Bojni brod
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Bojni brod je naziv koji u najširem smislu označava najteže naoružani i najbolje oklopljeni površinski ratni brod.
U užem smislu se taj naziv koristi za vrstu ratnog broda koji se u razvio od karaka i galijuna u 17. vijeku i pod nazivom linijski brod u Doba jedrenjaka predstavljao kapitalni brod većine tadašnjih ratnih mornarica. S razvitkom parne mašine, eksploziva i metalurgije, linijski brodovi dobijaju novi pogon, artiljeriju i oklop te se razvijaju oklopnjače.
U najužem smislu izraz bojni brod se koristi za kapitalne brodove koji su se razvili u drugoj polovini 19. vijeka. Kod njih se razlikuju:
- pre-drednoti, koji su sagrađeni prije 1906. godine;
- drednoti, koji su ime dobili po britanskom broud HMS Dreadnought iz 1906. godine;
- bojni krstaši, koji su predstavljali lakšu varijantu drednota, odnosno hibrid bojnog broda i krstarice;
- superdrednoti.
Za vrijeme drugog svjetskog rata se ispostavilo kako se bojni brodovi, čak i sa najjačom brodskom artiljerijom, nisu u stanju suprotstaviti nosaču aviona koji se nametnuo kao novi kapitalni brod. Zbog toga su se prestale graditi, a danas ih ne koristi nijedna mornarica u svijetu.
Posljednji put su ulogu imali za vrijeme zaljevskog rata, kada je USS Iowa bombardirala iračke položaje na obali okupiranog Kuvajta.