vicenza) i na kraju u Temišvar za komandanta brigade. Ranije mu je, 8. marta 1860., zbog velikih zasluga, dodijeljena titula barona. Na početku Austro-pruskog rata 1866. godine nalazio se u štabu V. korpusa, koji je ratovao na teritoriji Italije. Preuzevši nedugo zatim i samu komandu V. korpusa, dao je značajan doprinos pobjedi habsburške carske vojske u bitki kod Custoze 24. juna 1866. Za vojne zasluge tada odlikovan je Viteškim krstom Vojnog ordena Marije Terezije (3. klase), te 30. augusta 1866. unaprijeđen u čin podmaršala.
Po završetku Austro-pruskog rata prekomandovan je u poljski Krakov, a početkom 1869. u erdeljski Sibiu (danas u Rumuniji). Krajem iste godine vratio se u Hrvatsku, i to na mjesto vojnog komandanta Dalmacije, tada habsburške krunske zemlje. U to je vrijeme izbila pobuna u Boki kotorskoj, koju je Rodić uspio smiriti. Nešto ranije, 1. februara 1869. postao je kraljevski tajni savjetnik, a 22. augusta 1870. guverner Kraljevine Dalmacije. Na toj funkciji bio je do potkraj 1881., kada je, poslije pedeset godina službe, penzionisan.
Najviši vojni čin u karijeri dobio je 23. aprila 1873., kada postaje general artiljerije (njem.: Feldzeugmeister). Pred kraj aktivne vojne službe učestvovao je u austro-ugarskom zaposjedanju Bosne i Hercegovine 1878. godine, komandujući rezervnom 18. pješadijskom divizijom. Nakon penzionisanja 1881., preselio se u Beč, gdje je i umro 21. maja 1890.
Također pogledajte
urediVanjski linkovi
uredi- Rodićeva biografija u enciklopediji Leksikografskog zavoda „Miroslav Krleža“
- Barun Rodić – ugledan habsburški oficir pravoslavne vjere
- Gabrijel Rodić uspješno je smirio bokeljsku pobunu 1870. godine[mrtav link]
- Historičar Ljudmil Hauptmann o dnevnicima generala Rodića (iz Historijskog zbornika iz 1976.g.) Arhivirano 4. 3. 2016. na Wayback Machine