Džamija Esme sultanije
Džamija Esme sultanije, ili Čaršijska džamija, nalazi se u Jajcu, Bosna i Hercegovina, u glavnoj ulici koja povezuje Travničku i Banjalučku kapiju. Ovo je u Bosni i Hercegovini jedina džamija koja nosi ime po jednoj ženi. Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[1]
| Džamija Esme sultanije | |
|---|---|
.jpg) Vanjski izgled džamije Esma sultanija | |
  Položaj džamije Esme sultanije u Bosni i Hercegovini | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Jajce |
| Geografske koordinate | 44°20′23″N 17°16′16″E / 44.339820°N 17.271125°E |
| Religija | Islam |
| Općina | Jajce |
| Entitet | Federacija Bosne i Hercegovine |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Oznaka baštine | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitektonski stil | osmanski stil |
| Osnivač | Sultanija Esma |
| Dovršeno | 1882. |
| Specifikacije | |
| Kapacitet | 300 |
| Dužina | 9,49 |
| Širina | 9,55 |
| Kupole | 1 |
| Munare | 1 |
Historija
uredi
Esma sultanija je bila supruga bosanskog namjesnika Mehmed paše Muhsinovića i sagradila je ovu džamiju i dva mosta na Vrbasu. Mehmed paša Muhsinović bio je namjesnik Bosne u dva navrata – prvi put 1760. do 1763, a drugi put od 1770. do 1772. Na mjestu današnje Esme Sultanije džamije ranije postojala je džamija, a koju je, prema tarihu iznad portala podigao čauški čehaja Emir Mustafa 1749/50. Ova džamija spada među posljednje izgrađene džamije u Bosni i Hercegovini koje su pokrivene kupolom.
Esme Sultanije džamija u potpunosti srušena je 1993, tokom rata u Bosni i Hercegovini. Svi fragmenti su uklonjeni sa lokacije i odvezeni u nepoznatom pravcu. Obnovljena je 2010. godine.[2]
Opis
urediPripada centralnom potkupolnom tipu džamije, sa natkrivenim sofama i kamenim minaretom. Kupola je izdužena. Zauzima prostor od 9,49 x 9,55, a umjesto tambura ima u izduženju osam prozora. Kod ove džamije kupola oslonjena je na četverougaonu bazu i njena visina od poda do vrha iznosi 13 m.
Munara je vitka i vrlo proporcionalna, izgrađena od istog kamena od koga i džamija. Baza munare je osmostrana dok je tijelo sa šesnaest strana. Baza je dekorirana motivima u formi pupoljka. Ovaj motiv se u stiliziranoj formi javlja i na dnu i pri vrhu tijela munare, ispod šerefeta. Ima stalaktitne ukrase ispod šerefe. Stranice ograde munare su sa reljefnim dekoracijama na kojima se javljaju motivi kruga, zvijezde i heksagona. Svaka stranica ograde je dekorirana na drugačiji način.
Uz ovu džamiju se nalazi dvadesetak nišana, a među njima osam nišana imaju epitafe. Najstariji datirani spomenik je iz hidžretske 1238 (po gregorijanskom 1822) godine, a najmlađi je datiran sa 1292 (1875) godinom.
Literatura
uredi- Mehmed Mujezinović, Sarajevo publishing, 1998 -Islamska epigrafika u BiH, knjiga II.
Reference
uredi- ^ "Džamija Esme sultanije". kons.gov.ba. Pristupljeno 13. 10. 2016.[mrtav link]
- ^ "Džamija Esme sultanije - Jajce | Džamije u BiH". dzamije.ba. Pristupljeno 2024-11-29.
