Flauta
Flauta je muzički instrument koji spada u porodicu drvenih puhačkih instrumenata. Sastoji se od tri ili rjeđe četiri dijela, koji se na spojevima uvlače (uklapaju) jedan u drugi i time se kontroliše štimanje. Instrument je dug 67 cm. Ulaz za zrak postavljen je sa strane i okružen je plosnatom usnom, koja je oblikovana tako da na nju naliježe donja usna svirača. Glava se nalazi naprijed i zatvorena je. Glavni mehanizam nalazi se na srednjem dijelu, koji služi za otvaranje i zatvaranje rupica. To je i najvažniji dio instrumenta jer se na njemu nalazi i najveći broj rupica, koje proizvode tonski zvuk, 16–18 poklopaca i veliki broj poluga kojima se oni pokreću. Na završnom dijelu, koji je otvoren, nalaze se dvije do tri rupice.
| Flauta | |
|---|---|
 Flauta | |
| Klasifikacija | |
| Raspon tonova |  |
| Srodni instrumenti | Oboa · Klarinet · Pikolo · Fagot |
| Muzičari | |
| Dodatni članci | Muzika · Muzički instrumenti · Puhački instrumenti · Muzički portal |
Dijeli se na blok-flautu i poprečnu flautu. Kod oba instrumenta je jedna dimenzija znatno veća od druge dvije. Razlikuju se u tome što se u blok-flautu zrak puše na vrhu instrumenta, tako da je instrument pravo ispred svirača i svira se držeći ruke ispred sebe, dok se kod poprečne flaute zrak također puše na vrhu instrumenta, ali sa strane, a instrument se drži s jedne strane lica i svira se držeći ruke na strani, ne videći ih.
Historijat
urediFlauta je postojala još u davnoj prošlosti, te spada u najstarije instrumente zbog jednostavnog principa stvaranja zvuka. Najstarije flaute gradile su se od kosti (Oyana Indijanci), bambusa, metala i gline. Tokom 1100-ih i 1200-ih, flauta je bila široko korištena u dvorskoj muzici i koristila se kao vojno signalno i maršalno oruđe. Švicarski plaćenici pomogli su da se popularizira 1300-ih godina.[1]
Tokom renesanse, postalo je moderno da svirači flaute amateri vežbaju i sviraju zajedno sa takozvanim "muzikom za supružnike" u kulturnim domovima. Flauta je bila važan dio ovih grupa. Do 1600. godine trkački i gudački instrumenti su kombinovani sa flautom u mešovitoj muzici.Početkom 19. vijeka flauta se našla u kritičnoj situaciji zbog promjene zvučnog ideala kojem je bio bliži klarinet. Jačina njenog zvuka nije bila dorasla novim koncertnim dvoranama, a skala je bila još uvijek tonski neujednačena i nečista. Taj problem 1847. riješio je Theobald Böhm, napravivši flautu koja je odgovarala tadašnjim zahtjevima, sa zvukovno i intonativno ujednačenom hromatskom ljestvicom (skalom) i pojačanim zvukom. Gradio je flaute od srebra i drveta. Izuzevši neznatne promjene, instrument je do danas ostao isti.[2]
Današnje flaute mogu biti građene od raznih metala: bakra, nikla, cinka, srebra, zlata, platine, te stakla i sintetskih materijala. Njen trooktavni raspon obuhvata tonove c1(h)- c4(f4). Svira se sa devet prstiju. Sastoji se od tri dijela: glava flaute, srednji dio ili tijelo, te donji dio ili noga. Na flauti je moguće izvoditi vrlo brze pasaže, skokove, trilere, staccato, dvostruki i trostruki jezik i legato, te mnoge druge tehnike sviranja vezane isključivo za muziku 20. vijeka. Boja tona u donjem registru je tamna, u srednjem mehka, a u visokom svijetla i reska.
Među poznatim sviračima klasične flaute su James Galway, Jeanne Baxtresser, Shri Hariprasad Chaurasia, Taffanel, Gaubert, Marcel Moyse, Michel Debost, Joseph Mariano, Mimi Stillman, Alexa Still i Marian Gedigian. Poznati svirači džez flaute su Herbie Mann, Eric Dolphy, Jeremy Steig, Herbie Mann, Hubert Laws, James Moody, Frank Wess, Brian Jackson, Rahsaan Roland Kirk i Bobbi Humphries. U rok i pop muzici: Ian Anderson i Greg Patillo su jedni od najutjecajnijih.[1]
Reference
uredi- ^ a b "History of the Flute | The Instrument Place". www.theinstrumentplace.com. Pristupljeno 25. 3. 2025.
- ^ Team, Tonara (18. 11. 2020). "A Short History of the Flute". Tonara (jezik: engleski). Pristupljeno 25. 3. 2025.
